Қазақстан аумағында ТМД елдерінің стандарттау

I тарау. Стандарттау 55
1) көлік бойынша комиссия;
2) ауыл шаруашылық комиссиясы (ауыл шаруашылық 
өнімдерін стандарттау жэне сертификаттау);
3) орман бойынша комиссия;
4) сауда дамуы бойынша комиссия.
Біріккен ¥лттар Ұйыімының 
А з ы қ - т у л ік ж ә н е а у ы л  
ш а р у а іи ы л ы қ ү й ы м ы (Ф А О )
Біріккен 
Үлттар 
Үйымының 
Азық-түлік 
жэне 
ауыл 
шаруашылық ұйымы 1945 жылы құрылган. Осы ұйымның 
құрамына 160 ел кіреді және бүл ұйым ИСО-ның 25 техникалық 
комитетімен бірге жұмыс атқарады.
Д ү н и е ж ү з і л і к д е н с а у л ы ц с а қ т а у ү й ы м ы ( Д Д ¥ )
Дүниежүзілік денсаулық сақтау үйымы 1948 жылы қүрылған. 
Қүрамына 180 ел кіреді. Осы үйымның қарастыратын көп 
мәселелері стандарттаумен тығыз байланысты. Дүниежүзілік 
денсаулық сақтау үйымының ИСО-да кеңес беруші статусы бар. 
ИСО-ның 40 комитетінің жүмысына қатысады. Біріккен Үлттар 
Үйымының Азық-түлік жэне ауыл шаруашылық үйымы (ФАО) 
мен Дүниежүзілік денсаулық сақтау үйымы (ДДҮ) «Кодекс Али- 
ментариус» коммисиясында бірге жұмыс істейді. «Кодекс Али- 
ментариус» комиссиясы азық-түлік тауарларына стандарттар жа- 
саумен айналысады. Осы комиссия жүмысына 130 ел қатысады. 
ФАО/ДДҮ комиссиясының қызметінің арқасында халықаралық 
стандарттар, 40 ереже қабылданды.
С т а н д а р т т а у ж ө н ін д е г і ж а л п ы е в р о п а л ы қ ү й ы м д а р
Стандарттау жөніндегі европалық комитет (СЕН) 1961 жылы 
қүрылған, құрамына европа елдерінің стандарттау үйымдары кіреді. 
Бүл үйымның жүмысы жабық түрде жүргізіледі. Қүрамына келесі 
елдер кіреді: Австрия, Бельгия,Үлыбритания, Греция, Дания, Герма­
ния, Испания, Исландия, Италия, Люксембург, Норвегия, Голландия, 
Португалия, Финляндия, Франция, Швеция жэне т.б. Стандарттау 
жөніндегі европалық комитеттің (СЕН) бас ассамблеясы бойынша 
жаңа мүше түрі ассоциациялық мүше түрі құрылды. Ассоциациялық 
мүше ретінде стандарттау бойынша европалық комитет мүше-елі 
үйымының кез келген қоғамдық, ғылыми, экономикалық үйымы

56 Стандарттау, сертификаттау жэне метрология негіздері
бола алады. Статусы үлттық немесе европалық заңмен аныкталады. 
Ассоциациялық мүшелер Стандарттау жөніндегі европалық комитет 
ұйымының стандарттау үрдісіне қатысады жэне стандарт жобаларын 
талқылайды, бірақ дауыс беру қүқығы жоқ.
Европалық деңгейде Стандарттау жөніндегі европалық 
комитет үйымы үшін стандарттау үрдісіне кіреді: жоспар- 
лау, стандартты дайындау жэне қабылдау. Стандарт жобасын 
жоспарлағанда үлттық үйымдардың, европалық үйымдардың, са- 
уда ассоциацияларының ұсыныстары ескеріліп кетеді. Стандарт 
жобасын дайындау белгілі техникалық комитет дайындайды жэне 
бастапқы жобаны 3 тілде бекітеді, содан кейін Орталық секрета- 
риатта бүл қүжат европалық стандарттың ресми жобасы болады.
Стандарттау жөніндегі европалық комитеттің (СЕН) негізгі 
мақсаты - европалық стандарттар (евронорма, EN) дайындап, тау- 
арлар саудасының дамуына үлес қосу.
Стандарттау жөніндегі европалық комитет (СЕН) европалық 
стандарттарды келесі салалар бойынша әзірлейді.
1) газ баллондары;
2) газ плиталары;
3) насос станция лары;
4) авияцияға арналған қүралдар;
5) су жылытатын газ құрылғылары;
6) труба қүбырлары жэне трубалар;
Стандарттау жөніндегі европалық комитет (СЕН) ұйымының 
негізгі принципі - міндетті түрде халықаралық ИСО стандартта- 
рын евронорма дайындау үшін қолдану.
Стандарттау жөніндегі европалық комитет (СЕН) үйымының 
жоғарғы органы - Бас ассамблея, оның құрамына стандарттау 
жөніндегі үлттық үйымдар, мүше елдердің ммелекеттік органдары, 
ЕС жэне ассоциациялық үйымдар кіреді. Бас ассамблеяны Әкімшілік 
кеңес тағайындайды жэне оның функциялары келесі:
1) мүше елдердің үлттық стандарттарын жэне халықаралық 
стандарттарды европалық стандарттарды дайындау үшін пайдала- 
ну ережелерін тағайындау;
2) өңірдің 
ішіндегі 
үлттық 
стандарттаудың 
жұмысын 
қадағалау

Осы ұйымдағы стандарттау облысы бойынша саясатты ди- 
ректорлар коллегиясы анықтайды және Бас ассамблея бекітеді. 
Стандарттау бойынша техникалық жұмыстарды техникалық ко- 
митеттер атқарады, қызметін Техникалық бюро бағыттайды жэне 
қадағалайды.
Стандарттау жөніндегі европалық (СЕН) комитеттің техни- 
калық комитеттері келесі бағыттар бойынша жұмыс істейді:
1) құрылыс;
2) машина жасау;
3) денсаулық;
4) денсаулық жэне жұмыс орнындағы қауіпсіздік;
5) жылумен қамтамасыз ету, вентиляция;
6) көлік және қораптау;
7) ақпараттық технология;
Стандарттау жөніндегі европалық (СЕН) ұйымда бағдар- 
ламалық комитеттер стандарттау бойынша бағдарламалар дайын- 
дайды, ИСО жэне МЭК стандарттарын европалық стандарт немесе 
гармонизация үшін құжат түрінде қабылдайды. ИСО жэне МЭК 
үйымдарымен тығыз байланыста жэне евростандарт қабылдай 
отырып, комитет ИСО жэне МЭК ұйымына өз жүмысының 
нәтижесін хабарлап отырады.
Техникалық комитеттер өз жүмыстарында халықаралық 
стандарттармен жүмыс жасайды, аймақтық үйымдармен тығыз 
байланыста, басқа техникалық комиттердің жүмыс нэтижелерін 
ескереді. Техникалық комитет жүмысын атқарганнан кейін және 
жүмыс мақсаты орындалғаннан кейін ол Техникалық бюромен та- 
ратылуы мүмкін.
Стандарт қабылдау процедурасы техникалық комитеттің 
жүмысшы тобымен мақүлдануы керек жэне техникалық бюро жо- 
баны СЕН үйымының мүше елдеріне дауыс беру үшін үсынуы ке­
рек. Евронорма келесі жагдайда қабылданады, егер жобаға қарсы 
берілген дауыс 20%-дан аспаса. Қабылданған стандарт барлық 
мүше елдердің үлттық стандарттау жүйелеріне енгізіледі.
СЕН евронормадан басқа (HD) гармонизациялау және (ENV) 
стандартын СЕН үйымы эзірлейді. Бүл құжаттар саудадағы 
техникалық кедергілерді жою үшін, жаңатауарларды өндірудің про-

жүктеу/скачать 10,03 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: