Институты

бейнеленген сурет). Б елгіл і бір затты ң өзі түрған жерден 
қандай қаш ы қты қта орналасқанын, бір зат басқа бір нәрсе 
тұрған жерден қандай қалыпта орналасқанын сөзбен айтып 
ан ы қтай білуге үйрету (мысалы: ки із үйдің сол ж ағы нда 
жайылып жүрген ат, оң жағында сурет салып отырған бала).
У а қ ы т т ы б а ғ д а р л а у . У ақ ы тты б ағдар л ау ж өніндегі 
білімдерін (күн, таңертең, сөске түс, бесін, ақш ам, ымырт, 
таңертең, кеше, бүгін, ертең) тереңдете түсу. Апта күндерін 
ретімен атауға үйрету. Кеше қай күн болғанын, бүгін қай күн 
екенін, ертең қай күн болатынын аңғарып, жаңылмай атап 
айтуға үйрету.
Ә у ен д і 
қ и м ы л - қ о з ғ а л ы с . 
Б а л а н ы
эс т е т и к а л ы қ
талғампаздыққа төрбиелей отьфып, өр түрлі өдеби-музыкалық 
ж атты ғуларды , өуен ырғағымен орындалатын козғалмалы 
ойындарды саналы орындау, күрделі дене ж атты ғулары н
жасай білуге, ол жаттығуларды музыкаға үйлесімді орындай 
білуге үйрету. Ж үгіру жөне секіру техникаларын жетілдіру, 
неғүрлым алы сқа лақты руға, гим настикалы қ қабырғамен 
ш ебер өрм елеуге ж а тт ы қ т ы р у : қ а з а қ ш а күрес өдістерін, 
шаңғы, велосипед тебу өдістерін жетілдіру; балаларды спорт 
қ ү ралд ары н талғап пайдалана білуге үйрету, ж аң а спорт 
о й ы н д ар ы м ен тан ы сты р ы п , о л ар ды б ар ы н ш а ереж ем ен
ойнатуға өдеттендіріл, шапшаңдықты, ептілікті, төзімділікті 
ар т т ы р у ; ж ү з у ж а т т ы ғ у л а р ы н т ү р а қ т ы ж а с ап , ондағы
ж атты ғу л ард а дене түзілісін есте сақтау, бүлш ық еттерді 
жетілдіріп, өсем кимылдар жасауды, терең дем алуды меңгеру, 
серуен кезінде спорттық ж атты ғуларды кеңінен өрістетіп, 
үйренген дене жаттығуларын өз беттерінше жасау, «Ак сүйек», 
баскетбол, футбол ойындарында еркін кимылдарды азайтып, 
ауа толтырылған допты төбеге, ж елкеге койып, орнында бір 
айналып, жүріп кету; колды ж оғары созып, өкшені біріктіре 
көтеріп ү зақ түру, доптың үстіне бір аяқпен түрып, екінші 
аяғын алға (жанға, артка) көтеріп (тізесін бүтіп) үзақ түру, 
жалғыз (екіден кол үстасьш) түрып, өр түрлі кимылдар жасап 
айналу, көзін жүмып, бір аяқпен үзак түру.
Бір қатардан бірінің артынан бірі түрып сап түзеп, екі, үш, 
төрт катар жасау, бір орында түрып оңға, солға, алға, артқа 
бүрылу, катар бойы қолдарын алға, екі ж а қ қ а соза кең түруға 
машықтандыру.
Д ене тө рб и есі мен м у зы к а с а б а ғы с а б а қ т а с т ы р ы л а
өткізілетіндіктен, кіріспе бөлімнен бастап, үнемі барльщ бой 
қыздыру ж атты ғулары на қосымш а би элементтері беріліп, 
ж алпы дамыту ж атты ғулары , бейнелі қим ы л қозғалыстар 
музыкамен сүйемелденеді.
130

Әр с а б а қ қ а б ер іл ген н е гізгі ки м ы л д ар м азм ұн ы н
«Балабакшадағы дене тәрбиесінің программасынан» қараңыз.1
Күннің екінші жартысында баланың өз еркімен негізгі 
қим ы лдар ойын арқы лы бекітіліп, эстаф еталы қ, үлтты қ, 
спорттық ойын сайыстары, мерекеліктер үйымдастырылады.
Бірінші кезең. «Секіре түс», *Оң таяқ», «Алма мен алмүрт», 
«Қүрық салу», «Алмақ-салмақ», «Альпинистер», «Жерден биік», 
«Асықтар».
Екінш і кезең. «Ат тартысы», «Қайрақ қайра», «Секіртпемен 
секіру».
Ү ш ін ш і кезең. «Өткелең», «Ботақан», «Ү ш тасқан 
үстауш ылар», «Соқпа доп», «Тура шап», «Аққу-қағаздар», 
«Қайшы жүгіріс», «Айдаһар».
Төртінші кезең. «Шортандар мен шабақтар», «Жалауша», 
«Цирктегі аюлар», «Алмасу», Бақа мен көкқүтан», «Түтылма, 
қүтыл», «Көген тартыс», «Сыңар аяқ», «Таяқша».
Бесінш і кезең. «Доп мектебі», «Доп жетелеу», «Нысанаға 
қ ар ай ж үгір», «Допты ойын», «Өрт сөндіргіштер», «Ж еті 
қаңылтыр», «Қызыл жалау», — «Қашпа доп».
Ж ы л мезгілінің ж ы лы кезеңдерінде баскетбол, футбол, 
қазақтың үлттық ойындары — «Қазақша күрео, «Бәйге», «Теңге 
алу», «Көкпар», «Ақсүйек» ойындарын ойнауға мүмкіндік 
жасау.
В елосипед. Тік жолмен, заттардың арасымен, өртүрлі 
кедергілер арасынан өту, 100—200 м жерге жарыса тебу.
Ж үзуге дайындық. Судың таяз жерлерінде етпеттерінен 
ж аты п, аяғымен суды ш алпылдату, суға етпетімен жатып, 
қолды жерге тіреп жүріп, аякпен өр түрлі кимылдар жасау. 
Үрленген ойыншықтармен ойнап, малту.
Ойындар. «Биік-аласа», «Медуза», «Дем шығар».
Қыс мезгілінде шаңғы, коньки, шанамен сырғанау, аккала 
тұрғызу, хоккей, эстафеталық ойьш сайыстарын үйымдастыру. 
Ж ы л бойы қолданылатьш шынықтыру шаралары жылы, суық 
сумен шайыну, сүртіну, тамақты емдік шөптермен шаю, таза 
ауада үзақ мерзім болып, ауа, күн ваннасын, массаж қабылдау; 
ж алаң а я қ жүру, саяхат (табиғат аясына, егінжайға) жасау. 
Қы ста, көктемде кварц ш амы н кабы лдау, үнемі мөдени- 
гигиеналық талаптарды сақтау.
Т өрбие 
ж ү м ы с та р ы
кеш ен д і 
ү й ы м д асты ры лы п
о ты р ға н д ы қ та н , м у зы к а л ы қ төрбие басқа саб ақтарм ен

жүктеу/скачать 7,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: