59
4 Болжамды қорытындылар
Ерекше білім беруге қажеттілігі бар балаларды оқытуды жалпы білім
беру жүйесінде ұйымдастырудың соңғы мақсаты жоғары сапалы білім және
барлығын оқытуға ыңғайлы жағдайлар болуы тиіс.
Күтілетін нәтижелерге жету инклюзивті білім берудің үш тең дәрежелі
құраушысын: білім беруді ары қарай дамытуға қажетті ойлау векторларын
көрсететін инклюзивті мәдениет, инклюзивті тәжірибе, инклюзивті саясатты
дамытумен қамтамасыз етіледі [14]. «Инклюзивті мәдениет» құраушысы
мектептегі өзгерістердің негізі болып саналады. Ол мектеп қауымдастығын
құруды және инклюзивті құндылықтарды қабылдауды қарастырады.
Инклюзивті білім беру сүйенетін құндылықтар қатарына жатады:
- әрбір бала – тұлға;
- барлығы оқи алады – оқытылмайтын бала жоқ;
- әрбір баланың өзіне тән ерекшеліктері, қызығушылықтары, қабілеттері
мен оқудағы қажеттіліктері бар;
- кез келген түрдегі шеттетуге тыйым салу;
- қоғам өміріне қатысу әр адамның құқығы;
- бір біріне төзімділік: бірге, бір әлемде бір бірімен тұруға дайын болу;
адамдарды барлық кемістіктерімен қабылдау;
- «алуан түрлілік үндестігі» ретінде түсінілетін толеранттылық
бағытында тәрбиелеу» [15].
Мектепте
инклюзивті мәдениетті дамыту әрекеттестік идеясын
қолдайтын, білім беру процесінің барлық қатысушыларының дамуын
ынталандыратын қауіпсіз, төзімді қаумдастықты; әрбіреудің құндылығы
ортақ жетістіктің негізі болып табылатын қауымдастықты құруға ықпал етеді.
Бұл кезде мектепті дамыту тұрақты және үздіксіз процесс болады.
Инклюзивті мәдениетті дамытуға мұқият ойластырылған төменгі және
жоғары сынып оқушыларымен жүргізілетін сабақтар жүйесі, жалпы мектептік
іс-шаралар, мерекелер, спорттық жарыстар, әлеуметтік серіктестердің
(арнайы мектеп педагогтары мен оқушылары) белсенді қатысуымен
концерттер ықпал етеді. Жүргізілетін барлық сабақтар мен іс-шаралар ерекше
білім беруге қажеттілігі және мүгедектігі бар оқушыларға деген толерантты
қарым-қатынасты қалыптастыруға бағытталу керек.
Достарыңызбен бөлісу: