Күшті мен әлсіз электролиттердің арасында бірнеше айырмашылык бар, мысалы:
А) Күшті электролиттер бір стадияда диссоциацияға ұшырайды:
H2SO4 → 2H+ + SO4 2-
NaOH → Na+ + OH-
AlCl3 → Al3+ + 3Cl-
Б) Күшті электролиттерге “Кд” жазылмайды.
В) Әлсіз электролиттер біртіндеп диссоциацияланады:
1 саты: H2S ↔ H+ + HS-
K1 = (41)
2 саты: HS- ↔ H+ + S2- K1>>K2
K2 = (42)
Күшті электролиттер ерітіндісінде толық диссоциацияланады, бірақ аз еритін күшті электролит пен ерітінді шекарасында тұнбаның иондары ерітіндіге ауысып содан кейін қайтадан қатты заттың бетіне оралады, яғни тұнба мен оның иондарының арасында тепе-теңдік орналасады, мысалы
CaSO4 Ca2+ + SO42-
тұнба ерітінді
Заттың еру процесі ерітіндегі иондар мен тұнбаның арасында тепе-теңдік орналасканша жүре береді. Тепе-теңдік қалыптасу кезінде ерітінді қаныққан деп аталады.
Бұл процестің тепе-теңдік тұрақтысын мынадай түрінде жазуға болады:
(43)
Өте аз еритін қатты тұздың концентрациясы –тұрақты шама болатындықтан, оны тепе-теңдік тұрақтысымен біріктіріп көбейткенде жана тұрақты шама алынады:
(44)
Мұндағы ЕК - ерігіштіктің көбейтіндісі, бұл шама ерітіндідегі электролит иондарының көбейтіндісіне тең:
(45)
Келтірілген теңдеу нашар еритін электролиттің қанық ерітіндісіндегі оның иондарының көбейтіндісі осы температура үшін тұрақты болатынын көрсетеді. Әдетте, температураны жоғарылатқанда ЕК мәні артады.
Егер иондардың концентрациясы көбейтіндісі ерігіштіктің көбейтіндісінен (ЕК) үлкен шама болса, зат тұнбаға түсе бастайды. Химиялық реакция кезінде тұнбалардың пайда болуы немесе еруі ерігіштіктің көбейтіндісі (ЕК) мәнімен тығыз байланыста болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
