Химия факультеті

1. Құрамында 97 % метан бар табиғи газдың жұмсалу коэффициентін есептеңіз. Метан ацетальдегидтен 1 тонна сірке қышқылын алу өндірісінде қолданылады.Теориялық мүмкіндікпен салыстырғанда метаннан ацетиленнің шығымы – 15 % , ал ацетиленнен ацетальдегидтің шығымы – 60 % , ал ацетальдегидтен сірке қышқылының шығымы – 90 % құрайды.

   
   

2. Анализ бойынша техникалық кальций карбидінің құрамы: СаС₂ -78% , СаО- 15%, С-3% , басқа қосындылар-4% .

   
   

Есептеуді 1 тонна техникалық өнімге жүргізу керек. Әктастың құрамында СаО-96,5%. Кокстың құрамы: күл-4%, ұшқыш зат-4%, ылғал-3%. Кальций карбидінің өндірісіндегі жұмсалу коэффициентін анықтаңыз.

3. Этиленді тікелей каталитикалық тотықтыру арқылы этилен оксидін алу өндірісінің материалдық балансын құрыңыз. Бастапқы газ қоспасының құрамы: этилен-3%, ауа-97%. Этиленнің тотығу дәрежесі х-0,5. Есептеуді 1 тонна этилен оксидіне жүргізу керек.

   
   

4. Егерде өзгеру коэффициенті 0,91 тең болса, 0,1 м³ құрғақ ацетилен алу үшін қажетті кальций карбидінің массасын есептеңіз?

   
   

5. Ацетиленді алу әдістерінің бірі – метанды термиялық тотықтыру крекингі (пиролиз). Осы реакцияның стандартты жылуын 298 К температурада есептеңіз?

   
   

6. Егерде түзілу жылулары (кДж/моль): ацетилен-(-226750); су-(-241840); ацетальдегид –(-166590) тең болса, Кучеров реакциясы негізінде ацетальдегид алу реакциясының жылу эффектісін есептеңіз? Массасы 1 т альдегид түзілгенде бөлінетін жылуды есептеңіз?

   
   

7. Қазіргі кезеңде өндірісте ацетиленді алудың төрт әдісі бар. Әртүрлі шикізаттан алынатын ацетилен синтезінің реакция теңдеулерін жазыңыз және карбидті әдіске қарағанда, тотықтыру пиролизі арқылы алынған ацетиленнің бағасы 35% төмен болатынын түсіндіріңіз?

   
   

8. Егерде ацетиленнің шығымы - 97%, сірке альдегидінің шығымы -95%, сірке қышқылының шығымы -96% болса, құрамында 85% СаС₂бар кальций карбидінің 1 т сірке қышқылы үшін жұмсалу коэффициентін есептеңіз?

   
   

9. Егерде түзілу жылулары (кДж/моль): кальций карбиді-(-62700); су-(-241840); кальций оксиді-(-635100); ацетилен-(-226700) тең болса, кальций карбидінен ацетилен түзілу реакциясының жылуын анықтаңыз?

   
   

10. Карбидті әдіспен алынатын ацетиленнің концентрациясы жоғары -99% (көлем бойынша), бірақ азот, фосфор, күкірт қосылыстарының аздаған мөлшері ацетиленді одан әрі өңдеуге өте зиян келтіреді. Олардан тазалау үшін натрий гипохлоридінің ерітіндісін қолданады. Зиянды қосылыстардың мөлшері: 500 мг/м³ РН₃; 300 мг/м³ Н₂S; 200 мг/м³ NH₃. Практика жүзінде 1 г зинды қосылыстарды жою үшін 5,5 г натрий гипохлориді қажет екені анықталған. Көлемі 1000 м³ ацетиленнен барлық зиянды қосылыстардан тазарту үшін қанша натрий гипохлориді қажет?

    
    

2. Общая органическая химия. Стереохимия, углеводороды, галогенсодержащие соединения = Comprehensive Organic Chemistry / Под ред. Д.Бартона и В.Д.Оллиса. — М.: «Химия», 1981. — Т. 1. — С. 257-270.