И. А. Зимняя педагогикалық психология
Мұғалімнің сабаққа психологиялық
жүктеу/скачать 2,21 Mb. Pdf көрінісі
|
И.А. Зимняя Педагогикалық психология (2) 3
| Мұғалімнің сабаққа психологиялық
талдау жасау барысындағы міндеттері Мазмҧндалғандардың барлығы сабақты психологиялық талдау – кӛп жақты және кӛп объектті қҧбылыс екенін кӛрсетеді, ол мҧғалімге бҥкіл оқыту процесін ойша қамтуға және сонымен бірге оның әр жеке сәттерін елестетуге мҥмкіндік береді. Сабақты психологиялық талдау пәрменді қҧрал болып табылады, оның кӛмегімен мҧғалімнің ӛзіндік сана сезімі дамып, қалыптасады, онын кәсіби шеберлігі жетіледі. Мҧғалімнің жобалаушы-перцептивті, рефлексивті қабілеттеріне сҥйеніп және оған сәйкес іскерлікті ҧйғара отырып, сабақты психологиялық талдауы оларды дамытады және жетілдіреді. Ӛз кезегінде, мҧғалімнің шеберлігін жетілдіру, рефлексивті механизмдердің қалыптасуы, оның педагогикалык сана сезімі кез-келген оқу пәніне оқытудың тиімділігін ҥнемі арттырудың негізгі алғышарты және бастауы болып табылады. Сабақты психологиялық талдау сонымен бірге, мҧғалімнің ӛзіне және шәкірттерге қойған тапсырмаларына жауап ретінде бола алады. Келтірілген схема оны біршама толық кӛрсетеді. Сабақты психологиялық талдау схемасы Сабақты психоло- гиялық талдау деңгейі Мұғалімнің ӛзіне қатысты міндеттері Мұғалімнің шәкірттерге қатысты міндеттері Шамала- ушы Сабақтың психологиялық мақсатын қою (үйренуішілердің оқып отырған пәнге танымдық қызығушылықтарын дамыту; олардың ой белсенділігін ынталандыру; ес кӛлемін дамыту; жоғары моральдық сапалар мен ұстанымдарды қалыптастыру т.б.). Оқушылардың оқу іс- әрекетінің негізгі түрткілерін есепке алу (танымдық, коммуникативтік, әлеуметтік) Оқушылардың жас және жеке-психологиялық ерекше- ліктерін есепке алу (ойлау, ес және т.б. танымдық процестер). Сабаққа пәндік әзірлік деңгейін есепке алу Топтағы тұлға аралық қатынастарды есепке алу Ағымдық Оқыту мен педагогикалық қарым- қатынастың қойылған мақсаттарының орындалуын үнемі бақылау, белгілеу (фиксация), түзетулер енгізу Оқушылардың оқу жұмысы- ның жүру барысын есепке алу (олардың сабақтағы қызығушылықтары, ой бел- 288 Тапсырманы орындаудағы қиналу, іркілу немесе күтпеген жерден оңай жағдайлар туғанда жаңа мақсаттар қою, оқытудың жаңа құрал мен тәсілдерін пайдалану, яғни сабақ барысын қайта құру сенділігі, материалды меңге- ру сипаты және т.б.) Ретро- спективті Ӛзінің педагогикалық іс-әрекетін бағалау (сәттілік, кемшіліктер, олардың себептері, түзетулер енгізу және жетілдіру жолы) Оқушылардың жалпы білім берудегі, тәрбиелеу мен практикалық тұрғыдағы бел- гілі бір салада алға жылжуы, яғни ӛзткізілген сабақтың шынайы нәтижесі қандай деген сұраққа жауап *** Сабақтың психологиялық талдауы педагогикалық іс-әрекеттің ажырамас бӛлігі болып табылады. Мҧғалімнің жобалаушы-перцептивті –рефлексивті қабілеттеріне сҥйене отырып және оның талдамалық, жобалаушы, рефлексивті іскерліктері арқылы жҥзеге аса отырып, ол ӛзін-ӛзі реттеудің, ӛзін-ӛзі бақылаудың және ӛзін-ӛзі дамытудың негізгі қҧралы ретінде қызмет етеді. Сабақты психологиялық талдаудың шамалаушы, ағымдық, ретроспективті ҥш деңгейі (кезеңдері) осы іскерліктердің ӛзгешелігімен сипатталады. Ӛ з і н - ӛ з і т е к с е р у г е а р н а л ғ а н с ҧ р а қ т а р 1. «Сабақты психологиялық талдау» терминінің «сабақты педагогикалық (дидактикалық, әдісқойлық) талдау» терминдерінен мәндік айырмашылығы неде? 2. Осы талдаудың негізгі психологиялық механизмі ретінде не болады? 3. Сабақты психологиялық талдаудың ҥш деңгейінің арасындағы айырмашылық қандай ? 4. Сабақты психологиялық талдау схемасы не ҥшін керек? Ә д е б и е т жүктеу/скачать 2,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|