Ж. Ж. Аканова А. М. Касенова стандарттау
жүктеу/скачать 10,03 Mb. Pdf көрінісі
|
сис
| I тарау. Стандарттау 61
де. Бүл үрдіс Б¥¥-ның «Тұрақты даму» жаңа концепциясының қабылдануымен, экономиканың жаһандануымен негізге алынды. 1997 жылы Кеңестің аккредиттеу бойынша агенттігімен экономикалық бағыт бойынша SA 8000:1997 «Әлеуметтік жауап- кершілік» (Social Accountability) халықаралық стандарты дайын- далды және енгізілді. Стандарт 2001 жылы жаңартылды. SA 8000 стандарты кез келген бірлестікте оның көлеміне, мен- шіктік пішініне жэне қызметтүрлеріне қарамастан қолданыла ала- ды.Олбалаеңбегіне,қажеттіеңбеккеқатысты,тәртіптікэдістердің, еңбекақысыныңкепілдігіменәлеуметтікқамтамасыздандырудың, жұмыс күнінің үзақтылығының, денсаулық пен қауіпсіздіктің, қауымдастықтар бостандығының, үжымдық келіссөздердің, сонымен бірге басқару жүйесі мониторингтерінің бағдар- ламалары мен стандарттар қатарын қамтиды. Бүл стандарт- тын талаптары географиялық орналасуға, қызметтің саласына, компанияның көлемі мен меншіктік пішініне тәуелсіз қолдануға ыңғайлы. SA 8000 стандарты ерікті сертификаттауды жүргізу үшін үшінші жақтың қатысуымен әлеуметтік жауапкершіліктің бақыланып отыратын, реттелген стандартын орнатуға бағытталған. SA 8000 стандарты БалаҚүқығы бойынша Б¥¥-ның Конвенциясы- на, Адам Қүқығының Жалпы Декларациясына және Халықаралық Еңбек Бірлестігінің (ХЕБ) конвенциясының 11 қағидасына не- гізделеді. Бүл стандартна келесі талаптар енгізілген: 1. Дамушы елдерде 14 жастан, дамыған елдерде 15 жастан кіші балаларды жүмысқа алуға болмайды. 2. Қамауға алынғандар мен экімшіліктік жауапкершілікке тартылғандардың еңбегін қоса алғанда, жүмысшыларды өз ерік- теріне қарсы жүмыс істетуге болмайды. 3. Жүмысшылардың қауіпсіздігі мен денсаулығын қамта- масыз ету мақсатында іс-шаралар қабылдау қажет. Жүмыс істеу қауіпсіз жэне қоршаған ортанның тазалығын қамтамасыз ету, техникалық қауіпсіздіктің барлық талаптарын орындау, жүмысшыларды толық көлемді оқыту, сапалы түрмыстық ауызсуға қол жеткізу сияқты іс-шаралар атқарылуы тиіс. 62 Стандарттау, сертификаттау және метрология негіздері 4. Жұмысшыларды жұмыс берушілермен келіссөздер жүргізуде бостандықпен қамтамасыз ету қажет. Кәсіподақ- тардың, ассоциациялардың жэне басқа да жұмысшылар қауы мдасты қтары н ы ң бостандығы. 5. Кез келген шектеулерге тыйым салу. Жыныстық, діни, физикалық шектеулер, жас мөлшері және т.б. белгілер бойынша бөлулерді болдырмау. 6. Жұмыс берушілер тэртіптік қалыптандырылған эсерлерді қолданбау керек, ең кем дегенде, жұмысшылар мем- лекетпен бекітілген минималды мөлшердегі еңбекақы алуы тиіс. Жұмысшыларды масқаралауға, денелік жазалауға, физикалық не- месе ойлық қысым көрсетуге толығымен тыйым салу 7 Жұмыс уақыты аптасына 48 сағат болуы тиіс, ал жоғары нормалы жұмыс аптасына 12 сағаттан аспауы тиіс. 8. Басқару жүйесі стандартталуы тиіс. Стандарттың қорытынды бөлімінде алдағы уақытта стандарттың талаптарына сәйкестілікті қамтамасыз ету үшін қажетті жүйелерді анықтайтын басқару жүйелері қарастырылады. Бүл стандарттың қолданылуы жүмысшыны өндірісте жиынтықтық қорғауды қаматамасыз етуге мүмкіндік береді, тек қана физикалық денсаулығын емес, элеуметтік-моральді қорғанысын қамтамасыз етеді, адамның жеке түлға ретінде толыққанды дамуы- на жағдай жасайды, азамат жэне адам ретінде негізгі құқықтарын қамтамасыз етеді. Берілген жағдайда стандарттау қүқықтық қамтамасыздандырудың заңдық функцияларын өзіне алады. жүктеу/скачать 10,03 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|