Металдар–электр тогы мен жылуды жақсы өткізетін, пластикалық қасиеті жоғары, жылтыр заттар. Мұндай қасиеттердің болуы металдардың ішкі құрылымымен байланысты.
Металдарды термиялық өңдеу
термиялық (жылу әсерімен) химиялық-термиялық термомеханика (термиялық және пластикалық деформация аралас) Термохимияның негізгі тәсілі – калориметрия болып табылады. Химиялық-термиялық өңдеу цементтеу азоттау циандау диффузиялау металдау
Металдарды химия-термиялық өндеу - металдан жасалған бұйымдардың бет қабаттарының химиялық құрамын, құрылымын және қасиеттерін өзгерту мақсатымен оларды химиялық белсенді орталықта жылумен өңдеу.
кремниймен (кремнийлеу) т.б
Болаттарды келесі химия-термиялық тәсілдермен өңдеу кең қолданылады
беттерін көміртегімен (көміртектендіру)
азотпен(азоттандыру)
көміртекпен және азотпен (циандау)
алюминиймен (алюминийлеу)
хроммен (хромдау)
Металдардың химиялық қасиеттері: ]. Жай заттармен:
2Mg + 02 = 2MgO + Q жану реакциясы
Fe + S = FeS темір (II) сульфиді
Са + Сl2 = СаСl2 кальций хлориді
2.Күрделі заттармен: 2Na + 2Н20 = 2NaOH + Н2↑ Zn + H2S04 (сұйык) = ZnS04 + Н2 Zn + 2H2S04(конц.) = ZnS04 + S02↑ + 2H20 4Mg + 10HN03 (сұйық) = 4Mg(N03)2+ NH4N03 + 3H20 Ag + 2HN03 (конц.) = AgN03 + N02↑ + H20 Cu + Hg (N03)2 = Cu (NO3)2+Hg Zn + CuSO4 = ZnSO4 + Cu 2Mg + TiCl4 = 2MgCl2 + Ti 2Al + Fe203 = Al203 + 2Fe Mg + C02=Mg0 + C0 Металдарды термиялық өңдеу– металда және қорытпадан жасалған заттардың, бұйымдардың құрылысы мен қасиеттерін өзгерту мақсатында пайдаланылатын жылулық өңдеу процестерінің жиынтығы.
Металдарды термиялық өңдеу термиялық (жылу әсерімен), химиялық-термиялық және термомеханика (термиялық және пластикалық деформация аралас) болып бөлінеді.
Термиялық өңдеу – бірінші және екінші реттік жасыту, шынықтыру, жұмсарту, ескіру деп жіктеледі. Бірінші реттік жасыту металдар мен қорытпаларды құю, қысыммен өңдеу, пісіру, т.б. технологиялық процестер нәтижесінде пайда болатын ақауларды жою үшін пайдаланылады.
Шынықтыру нәтижесінде болаттың құрылымы мартенситке айналып, қаттылық, беріктік, үйкеліске шыдамдылық қасиеттері артады. Жұмсарту процесінде болаттың қаттылығы, беріктігі, үйкеліске беріктігі төмендеп, тұтқырлығы мен пластикалық қасиеттері жоғарылайды.