Ii бөлім Тарихи шығармалар тілінің лексикалық ерекшеліктері


Қоғам өміріне, ел басқару ісіне қатысты тілдік бірліктер



бет10/14
Дата14.10.2023
өлшемі143,31 Kb.
#114076
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Байланысты:
stud.kz-120461 2

Қоғам өміріне, ел басқару ісіне қатысты тілдік бірліктер

Бек
Хан
Сұлтан
Төре
Би. Ақтайлақ би - Ақтайлақ - арысы Найман, берісі Қаракерейдің төбесіне тұтқан төбе биі.
Төбе би, сары мойын би - Төбе би, сары мойын би деп атау арқылы олардың билер арасында алар орнын көрсетіледі.
Бекініс — приказ. Бекініс шабуылдан қорғану үшін сыртын айналдыра биік дуалмен қоршаған қорған қамал
Округ — дуан. Округтерриториялық — әкімшілік бөлік.
Аға сұлтан — майыр
Қазы — заседатель
Абылайша — Абылай қос — киіз үйдің бір түрі
Руаралық сияздары - әр түрлі жиналыстар, басқосулар.
Билер кеңесі - әр түрлі жиналыстар, басқосулар.
Хан кеңесі- әр түрлі жиналыстар, басқосулар.
Билер алма-кезек сөйлесті - біреуі ғана сөйлеп қоймайды, екі жақты да тыңдау.
Қамшы тастап сөйлесті - қалыптасқан дәстүрді сақтағап сөйледі.
Тілдерін безеп, суырыла сөйлейді - айтатын ойларын бейнелі, дәйекті жеткізген.
Кандидат - орынбасар. Кандидат сөзінің Абай тұсындағы мағынасы-болыстың орынбасары және жай орынбасар емес, орынға таласушы адам лауазымы
Қазы-заседатель
Заседатель - сот ісіне қатысу үшін сайланылған халық өкілі
Сұлтандар - аға сұлтан, сұлтан — правитель болып бөлінді
Аға сұлтан - бірнеше сұлтанның үстінен қарайтын сұлтан, бас сұлтан
Майыр - орыс тіліндегі майор офицерлік шенінің қазақ тілінің дыбысталу заңдарына бағынып, ауызша айтылу нормасымен қабылданып өзгерген түрі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет