Италия ренессанс мәдениеті гуманистік дүниетанымы



Pdf көрінісі
Дата27.11.2023
өлшемі1,53 Mb.
#129791


Италия ренессанс
м
ә
дениеті
гуманистік
д
ү
ниетанымы 


Жоспар
Ренессанс немесе қайта өрлеу 
Италяндық ренессанс 
Архитектура , әдебиет, бейнелеу өнері 
дін философия, музыка 


Италяндық ренессанс
Ренессанс (ағылш. Renaissance, итал.Rinascimento,
ол итал. ri – «қайта» және итал.nasci – «туылу»
сөздерінен құралған тұрақты термин) — ХІV-ХVІІ
ғасырларға аралығындағы еуропалық жаңа
мәдениет қозғалысы. Ол орта ғасырдың соңында
Италияның орталық өңіріндегі қалалар –
Флоренция, Миланқалаларынан басталып,
еуропаның өзге елдеріне кеңейген. Ренессанс сөзі
бұл күндері ауыспалы мағынада "Өркендеу,
гүлдену, жаңару, көркею, қайта серпілу" секілді
мағыналарды береді. 


Итальяндық ренессанс
Итальяндық Ренессанс сәулет ұзақ
ортағасырлық дәстүрін ұстанған, ол Готика
элементтерін пайдалану білдірді.
Итальяндық Готика басқа еуропалық
елдерге Гот айтарлықтай өзгеше болды.
Ғимараттар үлкен, бейбіт сызықтар,
көлденең артикуляцияда кең қабырғалары
болды. Сол кездегі ең атақты храмдардың
бірі Санта Кроче, XIII ғасырда Арнольфо ди
Cambio бастаған оның ғимараттың шіркеу
болып табылады. Аяқтау гауһар алып
университетінің, ағаш төбелер, ішкі
кеңістігін бірлігі - ғибадатхананың барлық
ерекшеліктері.


Augustus
Архитектура, әдебиеті
Италия архитектурасы (Рим, Милан, т.б.
жерлерде күмбезді шіркеулер салынды)
қалыптаса бастады. Монументті шіркеу,
тұрғын үй, мұнара, қақпа, қорған
тұрғызу ісі дамыды. 13 – 14 ғасырларда
готика дәстүрлі (Орвьето мен
Миландағы, Флоренциядағы соборлар,
Веккьо палаццосы, Венециядағы
Дождар сарайы) өркендеді. Осы
кезеңде ортағасырлық Италия
қалаларының түр-сипаты қалыптасты. 


Әдебиеті
Италия әдебиеті - 6-12 ғасырлардың
арасында латын тілінде
қалыптаскан.Итальян әдебиетінің
дәуірлеу кезеңінің ұлы тұлғасы - Данте
Алигьери (1265-1321) өзінің «Құдіретті
комедия» атты атақты шығармасын
жазды. Ф.Петрарканың (1304-74)
сонеттері мен Джылы Боккачоның
(1313-75) «Декамерон» атты
шытырманға толы романы дүние жүзі
әдебиетінің алтын қорынан орын алды.


Бейнелеу өнері
Барокконың көрнекті мүсіншісі — Лоренцо Бернини.Ол ұзақ өмір сүрді,
сарайда патша қарамағында қызмет істеді, көптеген тапсырыстарды асқан
шеберлікпен орындады. Лоренцо Бернини — қасиетті Петр Соборын әрі
қарай жалғастырып, әшекейледі.


Дін
Италияндықтар христиан дінінің
католик тармағын ұстанады. Дінге
қатысты мейрамда пұтқа
табынушылық кезіндегі салт-
жоралардың қалдығы байқалады.


Италиян музыкасы - Италия музыкасының түп-
тамыры Ежелгі Рим музыка мәдениетінен
басталды. 
VI ғасырда Рим Византиямен бірге
литургиялық әннің даму орталығы болды.
Милан архиепископы Амвросий антифондық
әнұран айту тәжірибесін бекітті. VI ғасырдың
соңында христиан литургиясы пайда болды,
оның музыкалық (әуендік) жағы дұрысталды.
Сол кезде Римде ашылған ән мектебі ("Схола
канторум") өзінше бір ән өнерінің академиясы
болды.
т


Назарлары
ң
ыз
ғ
а рахмет


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет