Гипогликемия – қан плазмасындағы глюкоза мөлшерінің төмендеп, симпатикалық жүйке жүйесінің белсенді қызметімен немесе орталық жүйке жүйесінің дисфункциясымен сипатталатын клиникалық синдром. (плазмадағы глюкоза концентрациясы 2,2 – 2,8 ммоль/л төмен)
Гипогликемия организмдегі тым көп инсулиннен туындайды. Инсулин – сіздің денеңіздің белгілі бір функцияларын басқаратын гормон. Бұл сіздің денеңізге энергия үшін глюкозаны пайдалануға көмектеседі.
Гипогликемиялық команың негізгі себептері (этиологиясы)
Гипогликемия ауырлығына байланысты:
Жеңіл гипогликемия аурудың айқындылығына және субъективті симптоматиканың жалғасуына қарамастан науқас көмірсуды қабылдай алады.
Ауыр гипогликемияда естен танады және емдеуге венаішілік глюкозаны енгізу керек.
Гипогликемиялық кома кезінде алғашқы көмек
Жеңіл белгілерде сырқатқа қанттың бірнеше түйірін, 100 г-дай балдың 2-3 қасығын тез арада беру керек.
Ауыр белгілерде:
егер науқас жұта алатын болса ауызына жылы шәй (3-4 қасық қанты бар стақан) құйған жөн; шәй құярдан бұрын тістерінің арасына бекіткіш (фиксатор) қойылады. Бұл жақтың күрт қарысуынан сақтайды;
сырқаттың жай-күйінің жақсару дәрежесіне сәйкес оны көмірсуға бай тамақпен тамақтандырады (жемістер, ұннан жасалған тағамдар және ботқалар);
келесі ұстаманың алдын алу үшін ертеңгі күнгі таңертең инсулин дозасын 4-8 Бірлікке азайтады;
гипогликемиялық реакцияларды жойғаннан соң дәрігерге қаралу керек.
Гипогликемиялық кома емі
Жеңіл гипогликемияны емдеуде құрамында 1-2 ХЕ (хлебная единица, қазақша нан бірлігі) (10-210грамм глюкоза) бар тамақ ішу керек. Эффективті болып шырынды сусындар болып табылады.(глюкоза сұйық кезінде тез сіңіріледі) 1 ХЕ = 2 қант рафинат бөлшегі. Сондықтан науқас қалтасында 5-6 қант рафинат бөлшегін немесе шоколадты конфет салып жүру керек.
Ауыр гипогликемияда вена ішіне глюкозаны немесе глюкагонды бұлшықетке енгізеді.