ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
11.1А «Ароматты қосылыстар қатары» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқумақсаты
11.4.2.12
Бензол молекуласының құрылымын түсіндіру
11.4.2.13
Бензол
және оның
гомологтарын алу
реакцияларын құрастыру
11.4.2.15
Бензол және оның гомологтарына тән қосылу
реакцияларының теңдеулерін құрастыру
11.4.2.16
Бензолды
нитрлеу
және галогендеу
реакциясының механизмін түсіндіру
11.4.2.18
Толуол молекуласындағы атомдардың өзара
әсерлесуін түсіндіру
Бағалаукритерийлері
Білімалушы
Бензол молекуласының құрылымын сипаттайды
Бензол және оның гомологтарын алу реакцияларының теңдеулерін құрастырады
Бензол және оның гомологтарына тән қосылу реакцияларының теңдеулерін құрастырады
Бензолды нитрлеу және галогендеу реакциясының механизіміне сипаттайды
Толуол молекуласындағы атомдардың өзара әсерлесуін түсіндіреді
Ойлау деңгейі
дағдыларының
Білу және түсіну Қолдану
Орындалууақыты
20 минут
Тапсырмалар
(а) Неміс химигі Кекуле бензол молекуласындағы алты көміртек атомы цикл жасап тұйықталады және көміртек атомдары өзара қос байланыс пен дара байланыс арқылы кезектесіп жалғасады деп, бензолдың құрылымдық молекуласын ұсынған. ХХ ғасырдың басында бензол молекуласында көміртек атомдары теңбүйірлі алтыбұрышта орналасатыны түсіндірілді.
Бензол молекуласының құрылымын сипаттау үшін Кекуленің алтыбұрышты құрылымдық формуласына қарағанда электрондар делокализациясы көрсетілген формуланың анағұрлым нақты және дұрыс көрсетілгендігіне үш дәлел келтіріңіз.
Бензол және оның гомологтарын алу реакцияларының теңдеулерін аяқтаңыз:
Бензол мен оның гомологтарына тән қосылу реакцияларының теңдеулерін құрастырыңыз. Реакциялардың жүруінің жағдайларын көрсетіп, түзілген өнімдерді атаңыз: С6Н6 +Cl2 →
бензолдың толық гидрлену реакциясы:
толуолдың толық гидрлену реакциясы:
Барлық ароматты көмірсутектер орынбасу реакциясына жеңіл түседі, ал қосылу реакциясына қиын түседі.
Нитрлеу реакциясының теңдеуін сатылы түрде аяқтап, реакцияның жүру механизмін түсіндіріңіз:
Бензол гомологтары С6Н5–Rбензолмен салыстырғанда орынбасу реакциясына белсенді түседі. Толуол молекуласындағы атомдардың өзара әсерлесуін төмендегі схема негізінде түсіндіріңіз.
Толуол молекуласындағы атомдардың өзара
әсерлесуін түсіндіреді
5
толуол молекуласындағы атомдардың өзара әсерлесуін түсіндіреді.
2
Барлығы
20
11.1A«Ароматтықосылыстарқатары»бөлімі бойынша жиынтықбағалаудыңнәтижесінеқатыстыата-аналарғаақпаратұсынуғаарналғанрубрика Білім алушының аты-жөні
Бағалау критерийі
Оқужетістіктерінің деңгейі
Төмен
Орта
Жоғары
Бензол молекуласының құрылымын сипаттайды
Бензол молекуласының эмпирикалық формуласын жазуда, электрондар делокализациясы көрсетілген формуланың анағұрлым нақты және дұрыс көрсетілгендігіне үш дәлел келтіруде қиналады
Бензол молекуласының эмпирикалық формуласын жазуда / электрондар делокализациясы көрсетілген д формуланың анағұрлым нақты және дұрыс көрсетілгендігіне 1 /2 /3 дәлел келтіруде қателіктер жібереді
Бензол молекуласының эмпирикалық формуласын жазады, электрондар делокализациясы көрсетілген формуланың анағұрлым нақты және дұрыс көрсетілгендігіне үш дәлел келтіреді
Бензол және оның гомологтарын алу реакцияларының теңдеулерін құрастырады
Алкилдеу реакциясының көмегімен жүретін реакцияның теңдеуін жазуда, тримерлеу реакциясының теңдеуін жазуда, циклді көмірсутектерден ароматты көмірсутектердің алыну реакциясын жазуда қиналады
Алкилдеу реакциясының көмегімен жүретін реакцияның теңдеуін жазуда/ тримерлеу реакциясының теңдеуін жазуда/ циклді көмірсутектерден ароматты көмірсутектердің алыну реакциясын жазуда қателіктер жібереді
Алкилдеу реакциясының көмегімен жүретін реакцияның теңдеуін жазады, тримерлеу реакциясының теңдеуін жазады, циклді көмірсутектерден ароматты көмірсутектердің алыну реакциясын жазады
Бензол және оның гомологтарына тән қосылу реакцияларының теңдеулерін құрастырады
Бензол мен оның гомологтарына қосылу реакцияларының теңдеулерін құрастыруда, реакцияның жүру жағдайларын көрсетуде, реакция өнімдерін атауда қиналады
Бензол мен оның гомологтарына қосылу реакцияларының теңдеулерін құрастыруда/ реакцияның жүру жағдайларын көрсетуде/ реакция өнімдерін атауда қателіктер жібереді
Бензол мен оның гомологтарына қосылу реакцияларының теңдеулерін құрастырады, реакцияның жүру жағдайларын көрсетеді, реакция өнімдерін атайды
Бензолды нитрлеу және галогендеу реакциясының механизімін сипаттайды