Бухгалтерлік есеп шоттары
– ұйымның шаруашылық қызметі мен
басқа да қызметі туралы жүйелі ақпарат алу мақсатымен
қаражаттың, шаруашылық үдерістері мен міндеттемелерінің
қозғалысын топтастыру, бақылау, есептеу және қорытындылау
тәсілі. Шоттың сол жағы дебет, оң жағы кредит деп аталады.
Деректері теңгерімде көрсетілетін шоттарды теңгерімдік шоттар
дейді. Бухгалтерлік есеп шоттарындағы жазбалар қалдықтарды
(сальдо) көрсетуден басталады.
Шоттардың барлық ұйымдар үшін бірегейлендірілген жоспарын
елдің қаржы министрлігі бекітеді. Шоттардың бекітілген жоспары
шегінде әрбір ұйым есеп саясатына сәйкес шоттардың жұмыс
жоспарын қабылдайды және талдамалы шоттардың тізбесін
әзірлейді. Бухгалтерлік есеп шоттары жүйесіндегі бухгалтерлік
жазбаларды қорытындылау және тексеру жұмысы айналым
тізімдемелерінің көмегімен жүргізіледі.
Бухгалтерл к
есеп
т ркел мдер
және
олардың
сыныптамасы
Күнделікті бақылау жүйесі (KөБЖ): Бұл есеп
тіркелімі, компанияның күнделікті әрекеттерін
жасау мен аналитика ісін жасау үшін
пайдаланылады. Ол күнделікті бақылау, үнемі
бюджетке жаңа мәліметтерді асыру және
аудиторларға ақпаратты қолдау етеді.
01
Мемлекеттік таңдалған оқиғалардың
есептері: Мемлекеттік таңдалған
оқиғалардың есептері, бақылау мен
аналитика жасау үшін компанияның салық
жазбаларын жасау үшін пайдаланылады. Олар
жасаған оқиғалар туралы ақпаратты жазады.
02
Қаржылық есептер жіктеуі: Бұл есеп
тіркелімі, компанияның қаржылық
жазбаларын бақылау және
анализ жасау
үшін пайдаланылады. Ол аудиторлар мен
транзакциялардың туындысы туралы
ақпаратты жазады.
03
Кескін негізделген есептер: Бұл есеп тіркелімі,
компанияның өткен жылдарын бақылау және
аналитика ісі үшін жасау үшін пайдаланылады. Ол
компанияның көлеміні, салық ауыстыруларын,
ұсыныстарын және толық жинаушылығын
анықтайды.
04
Бухгалтерлік есеп тіркелімдері компанияның қаржылық операцияларын жасау мен оларды бақылау үшін
пайдаланылатын басқарулар жататын документтерді тағайындайды. Бұл есеп тіркелімдерінің тіркелу және бақылау
үшін қолданылады. Олардың сыныптамасы бизнес операцияларын алдын ала ауыстыру мен аналитика ісін жасау үшін
басқарулардың қажеттіліктерін анықтайды. Мұнда кейбір негізгі бухгалтерлік есеп тіркелімдері мен олардың
сыныптамасы берілген:
Қорытынды
Бухгалтерлік есеп тіркелімдері бизнес компаниялары мен үйлердегі
қаржылық жасау мен бақылау процесін жүзеге асыру үшін
пайдаланылатын документтерді анықтайды. Олардың сыныптамасы
мен маңыздылығы аудиторлар мен қаржылық мамандардың
жұмысын байқап жасау, компания операцияларын жасау мен
анализда пайдаланылады. Бұл есеп тіркелімдерінің биіктік, тегіндік
және ақпаратты архивтесуді және қорғау жасау жолында алдын ала
қояды.