«Ислам туралы қысқаша мәлімет» сериясы МҰсылманшылықТЫҢ



Pdf көрінісі
бет16/23
Дата04.11.2023
өлшемі1 Mb.
#121853
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   23
Байланысты:
Ы.Алтынсарин

Аллаһуммә һәзә минкә уә иләйкә иннә саляти уә нусуки уә 
махяя уә мәмәти лилляһи раббил-аләминә ля шәрикә ләкә уә бизәликә 
умирту уә әнә әууәлул-муслимина Аллаһуммә тақаббәл хәзиһил-
удхиятә
)
193
пҽлен-пҽлен ұғылынан, (бисмилляһи, Аллаһу ҽкбҽр) деп, 
бауыздап һҽм ішінен айтарға керек: 
«Алла, бұл құрбандықты біз бейшара пендеңнен қабыл ет. 
Алла, Ибраһим халилыңнан
194
қабыл еткеніңдей қабыл ет. Ей, Құдай-
1 9 2
Нисаб – белгілі малдың, ақшаның мҿлшері. 
1 9 3
(Аллаһуммҽ һҽзҽ минкҽ...) – Ей, Құдайым, бұл сенен... 
1 9 4
Халил – сүйікті, ең жақсы кҿретін, дос. 
24 
41 


мойнынан түседі, бірақ суннатты қалдырудан ақыретте сілте
134 
болар. 
Намаздың мұстахабтары – сегіз: ҽуел, (
хайа `аляс-саләһ
-ты)
135
айтқан заманда намазға тұрмақ; екінші, (
қад қамәтис- саләһты
)
136
айтқанда намазға ниет ете бастамақ; үшінші, такбирдың аяғында 
(Аллаһу ҽкбҽр) деген заманда құлақ қағу үшін қолын жеңінен 
шығармақ; тҿртінші, намаз ішінде аяқ үстінде тұрған уақыттарда 
сҽжде ететін орынға қарап тұрмақ; бесінші, рукуғ уақытында екі аяғы 
жағына қарап тұрмақ, алтыншы, қиямда тұрғанда екі аяғының арасын 
тҿрт бармақ қалдырып ашып тұрмақ; жетінші, сҽжде уақытында 
мұрын жағына қарамақ; сегізінші, «ҽттҽхиятқа» отырғанда киімінің 
етегіне қарап отырмақ. Бұл мұстахабтарды орнына келтіргендерге 
сауап бар, орнына келтірмегендер күнҽлі болмас.
Намазды бұзатын он тҿрт түрлі іс бар: ҽуелі, намаз уақытында 
ғузірсіз
137
тамақ қырып қақырынбақ; екінші, түшкірген кісіге намазда 
тұрып (
ярхамукәлла
)
138
деп жауап бермек; үшінші, имамнан басқа 
біреудің жаңылған жерін намаз ішінде тұрып айтып жібермек; 
тҿртінші, біреу намаз үстінде тұрған кісіге: «Құдайдан бҿтен құдай 
бар ма?» – деп сұраса да (
лә иләһә илләЛлаһ
)
139
деп те жауап қайыру 
дұрыс емес, бірақ ҿзінің намазда тұрғанын білдіру ниетпен айтса намаз 
бұзылмайды; бесінші, намазда ғаурат деп аталған денелердің тҿрттен 
бірі ашылып тұрса; алтыншы, намазда тұрып бір нҽрсе ойына түсіп 
жыламақ, бірақ ұжмақ-тамұқты ойлап жылаудан бұзылмайды; 
жетінші, қолы не тілімен біреудің сҽлеміне сҽлем қайтармақ; сегізінші, 
намазды балиғ болғаннан бері қарай қалдырмай оқып келе жатқан 
адамның (сахибут-тартиб) бір уақытта қалған намазы есіне түссе, ол 
оқып тұрған намаз бұзылады, ҽуелі ол еске түскен қазаны ҿтеп
140

сонан соң уақытындағы намазды ҿтемек керек; тоғызыншы, намазда 
тұрып кебіс, мҽсі шешу рҽуішті істер; оныншы, сҿйлеу; он бірінші
тамақ жеу; он екінші, тамақ ішу; он үшінші, қарқылдап күлу; он 
тҿртінші, есінен тану. Бұл істердің қайсысы да болса істелген болса, 
намазды қайта оқу уҽжиб. 
1 3 4
Сілте болар – күнҽ болар. 
1 3 5
(Хайа ғалҽс-салҽҽһ) – намаз оқуға асығыңдар (намазға шақыру). 
1 3 6
(Қад қамҽтис-салҽҽһ) – намаз уақыты келді. 
1 3 7
Ғузр – кешірім, рұқсат сұрау. 
1 3 8
(Ярхамукалла) – саған Алланың рақымы түссін. 
1 3 9
(Ля илҽһҽ иллаллаһ) – Алладан басқа Құдай жоқ. 
1 4 0
Қазаны ҿтеу – ҿз уақытында оқылмай, ұмыт калған намазды оқу. 
Шайтан бҿтен нандырарлық сҿз таппаған соң, ақырында: 

Сені Құдай разылығы үшін құрбан етуге барады, – деді. 
Исмағил айтты: 

Егер Құдай разылығы үшін болса бір жаным түгіл жүз жаным 
болса да ҿлмекке разымын. 
Мұнан тауы қайтып Ібіліс Исмағилдың шешесі Ажарға келді, 
катынды азғыру оңайырақ болушы еді ғой деп. Ажар да Ібілістің 
«балаңды ҿлтіруге алып кетті» дегеніне нанбаған соң, бұған да 
Ибраһим Құдай разылығы үшін Исмағилды құрбан етуге алып барады 
деді.
Ажар да айтты: – Егер Құдай разылығы үшін болса жҽне жүз 
баламды шалуына разымын», – деп.
Шайтан қапа болып қайтып Исмағилға келіп жҽне азғырып 
қарап еді, Исмағил атасына дауыстады:

Мынау бір адам жоқ сҿздерді айтып тынышымды кетіре 
береді? – деп. Ибраһим айтты: 

Ол адам сипатындағы шайтан. Егер қасыңа жақындаса таспен 
ат. 
Соның үшін ол жерлерде осы қалыпша тас ату бұл уақытқа 
қажыларға мирас болып қалды. Мұнан соң Ибраһим тау басына 
жетісіп отырып, пышақты тасқа ұрды һҽм айтты: 
– Ей, балам, сені түсімде бауыздап жүр екенмін.
Исмағил айтты: 

Ей, ата, Құдайдың бұйрығы нешік болса, солай қыл. Сен Құдай 
разылығы үшін ұғылдан
191
кешсең, мен де жанымнан кештім. 
Досыңа берген уағдаңды орнына келтір, – деді. 
Ибраһим жылай айтты: 

Ей, ұғлым, нешік сабыр етейін? Исмағил айтты:

(Инша Аллаһ) Құдай тағала мені сабыр иелерінен еткей. Енді, 
ей, ата, тұр, кешке қалма, саған үш ҿсиетім бар: ҽуелі, 
қолымды қатты байла, жан ашуымен ұрынсам қаным сізге 
тимесін; екінші, бауыздарда жүзімді тҿмен қарат, бетіме кҿзің 
түсіп һҽм аталық мейірің түсіп, бауыздарға келгенде қолың 
тітіремесін; үшінші, анама сҽлем айт һҽм қайда қара шашты 
жігіт кҿрсең, мені жадыңа түсіріп дұға қыл», – деді. 
1 9 1
Ұғыл – ұл. 
25 
40 


Намаз ішінде істелетін істердің он түрлі макруһы бар. Ҽуел, 
«ҽттҽхиятқа» отырғанда тҿрт қырланып отыру, яғни екі аяғын астына 
басып отыру; екінші, намаз ішіндегі аят, тасбихтерді бармақпен санау; 
үшінші, сҽждеде екі білектерін жерге тҿсеу; тҿртінші, кҿзімен шетке 
қарау; бесінші, ғузірсіз кҿзін жұму; алтыншы, сҽжде ететін жерден уақ 
тастар алып айналдырмақ, егер ол тастан сҽжде етуге қиын болардай 
болса бір рет айналдырып жіберуге болады; жетінші, шалманың 
шетіне ғузірсіз сҽжде қылмақ; сегізінші, намазда керіліп-созылмақ; 
тоғызыншы, уысын аузына баспай есінемек; оныншы, киімінен немесе 
денесімен, я шашы, я тілімен ойнамақ, қатарда орын бола тұрып 
намазды артқы жақта жалғыз оқымақ. 
Бес уақыт намаз былай оқылады. Намаз оқу алдында денеңізді, 
киіміңізді, жайнамазыңызды жоғарыда айтылған қалыпша тазалап, 
намаз оқитын жерге келіп немесе мҽсжидке
141
келіп жүзіңізді құбылаға 
қойып (ҽғузү билляһи минҽш-шҽйтанир-рҽжим бисмиллҽһир-
рахманир-рахим) деп бастап ниет айтасыз, ерте намазы болса, ҽуелі екі 
ракағат суннат оқылады.
«Ниетті Аллаға ниет қылдым ерте намазының екі ракағат 
суннатын ҿтемекке, жүзім жҿнелдірдім құбыла жағына (халисан 
лиллҽһи тағала,
Аллаһу ҽкбҽр)»
142
деп құлақ қағасыз. Мұнан соң 
қолдарыңызды кіндік астына құсырынып (


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   23




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет