Сабақтың тақырыбы: 10 саны, оның жазылуы. Дециметр. Сабақтың мақсаты: І.Білімділік. 10 саны, оның екі цифрмен жазылуы, бір жэне екі таңбалы сан, ұзындық - өлшеуші дециметр, оның мэні, белгіленуі туралы түсініктер қалыптастыру.
2.Дамытушылық. 10 саны мен дециметр тақырыбын өтуде ойлауын, практикалық іс - эрекетін дамыту.
47 З.Тэрбиелік. Экономикалық, экологиялық, өзбетінше жұмыс істеуге тэрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі:
Сабақтың өту эдісі: түсіндіру, сұрақ - жауап
Сабақтың барысы:
І.Үйымдастыру. Оқушылармен амандасып, сабаққа қажетті құрал - жабдықтарын алдыртып, назарларын өзше аударту.
2. Үй тапсырмасын сұрау.
З.Жаңасабақ.
Жаңа сабаққа дайындык ретінде ауызша жаттығулар
орындалады.
1. 5 6 7 8 9
4 □ 5 П О 7П
2*2+1 5*5 + 1 8*8+1
2. 1*1 + 1 4*4+1
7*7+1
3. 2 см * 2 см - Ісм
4 см * 4 см - 1 см
6 см * 6 см - 1 см
8 см * 8 см - 1 см
4. 01 23 7Ш
0П 2П 3*3 + 1
6*6+1
9*9+1
3 см * 3 см - 1 см
5 см * 5 см - 1 см
7 см * 7 см - 1 см
9 см * 9 см - 1 см
5П 7ПС
9П 7ПІ
48
10 санын түсіндіруде 2 кестені пайдалануға болады. Кестедегі суретті пайдаланып 9 бен 1 - дің қосындысы сандар катарында 9 -дан кейін тұратын сан. ал оны жачу үшін жаца цпфр а/іыниайды^ бірақ ол белгілі екі цифр - 1 жэне 0 арқылы бейнеленетіні айтылып, жазылып көрсетіледі: 9 + 1 = 10. Осы жерде математикада барлық сан белгілі 0, 1,2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 цифрлары арқылы белгіленетіні туралы түсінік беріп кету де артық емес, 10 саны сияқты барлык басқа да сандар да осы цмфрлармен жазылатыны айтылады. Сол сияқты үзындығы 9 сантиметрден 1 см артық кесіндінің ұзындығы 10 см болатыны, 10 см математикада дециметр деп аталатыны туралы айтылып, дециметр үзындықтың жаңа өлшеуші ретінде қарастырылатыны туралы түсінік беріледі.
Оқулықпен жүмыс: 1 - тапсыпмадағы суреттерге қарап жаңа жыл жақындап, қалғанын, оған балалар дайындала бастау керек екенін айтып, " Жаңа жыл" кешіне арнап неше коянның маскасы жасалады, ал түлкініңкі ше? Барлык маска нешеу болады? - деген сүрақтар арқылы 9 қоянның маскасына тағы бір түлкінің маскасын қосқанда барлығы он маска болады, яғни 9+1 = 10, "10" дел санды атап, оны жазу керек. Оған кері, барлығы он маска едң, біреуі түлкінікі, қалғандары қояндардікі. Қоянның маскасы нешеу? 10-1 =9 болады.
2 - ші тапсырмада кесіндінің бойына сантиметрлік жолақша неше рет салынатыны айқындалады, оның 10 см екені саналады. 10 см болатын ұзындық 1 дм деп аталатыны, 10 см = 1 дм тұрінде жазылатыны туралы мүғалім ақпар береді, жазып көрсетеді. 3,4 -
49 тапсырмаларды оқушыларға өз бетімен орындау ұсынылады. Суреттегі ойыншықтардың санын салыстыруға > немесе < таңбаларын дүрыс пайдалануға мэн беріледі. Сандар қатарындағы эйнекшелерге тиісті санды тауып қою көзделеді.
5 - тапсырмада эйнекшелерге берілген бірнеше сан қойылуы мүмкін. Егер оқушы 9 санының күрамын жаксы білсе, барлык жағдайда қарастыра алады. Егер бір ғана жағдай алынса, онда тағы да қосындысының мэні 9 болатын 2 сан іздеп көру ұсынылады.
Соңғы тапсырмада әрбір суретте неше үшбұрыш, неше төртбқрыш бар екенін табу керек жэне 1,2 таяқшаны алып тастағанда олардың саны қалай өзгеретіні анықталынады.
- суретте 5 үшбұрыш, 6 төртбұрыш бар.
- суретте 3 үшбұрыш, 4 төртбұрыш бар.
- суретте 3 үшбұрыш, 4 төртбұрыш бар.
- суретте 2 үшбұрыш, 1 төртбұрыш бар.
Неге 2,3 - суретгердің нэтижесі бірдей болғанын түсіндіруді де ойлану ұсынылады.
Дәптермен жүмыс. Суретгі пайдаланып 9 + 1 қосындысының жэне 10 - 1 айырмасының мэндерін тауып жазу, 10 санын 7, 6, 1,0 сандарымен салыстырып, > немесе < таңбаларының тиістісін кою. Егер оқушы қиналса, онда қима үлестірмелі материалдардан салыстыратын сандарға тен дөңгелектерді жэпс үшСқрышіарды алып, сантиметрін койып, қайсысы артық (кем) екенін анықтау ұсынылады. Мысалы, 10 мен 7 - ні салыстыру үшін, 10 дөңгелек, 7 үшбұрыш алынады.