Хіх ғасырдағы Еуропаның дамуы

Жоспар

І. Кіріспе

Еуропадағы имперализм

ІІ. Негізгі бөлім

Индустриялық революциялар

Монополиялар

Өнеркәсіптік даму

ІІІ. Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

ХІХ ғ. соңы мен ХХғ. басында Еуропа қоғамы қандай болды?

ХIХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың басында ұлы державалар өздерінің аумақтық кеңістіктерін кеңейту үшін болатын күрестің жаңа бағыттарын белгіледі. Егер Ресей мен Австро-Венгрия өздерінің аумағын кеңейту мақсатын көршілерінің есебінен жүзеге асыра алса, басқа державалар мұндай жерді мұхиттың арғы жағынан іздеді. Жаңа жерді басып алу және отарларды иелену – монополистік капитализм елдеріне тұрақты қажеттілікке ұласты. ХХ ғасырдың басында дүниені бөліске салу державалар арасында аяқталған еді. Бұдан әрі отарларды басып алу капиталистік елдер арасындағы ашық әскери қақтығыстардың нәтижесінде мүмкін болды. АҚШ-тың Куба мен Филиппин аралдарын басып алуға ұмтылысы 1898 жылы испан-американ соғысына әкеліп соқты. Бұл – дүниені бөліске салу үшін болған империалистік соғыстардың алғашқысы. Ұлы державалардың қарсыластығы Еуропада милитаристік жағдайды күшейтіп жіберді. Соғысқұмарлар әскери шығындардың және әскер санының тез артуын тудырды. Қоғамды милитаризациялау «әскерде қызмет ету – әркімнің міндеті» деген көзқарастан алыстап, «жастардың қасиетті борышы» деген пікірді қалыптастырды.
Алайда Еуропада қоғамның бүкіл жіктері соғысқұмарлардың жақтастары болған жоқ. Англия, АҚШ және басқа да елдерде соғысқа қарсы пацифистердің қозғалысы қалыптасты. ХХ ғасырдың саяси ағымы ретінде ұлтшылдық қалыптасты. Ұлтшылдық өз ұлтының басқа ұлттан артықшылық сезімін ұялатты. Ұлыдержавалық ұлтшылдық саны аз ұлттардың мүдделеріне қысым жасауға жеткізді. Еуропадағы ұлттық төзбеушіліктің бір түрі – антисемитизм – еврейлерге дұшпандықпен қарау еді.Францияда ресми лауазымы қызметкерлердің қолдауымен «Дрейфус ісі» ұйымдастырылды. Мұнда ұлты еврей француз әскерінің офицеріне жала жабылып, қуғындалды. Еуропада, Америкада капитализмнің жеңуі, нығаюы және оның дамуының ең жоғары монополистік сатысына өтуі – осы кезеңнің негізгі мазмұны болды. ХIХ ғасырдың соңында Еуропа шегінен тыс еуропалық үстемдіктің нақты көрінісі ретіндегі империализм термині пайда болды. Империализм (латынша «билік»,«басқару») бөтен аумақты жаулап алу деген сөз.
Avrupa'nın tarih öncesinden başlayarak günümüze kadar olan tarihini içerir. Arkeolojik kazılar Avrupa kıtasında MÖ 35.000 yılına kadar uzanan bir insan varlığının olduğunu doğrulamaktadır. Avrupa'da kayda geçmiş ilk yazılı belge olarak ise MÖ 700 yıllarında Antik Yunanistan'da Homeros'un yazdığı İlyada destanı gösterilebilir.
Antik Yunanistan'ın yanı sıra, MÖ 8. yüzyılda kurulmuş olan Roma Krallığı, Avrupa'da kayda geçmiş ilk gelişmiş uygarlıklar arasındadır. Antik Yunanistan ve Antik Roma uygarlıkları MS 4. yüzyılda çökmüşler, aynı yüzyılda Hristiyanlık dini Avrupa kültürünü etkisi altına almaya başlamıştır.
Orta Çağ'ın başlarında Avrupa derin bir duraklama dönemine girmiş, Orta Doğu ve Asya'daki birçok gelişmiş uygarlığın gerisinde kalmıştır.[3] Ancak Yeni Çağ'da başlayan Rönesans ve Reform hareketlerinden sonra, Avrupa tekrar askeri, ekonomik, demokratik ve teknolojik bakımlardan dünyanın diğer bölgelerini yakalayabilmiş, daha sonra da önlerine geçmiştir. Bu üstünlüklerini kullanan Avrupa ülkeleri diğer kıtalarda koloniler kurmuş, bu kıtaların ekonomik kaynaklarını sömürerek kendi halklarına diğer kıtaların halklarından daha yüksek bir refah düzeyi sağlamışlardır.

жүктеу/скачать 0,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: