Жалпы психология
жүктеу/скачать 11,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы психология
| бір
күрделі жүмыс үрдісінде бірнеше нысанаға (екі, үш) бағытталуын айтады. Мәселен, трамвай жүргізушісі өз жүмысының барысында зейінін дүрыс орналастыра білуі керек, бір уақытта жол жүрушілердің, автомобилдердің және басқа трамвайлардың қозғалысын, сонымен қатар мотордың дыбысын жөне кондуктордьщ сигналын байқап отыруы керек. Сол сияқты жүргізуші де озінің зейінін осылай орналастыруы қажет. Мүғалімге де сабақты түсіндіру кезшде шөкірттердің мінез-қүлқына, тортібіне, корнекі қүралдарды көрсетуге, тақтаны дүрыс пайдалануға оз зейінін орналастыра білуі керек. Шоғырлану және орналасу кез-келген зейіннің қасиеті болып табылады. Сонымен, зейіннің орналасуын тез арада зейіннің бір нысаннан екінші нысанға тез ауысуы деп түсінуіміз керек. Юлий Цезарь туралы мынадай әңгіме сақталған. Ол біруақытга бірнеше күрделі жүмысты орындаи білген: ж аза,оқидьщ дай білген және сөилеи бшген. Психологиялық түрғьщан мүндай күбылыс мүмкін емес. Юлий Цезарь тез арада зейінін бір нысаннан екшші нысанға 155 ауыстыру қабілетін меңгере білген таланггы ғүламалардың бірі болды. Өз талантыньщ арқасында ол өз зейін біруақытга іс-әрекетгің торт түрлі түріне шоғырландыра білді. Мынадай да жағдай өркімге белгілі: адам тыңдайды (дәріс баяндама) сонымен қатар белгілі бір басқа қүбылыстар туралы қиялдайды, ойлайды, кітап оқиды. Бүл жағдайда зейін тез арада бір нысаннан екінші нысанға ауысады (лекция тыңцаудан кітап оқуға). Зейіннің колемі оте шектеулі уақыттың ішінде зейіннің қамтыган нысандарының санымен сипатталады. Адам зейінінің колемі бірдей бола бермейді. Кейбір адамның зейінінің колемі кең болса, кейбіреулердікі өте тар болады. Зейіннің колемі бір мезгіл ішінде бірнеше нысанды қабылдай алуға байланысты. Колеміне қарай зейін тар немесе кең болуы мүмкін. Эксперимент жагдайыңда зерттелушіге бір уақытга қабылдау үшін ортүрлі әріптерді, создерді, заттарды, фигураларды үсыну арқылы зейіннің колемі анықталады. Зерттеуші неғүрлым коп нысанды қамтыса, соғүрлым сол сәтте оның зейіні кең келеді. Зейіннің колемін анықтау жүктеу/скачать 11,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|