- Активность - белсенділігі
- Пульс
- Гримаса- бет аузын жыбырлатуы
- Appearance – внешний вид- сыртқы көрінісі
- Респираторный статус-тынысы
Virginia Apgar, 1953
Апгар шкаласымен бағалау
Белгілері
|
Ұпай саны
| | | |
0
|
1
|
2
|
Жүрек соғуы
|
Жоқ
|
Брадикардия (ЖСС минутына 100 аз)
|
ЖСС минутына 100 – ден көп
|
Дем алысы
|
Жоқ
|
Брадипное, ретсіз
|
Ретті, даусы ашық
|
Бұлшық ет тонусы (қимылы)
|
Төмен
|
Аяқ-қолының бүгілуі, қимылы әлсіз
|
Қимылы ширақ
|
Шартсыз рефлексі
|
Реакцияның болмауы
|
Гримаса
|
Жөтелу , түшкіру
|
Терісінің түсі
|
Цианоз немесе боз болуы
|
Аяқ қолдарының цианозы
|
Терісі қызғылт
| Апгар шкаласымен сәби жағдайы туылған бойда бағаланады. - Апгар шкаласымен сәби жағдайы туылған бойда бағаланады.
- Апгар шкаласымен бағалау 5 минуттан кейін қайталанды.
- Сәби жағдай жақсы болса 5 белгінің қосындысы 7-10 балды көрсетеді.
- Жеңіл (орташа) тұншығу болса 6-4 балл,
- Ауыр болса 0-3 балл,
- өлі болса 0 балл береді.
- Жылумен қамтасыз ету (қызуы 35-36С болу/к)
- Дұрыс қалыпта жатқызу;
- қажет болса тыныс жолын шырыштан босату
- құрғату, тактилді тітіркендіру, дұрыс қалыпта жатқызу
Жүрек соғу жиелігі <60
Апноэ немесе тынысы <100
- Өкпені желдетумен қатар жүрекке жанама массаж жүргізу
- Күні жетіп туылған?
- Тынысы, дыбысы бар ма?
- Бұлшық ет тонусы, қимылы?
- Тынысын бағалау ЖС, тері түсі, бұлшық ет тонусы
Стандарт бойынша күтім
- Жылумен қамтамасыз ету
- Құрғату
- Қажетіне қарай тыныс жолдарын шырыш, сілекейден босату
- Тері түсін бағалау
Бар
Туылды
Жүрек соғу жиелігі <60
*интубация жүргізу қажеттілігін ескеру
Цианоз болса қосымша
кислород беру
30 сек
30 сек
А
В
С
D
30 сек
Жоқ
Жаңа туылған сәби реанимациясының алгоритмі
European Resuscitation Council, 2005
Туылған сәбиге реанимациялық көмектің қажеттілігін анықтау (1) - сәбиді құрғату
- анасының бауырына салу
- сәби жағдайын тұрақты бақылап, бағалап тұру*
European Resuscitation Council, 2005
- сәби дыбыс шығарып жатыр
- Сәбиде дыбыс жоқ, бірақ тынысы ретті,
минутына 30-60 рет
- Сәбидың қимылы ширақ
- терісі қызғылтанып келеді
Реанимацияның қажеттілігі жоқ
Реанимациялық көмек қажет (2) - Кіндікті кесу
- Сәбиді реанимация көмегін жүргізетін жылы жөргек үстеліне жатқызу
- Сәбиге дұрыс қалып беру
- Тыныс жолдарын тазарту
- Терісін құрғату
European Resuscitation Council, 2005
- Сәбидің тынысы жоқ
- Сәбидің тынысы ретсіз, үзік-үзік
- Сәбидің тыныс шығаруы қиын
- сәбидің бұлшық ет тонусы төмен
Реанимациялық көмек қажет
Сәбидің жаурын астына валик салып, басын сәл шалқайта жатқызу- тыныс жолының бір деңгейге келіп, ашылуына әсер етеді - Тыныс жолын шырыштардан тазарту
Сәбиге дұрыс қалып беру
WHO, 1997
30 секундтан кейін сәби жағдайын қайталап бағалау - сәбиді құрғату
- анасының бауырына салу
- сәби жағдайын тұрақты бақылап, бағалап тұру*
- тынысы ретті
- ЖС минутына 100-ден жоғары
- Цианоз жоқ
- көмек шақыру
- Амбу қапшығымен 30 сек
вентиляция жасау
European Resuscitation Council , 2005
* Дополнительный кислород на любом этапе если сохраняется стойкий цианоз
- тынысы жоқ
- немесе тынысы ретсіз, қиын
- ЖС минутына 100-ден кем
- Цианоз * немесе боз
- бұлшық ет гипотониясы
Амбу қапшығымен вентиляция - Тиісті өлшемде маска алып тұмсығына орнату
- 30 секунд бойы 30 рет жылдамдықта өкпені желдету
- Амбу қапшығын қысқан кезде екі көзіңмен кеуде экскурсиясын бақыла
WHO, 1997
AHA, 2005
Масканың орналасуы
Дұрыс орналасқан маска сәбидің мұрнын, аузын, иегін жабу керек. Көзін жаппау керек.
WHO,1997
© AAP/AHA 2000
Жүрекке жанама массаж - Екі адам болу керек
- Кеуде көлемінің 3/1 тереңдігіне басу
- Өкпені желдету
1 Минутта 30 вентиляция және 90 компрессия; 2 секундта 1 вентиляция 3 массаж жасалады 1:3 қатынаста
European Resuscitation Council , 2005
Жүрекке жанама массаж жүргізу техникасы
A
B
A – бас бармақпен
B – екі саусақпен
European Resuscitation Council , 2005
Бас бармақпен массаж - Бас бармақпен кеуденің, екі емшек ортасын қосатын сызығынан сәл төмен басу
- күні жетіп туылған сәбилерде саусақтар қатар орналасады
- Шала туылған сәбилерде бармақ, бармақ үстінде орналасады.
- Қалған саусақтар арқадан қамтып ұстайды
Екі саусақпен массаж - Бірінші қолдың 1,2 саусағы, екі емшек арасын қосатын сызықтан сәл төмен басады
- Екінші қол жаурыннан ұстайды
Sternum
Inter breasts line
Xifoid
European Resuscitation Council , 2005
төс
Семсер өсіндісі
Екі емшек аралығы
- жүрекке массажды, вентеляцияны тоқтату
- тері түсін,бұлшық ет тонусын бағалау
- бақылау
- ЖС минутына 100-ден төмен,
- тынысы 30-60-тан төмен
- тынысы жоқ, немесе Гаспинг тынысы бар. Тынысы қиналып шығады
- жүрекке массажды тоқтату, вентиляцияны жалғастыру
European Resuscitation Council , 2005
- Сәби айқайлап жатыр.
- Тынысы минутына 30-60 рет
- ЖС минутына 100-ден артық
Тынысын, ЖС қайталап бағалау
Туылғаннан кейін 90 секунд өткен соң (1)
Туылғаннан кейін 90 минут өткен соң (2)
Массаж және вентиляция бастаған уақыттан 30 минут өткенде, ЖС минутына 60-тан төмен болса
- Көк тамырға 10-30 мкг/кг (0,01-0,03 мг/кг.) Адреналин есептеп егу
- Вентиляцияны жалғастыру
- Жүрекке жанама массажды жалғастыру
European Resuscitation Council , 2005
Тыныс мен ЖС қайталап бағалау
Адреналиннің бірінші дозасын еккеннен кейін 90 минут өтті - Баланың тынысын, жүрек соғуын бағала
- жүрек соғуы 60-тан көтерілмесе-
- 3-5 минут сайын адреналинді 0,01 мг/кг дозада кіндік тамырына қайталап жібер
- Адреналин артынан 1 мл физ ертінді жібер
1 минуттан кейін жағдайын қайта бағала - Жүрек соғуы 60 тан көтерілмесе
- Айналымдағы қан көлемі азайған деп бағалап
- Кіндік тамырына баланың әр кг салмағына 10 мл физ ертіндіні 5-10 минут ішінде құй.
- Мысалы 3 кг салмақтағы балаға 30 мл құю керек.
Реанимацияны тоқтату туралы шешімнің қабылдануы - 10 минут бойы жүргізілген көмектен сәбиде өмір нышаны байқалмаса реанимация тоқтатылады
European Resuscitation Council , 2005
Достарыңызбен бөлісу: |