Жалпы психология


стенос” — грек сөзі, қазақшалағанда ~ күш



Pdf көрінісі
бет144/214
Дата24.09.2024
өлшемі11,67 Mb.
#145484
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   214
Байланысты:
Жалпы психология

стенос” —
грек сөзі, қазақшалағанда ~
күш
деген 
мағынаны береді). Мысалы, күшті қуаныш, ашу сезімдері 
жатады.
Астеникалық сезім дегеніміз адамньщ белсенділіпн қуатын 
азайтатын, адамды тежеп отыратын сезім.
Астеникалық сезім 
(“астенос”
— грек сезі, казакшалаған- 
да — әлсіздік мағынасында колданылады). Мысалы, нәзікпк, 
қайғы-қасірет, қорқыныш сезімдерін жатқызуға болады./
И.П. Павлов эмоцияны инстинктерге жакындатты. 
Сезімдерді ол бас ми қыртысының жартышарлары 
кызметі
ретінде' қарастырды, адамда өруақытта екінші сигнал 
жүйесімен байланысты болады.
Сезімдер - бүл
доғамды қ өмір 
жағдайында адам
дамуының жемісі. Эмоция дегеніміз, — деп 
жаЗДЫ. 
И.ІІ. 
Павлов, — инстинкгің жүмысы, сезім — қайғы, 
қ а с і р е т ж ә н е
т.б. — бүл оның мені басқаша, үлкен 
ж а р т ы ш а р л а р д ы ң
қызметінің қиыңдауымен байланысты, сезімдер жоғары 
белгілермен байланысты жене олардың барлығы II сигнал 
жүйесіне төуелді”
265


болып табыладыіЭмоциялық көңіл-күйлер ағзаньщ сыртқы 
өзгерістерінде анық аңғарылады, біз адамның сыртқы түріне, 
келбетіне қарап, адамның қандай сезімде екендігін, қандай 
көңіл-күйде екендігін анықтаймыз^
(Біздің эмоциялық көңіл-күйіміз мимикада (бет пішіні), 
пантомимикада (дене қозғалысы) жөне ишарада (қол 
қимылы) ерекше айқын аңғарылады. Адамның эмоциялык 
коңіл-күйі төмендегідей айқын физиологиялық үрдістерде 
жоне оның қозғалыстарында байқалады (жылау, күлу және 
т.б.).
Эмоциялық көңіл-күйлер адамдарда сөйлеген сөздерінен, 
дауысынан аңғарылады. Әртүрлі эмоциялық жағдайларда 
создің жылдамдығы өзгереді, оның синтаксистік дүрыстығы 
бүзылады, ритмика мен дауыс ырғағы өзгереді. Әртүрлі 
эмоциялық жағдайларда, көңіл-күйлерде дауыстың ырғағы 
бүзылады. Осындай сезімнің сыртқы көріністері көп 
жағдайда еріксіз іске асады. Жекелеген сезімдерге белгілі 
керіну түрлері тен болады. Мысалы, қорқу сезімінде көздін 
қарашыгының кеңеюі, дененің дірілдеуі, беггің бозаруы тән. 
Қуаныш сезімінде көздердің жарқырауы, бетгің қызаруы, 
қозғалыстың өзгеруі жөне т.б. белгілерден байқаладьь^


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   214




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет