6.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай ресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, диалогке қатысу, ойын анық жеткізу;
6.3.4.1 эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу («келісу, келіспеу» эссесі).
Бағалау критерийі:
Білім алушы
коммуникативтік жағдаятқа сай ресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, диалогке қатысып, ойын анық жеткізеді;
эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп эссе жазады.
Ойлау дағдысының деңгейлері:
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты:
15-20 минут
1-тапсырма.Коммуникативтік жағдаятқа сай ресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, ойыңызды анық жеткізіп, жұбыңызбен диалогқа түсіңіз.
Википедияның өміршеңдігі Адам баласы бұрын-соңды болмаған ғаламат жетістіктерге қол жеткізіп, жақсыға да, жаманға да арқау еткен тарихтағы ең айтулы кезең ХХІ ғасыр болды. Соның бірі де бірегейі жасанды интеллект.
Әр мемлекет жасанды интеллектіні өз тілінде сөйлетуге тырысуда. Себебі болашақта есептеу қуаты мықты компьютерлер ғана тілді сақтау және оны дамытумен тиімді айналыса алады. Сол себепті дамыған елдерде компьютерлік лингвистикаға жете назар аударылып, осы саланы дамытуға қыруар қаражат бөлінуде.
Қазіргі таңда кез келген сандық үлгідегі мәтінді жасанды адам дауысымен дыбыстау технологиясы кеңінен қолданысқа енуде. Аталмыш технология зағип жандарға және тіл үйренуші азаматтарға таптырас құрал. Бірақ аталмыш технология қазақ тілінде қолжетімді емес.
Бұл тек маңызды деген технологиялық шешімдер ғана. Бұдан өзге эволюциялық емес, революциялық жолмен дамып жатқан көптеген технологиялар бар. Осы орайда мемлекеттік тіл саясатын жүргізіп жатқан органдар мен тіл білімімен шұғылданушы мекемелер аталған технологиялардың дамуын жіті бақылып, ескеріп отыруы керек.
Қазақ тілінің алдында тұрған ең өзекті мәселелердің бірі – қазақ тілін технологиялармен жақындастыру. Себебі болашақта бізді қоршаған барлық дүниелер технологиялармен тығыз байланыста болмақ. Өздігінен жүретін көліктер мен ұшақтар, ақылды үйлер және басқа да озық технологиялардың көбі дауыспен басқарылады деп болжанып отыр. Айта кетерлік жайт, 2011 жылы біз ғаламдық Википедия энциклопедиясының қазақ тіліндегі тарауын дамыту жобасын бастаған кезде, кейбір сарапшылар «орыс және ағылшын тіліндегі Википедиялар жақсы дамыған, интернеттен ешкім де қазақ тілінде ақпарат іздемейді, қазақ тіліндегі Википедияны дамытып қайтесіңдер» деген болатын. Жоба басталған кезде мақалалар саны 10 000-ның төңірегінде болатын. Бұл кезде ай сайын оқылатын беттердің саны 400 000 шамасында болатын. Ал 2014 жылғы мәліметтерге сүйенетін болсақ, мақала саны 200 000-нан асып, ай сайын қазақ тілінде оқылатын Википедиядағы беттердің саны 14 000 000-ға жетті. Бұл интернеттегі қазақ тіліндегі материалдарға сұраныс бар екендігін дәлелдейді және қазақ тілін технологиямен достастыруға болатынын көрсетеді.
Егер біз мемлекеттік тілдің өміршеңдігін қамтамасыз етіп, оның кең қолданысқа енуін қаласақ, онда бар күшімізді тіл мен технологияны кешенді түрде достастыруға жұмсауымыз керек. Сонда ғана қазақстанндықтардың интернет желісінде ойнайтындығының дәлелі болады. (305 сөз) jasqazaq.kz
