Ж. Ж. Аканова А. М. Касенова стандарттау
Ill тарау. Метрология негһдері 235
жүктеу/скачать 10,03 Mb. Pdf көрінісі
|
сис
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.5.3 Өлшеу құралдарын сынау
| Ill тарау. Метрология негһдері 235
2.5. Миллиметрлік жэне сантиметрлік шкала штрихтерін анықтау. Басын, ортасын, соңын сызғыш штангенциркульмен анықтайды. Әрбір тандап алынған сызғыш бойынан анықтайды. 2.6. Сызғыштық номиналдың мағынасының ұзындық шкаласын жэне кез келген басы мен соңының арақашықтығын анықтау. МЕМСТ 8.020 сәйкестенуі 3-дәрежедегі үлгісі мен бақылау сызғышы салыстыруы арқылы болады. Кез келген штрих басы мен соңының арақашықтығы 2-3 рет сызғыш шкаласы бойынша 150-300 мм, 5 - егер 500-1000 мм болса. Өлшеу үшін орташа арифметикалық орта алынады. 3.5.3 Өлшеу құралдарын сынау Жаппай өндіріс үшін арналған немесе Қазақстан Республикасының ауқымына топтамалап экелетін өлшеу қүралдары жэне соларға арналған мемлекеттік метрологиялық қадағалау сынауга жатады: Өлшеу қүралдарын сынау - өлшеу қүралдарының бекітілген нормаларға сәйкестігін дэрежесін анықтау үшін жүргізілетін операциялардың жиынтығы. Бүларды сынау объектілеріне эр түрлі сынақ әсерлерін қолданып отырып жүргізеді. (Мысалы, пай- далану процесінде эсер ететін әсерлер, тасымалдау кезінде эсер ететін әсерлер). Сынау өлшеу құралдарының типін бекіту мақсаты немесе өлшеу құралдарының бекітілген типіне сэйкестігі үшін жүргізіледі. Типті бекіту мақсаты үшін сынау жүргізу кезінде мүдделі занды жэне жеке тұлғалар, өлшеу қүралдарын өндірушілер стан- дарттау, метрология жэне сертификаттау жөніндегі уэкілетті органдарға бекітілген формада тапсырыс береді. Тапсырысқа мы- налар қосымша беріледі: сынау бағдарламасының жобасы немесе өзгерту жобасы не месе типтік бағдарламаға қосымшалар; техникалық тапсырмалар (егер оны эзірлеу көзделсе); республикада өндірілетін, әзірлеуші үйымның басшысы қол қойган, белгіленген тэртіпте келісілген өлшеу қүралдары үшін техникалық шарттар; 236 Стапдарттау, сертификаттау жэне метрология негіідері ■ пайдалану құжаттары (ПҚ), ал импортқа жататын өлшеу құралдары үшін: шетелге шығатын өлшеу құралдарына бір- ге салынатын әзірлеуші фирманың құжаттары, құру және жұмысқа дайындау жөніндегі нұсқамалар, пайдалану, күту жэне жөндеу жөніндегі басшы құжаттар; салыстырып тексерудің эдістері мен қүралдарын салысты- рып тексеру жөніндегі нормативтік қүжаттың жобасы; типті сипаттаудың жобасы; ■ типті суреттеуді ашық басылымда жария етудің мүмкіндігі туралы өтінушінің хаты; ■ сенімділікке сынаудың бағдарламасы мен әдістемесі немесе өлшеу қүралдарының сенімділігі жөніндегі сынаудың мате- риалдары; ■ Республикада өндірілетін өлшеу қүралдарының жаппай өндірістегі тэжірибелік үлгілерін алдын ала сынаудың хат- тамалары; Қазақстанда қолданылатын өлшеу қүралдарының салысты рып тексерудің әдістемелері жэне құралдармен қамтамасыз етілгендігі жөніндегі деректер, өлшеу құралдарын күту жэне жөндеу жүргізетін кэсіпорындар мен үйымдар жөніндегі деректер; ■ үсынылған салыстырып тексерудің аралығын дэлелденгендігін көрсететін құжаттар; Шет ел өндірушілерінің барлық қүжаттары мемлекеттік тілде жэне орыс тілінде берілуі керек. Сынақ орталығын стандарттау, метрология жэне сертификат тау жөніндегі уәкілетті орган анықтайды. Тіркеу (аккредитттеу) - уэкілетті органның метрологиялық жұмыстың нақты түрін занды түлганың жүргізу жөніндегі қабілеттілігі мен қүқыгын ресми түрде мойындау. Сынақтың тіркелген орталығына әрекет мерзімі бес жылдан аспайтын тіркеу аттестаты беріледі. Типті бекіту мақсаты үшін өлшеу қүралдарын сынау стан дарттау, метрология жэне сертификаттау уәкілетті органмен жэне өтініш берушімен келісілген сынау бағдарламасы бойынша жүргізіледі. |