Жалпы психология


үш ін тахнстоскоп деп аталатын ерекше аспап қодцанылады. Осы  аспаптьщ комегімен кору арқылы қабылданатын  нысандарды



Pdf көрінісі
бет74/214
Дата24.09.2024
өлшемі11,67 Mb.
#145484
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   214
Байланысты:
Жалпы психология

үш ін
тахнстоскоп деп аталатын ерекше аспап қодцанылады. Осы 
аспаптьщ комегімен кору арқылы қабылданатын 
нысандарды
тез арада экран арқылы кэрсетуге болады және аз уақыт 
өткеннен кейін экран жабылып қалуы мүмкін.
Тахистоскоп арқылы жүргізілген тәжірибенің нәтижелері 
корсеткендей, ересек адам біруақытта зейіні арқылы үштен 
алтыга дейін бір-бірімен озара байланыссыз нысандарды қамти 
алзды.
Бірақ қабылданатын нысандар мағынасы жағынан 
байланысты, егер бүл нысандар түтастық элементі болса, 
онда олар сан жагынан коп колемде зейін арқылы 
қамтылуы
мүмкін.
Мәселен, егер тахистоскопта болшектелген әріптер емес, 
ал 3-4 әріптен түратын создер корсетілетін болса,онда сауатгы 
адам 3-4 созді қабылдайды, демек, 9-дан 16-га дейін 
эріпті,сондықтан сауатты адамдар жекелеген әріпті оқып 
қоймайды, ол бірден түтас сөздерді оқиды. Экспериментгік 
зерггеулерде зейіннің колемі тахистоскоп арқылы және 
зейіннің кейбір дара ерекшеліктері анықталған.
Зейіннің көлемінің кеңцігі, қабылдаудың дәлдігі мен 
біриуі жағымды қасиет болып табылады. Зейіннің кеңдігі, 
мәселен, педагогке сабақ кезінде қажет: педагог өзінің кәзінің 
қырында сыныптағы барлық шэкірттерді үстауы қажет.


Зейіннің ерекше негізгі қасиеттеріне оның күші мен 
түрақтылығы жатады. Зейіннің әртүрлі дәрежеде күші болады, 
ол күшті жөне өлсіз болуы мүмкін, зейін неғүрлым күшті 
болса, соғүрлым нысанаға көп шоғырланған болады. 
Тахистоскоп - грек сөзі қазақша тез, жылдам қарапайым 
мағынасында қолданылады. Сырттай қарағанда, зейіннің 
күші туралы негізінен зейіннің бөліну дөрежесіне қарай 
бағалауға болады. Мәселен, егер шәкірт әртүрлі, тіпті өлсіз, 
таныс емес тітіркендірііштерге жауап беріп отырады (бүрылып 
қарайды), каравдаштың жерге түскенін, көршінің әңгімесін, 
дөліздегі дыбыс және т.б. бүл оның зейінінің сол сәттегі 
әлсіздігін білдіреді. Егер де ш өкірт осы бөтен 
тітіркеңдіргіштерді ескермесе, толықтай белгілі бір жүмысқа 
зейінін шоғырландырса, ш әкірттің зейіні күшті деп 
есептейміз.
Өте өлсіз зейінді 
алаңғасарлық 
детс атайды. Алаңғасар адам 
белгілі бір нысанға зейіннің шоғырлануына қабілеті 
болмауымен сипатталады. Алаңғасар адамның зейіні еріксіз 
бір нысаннан екінші нысанға ауысып отырады, олардың бірде- 
біріне түрақтамайды. Алаңғасарлық жағдайды мектеп 
оқушыларының өмірінен байқауға болады. Алаңғасарлық 
үлкен адамдарда да кездеседі, мәселен, шаршағанда, жүйке 
ауруларымен ауырғанда байқалады. Мектепте алаңғасар 
шекірггер кездеседі. Олар өр уақытга бір орнында отыра 
алмайды, бірде-бір нысанға зейінін жинақтай алмайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   214




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет