Жаратылыстану факультеті



бет2/2
Дата05.05.2023
өлшемі207,61 Kb.
#90295
1   2
Жоба тақырыбы: Катализдік изомерлеу қондырғысының технико-экономикалық есептеулер
Жоба мақсаты: Қолайлы еңбек жағдайлары кезінде жоғары сапалы өнім шығаруды қамтамасыз ететін жаңа, оның ішінде шағын, кәсіпорындардың үнемді жобаларын әзірлеу
Өзектілігі: Қазіргі жағдайда кәсіпорын жұмысының маңызды элементі өндірісті ұйымдастыру болып табылады, ол ең алдымен негізгі технологиялық процестердің, қосалқы қызметтердің, сондай-ақ еңбек құралдарын, еңбек заттарын және еңбектің өзін тиімді пайдалануды қамтамасыз ететін қызмет көрсету буындарының ең қолайлы үйлесімін қамтиды. Өнімге қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру және максималды пайда алу.

1.ПРОЦЕСТІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ


Катализ туралы негізгі қағидалар және катализатордың қасиеттері. Мұндай көмірсутектерінің тәжірибелік маңызы бар химиялық ауызсуларының көбісі катализаторлардың қатысуымен жүреді. Катализаторлар химиялық реакциялардың активтеу энергиясын төмендетіп, нәтижесінде олардың жылдамдығын өсіреді. Катализдің жалпы мәні мен мәнісі осында. Реакцияларды катализатродың қатысуымен жүргізу, сонымен қабат, процестің температурасын күрт төмендетуге мүмкіндік береді. Жылу эффектісі оң реакциялар үшін (полимерлеу, гидрлеу, алкилдеу және т.б.) бұл өте маңызды, себебі термодинамикалық көзқарас бойынша, жоғары температура оларға кері әсер етеді.


Каталитикалық крекингтің негізгі мақсаты-жоғары сапалы бензин алу; одан бөлек құрамында бутан-бутилен фракциясы көп газ (жоғары октомд…
Шикізат. Каталитикалық крекингтің ең негізгі шикізаты 200-500ºС арасында қайнайтұғын фракциялар болып саналады, көбінесе қолданатыны алғашқы айдаудың вакуум фракциясы (350-500ºС) және гидрокрекингтің газойлдері. Жеңіл ішкі заттарды (кеорсин газойл фракциясын және т.б.) базалы ұшақ бензинінің компанентін алуда, ал ауырлауын автобензин компанентін өндіруде пайдаланады. Қоспа шикізаты да (225-490ºС. 265-500ºС) автобензин өндіруде пайдаланылады.
Бастапқы шикізаттың сапасы катализатор жұмысына үлкен әсер етеді. Шикізатқа шайыр, -күкірт, -азот және метандар қосылыстарының болуы тағы да катализатордың активтігі мен талғамдығын төмендетеді. Сондықтан, тіптен тура айдаумен шайырлы және күкіртті мұнайлардан алынған газойлдерді де крекингтегенде, шикізаттың соңғы қайн
Каталитикалық крекинг өндірістік қондырғылары.
Каталитикалық крекингтің қазіргі өндірістік қондырғыларының мынадай типтері болады:
1. ірі түйірлі катализатордың қозғаушы қабатымен (түйірдің орта мөлшері 2-5мм);
2. ұнтақ катализатордың жалған сұйылушы қабатымен (түйірдің максималды диаметрі 120-150мкм);
3. тура қозғалушы (лифт) типтес реактормен.
Ауысу-айналу типтес қондырғылар-катализатордың қозғалмайтын қабатымен қазіргі кезде өндіріс көлемінде жұмыс істемейді.



Полимерлеу қондырғысының технологиялық сұлбасы (олигомеризация)

1, 8, 13, 18 — сыйымдылық; 2 — жылуалмастырғыш; 3 — қыздырғыш; 4 — реактор; 5 — тоңазытқыш; 6, 11, I6 — колонна; 7, 12, 17 — конденсатор-тоңазытқыш; 9, 14, I9 — насос; 10, 15, 20 — қайнатқыш;


I — шикізат; II — өнделген пропан-пропилен фракциясы; III — фракцияның б.қ.т—175°С (екі өлшемді және үш өлшемді); IV— фракция 175—260 °С (тетрамер); V —ауыр полимерлер; VI — полимербензин; VII — бу; VIII — су

Шикізат жылу алмастырғыш 2 арқылы қыздырғыш 3 катализатормен толтырылған бірнеше тік секциялардан тұратын реакторға 4 беріледі. 4-тен жылу алмастырғыш 2 және тоңазытқыш 5 арқылы реакция өнімдері депропанизаторға 6 жіберіледі, оның жоғарғы өнімі жұмсалған пропан-пропилен фракциясы болып табылады. Бұл фракция 4 реакторда салқындатқыш ретінде ішінара пайдаланылады, ал баланстың артық мөлшері қондырғыдан шығарылады. 6-бағанның төменгі өнімі полимеризат болып табылады, егер қондырғы мотор бензинін алу режимінде жұмыс істесе, блоктан шығарылады. Мұнай-химиялық шикізатты өндіру кезінде 11 және 12 бағандардағы полимеризат тар фракцияларға бөлінеді: димерлерге, тримерлерге және тетрамерлерге.


Процесс параметрлері. Процестің температурасы тым төмен болмауы керек, өйткені қазірдің өзінде 130°C температурада полимерленудің орнына фосфат эфирлерінің түзілуі орын алады. Температураның шамадан тыс жоғарылауы полимерлік карбокациялардың ыдырауына, сондай-ақ алкендермен бірге алкадиендер түзілетін конъюгацияланған полимерлену реакцияларының пайда болуына әкеледі. Алкадиендердің полимерленуі катализатордың дезактивациясына ықпал етеді. Оңтайлы 230°C дейін.
2.ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ЕСЕПТЕУЛЕР
текст
Кесте 1.
Материалдық баланс

Өнім

% Шикізат

т/жылына

т/сағатына

Кіріс:










360-5700с (гидроконверсия қондырғысынан)

66,55

568136,911

69,625

>3600с (VG гидрокрекинг қондырғысынан)

33,45

2855450414

34,993

Барлығы

100,00

853682,325

104,618

Шығыс:










Газдар (С1-С4)

16,00

136589,172

19,739

Ауыр бензин

14,51

123869,305

15,180

Жеңіл бензин

37,99

324313915

39,744

Жеңіл газойль

16,80

143418,631

17,576

Ауыр газойль

9,60

81953,503

10,043

Кокс

5,10

43537,799

5,336

Барлығы

100,00

853682,325

104,618

3. ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕУЛЕР


Шикізат шығынын және дайын өнімнің шығымын анықтау үшін технологиялық есептеулер жүргізіледі. Олар машинаның немесе аппараттың өлшемдері мен өнімділігін орнату үшін қажет. Технологиялық есептің негізі заттың сақталу заңына сәйкес құрастырылған материалдық баланс болып табылады.
Мерзімді процестерде материал балансы уақыт бірлігіндегі үздіксіз процестер үшін бір цикл үшін жасалады. Қойылған тапсырмаға байланысты материал балансын тұтастай процеске немесе оның жеке кезеңдеріне, машиналар тобына немесе бір станокқа есептеуге болады. Материалдық баланс негізінде өнім шығымы шикізат бірлігіне немесе оның негізгі компоненттерінің біріне пайызбен анықталады.

Кесте 2


Жабдықтардың техникалық сипатамасы



Жабдық атауы

Маркасы

Техникалық сипаттамасы

Саны

Габариттік өлшемдері
LxBxH, мм

Ескертпе

1

Сыйымдылық

En-100 объемом 100 м3




4

14900х4150х1000




2

Жылу алмастырғыш

Alfa Laval M3

1,6МПа

1

1000х1400х620




3

Жылытқыш

Терманик ППН

До 70 -115

1







4

Реактор







1







5

Холодильник

ХН-ХК

-20 до +300

1

800х1000х1200




6

Колонна

НП3

До 200-250 0 с и Р 0,2
0,5 Мн/м

3







7

Насосы

ПЧ-АД

100 кПа

3

2650х800х2435




Өнеркәсіптік кәсіпорынды салу үшін аланды тандау жана кәсіпорынды жобалаудын маңызды кезендерінің бірі болып табылады. Өнеркәсіптік кәсіпорынды салу үшін белгіленген алаң мынадай негізгі талаптарды канағаттандыруы тиіс: шикізат пен дайын өнімнің козғалыс бағытына сайкес ғимараттар мен кұрылыстардың орналасу мүмкіндігін және өндірісті кенейту мүмкіндігін камтамасыз етуге, ен аз мөлшерлері болуға, жақын орналасқан темір жол станциясына немесе жақын орналасқан подьезд темір жолына ыңғайлы қосылуға тиіс. Алаңды энергия және сумен жабдықтау желілерінің жанында таңдау қажет


3.1 КАПИТАЛДЫҚ САЛЫМДАР ЖӘНЕ АМОРТИЗАЦИЯЛЫҚ
АУДАРЫМДАР ЕСЕБІ

Капиталдық салымдар көрсеткіштерінің ұлғайтылған ұдайы өндірісіне салынған еңбек материалдық-техникалық ресурстардың және ақша каражаттарының шығындары.


Капиталдық салымдар кұрылымы құрылыс монтаж жұмысына құжаттардың, бұйымдық инвентарды сатып алуға кеткен шығындар. Капиталдық салым экономиканың дамуын. Өндіріс құрылымында прогрессивтік алға басарлық өзгерістерді, ғылыми техникалық прогресс жетістіктерін - өндіруді, инфрақұрылымның дамуын кажет ететін маңызды факторлар.
Амортизациялық аударым есептеудің қолдануга таңдап алынған әдісі кәсіпорынның есеп саясатында керсетіліп, бір есеп беру кезеңінен екінші есеп беру кезеңіне дейін дәйектілі түрде қолданылады. Егер негізгі құралдарға қолданылатын амортизациялык аударым есептеудің әдісі езгертілген жағдайда осы езгерістін қандай себептерден болғанын қаржылық есептеуде айтылып көрсетілуі кажет.
Кесте 3
Жабдықтарға кеткен капиталды шығын

Жабдықтар атауы

Саны

Цехтің негізгі жабдықтар құны

Монтаждау шығыны

Сметалық құны

Амортизациялық аударылым







Бірлік құны

Жалпы сома

Жалпы сомасынан %

Жалпы сома




Норма%

Сома %

Насос

3

200000

600000

41

574000

1974000

41

809340

Жылу алмастырғыш

1

2800000

2800000

53

1148000

3948000

25,8

1018584

Жылытқыш

1

180000

180000

41

73800

253800

15,7

39846

Реактор

1

1380000

1380000

41

565800

1945800

15,7

305490,6

Холодильники

1

207785,63

207785,63

41

85191

292976

15,7

45997,232

Колонна

3

8,000000

24,000000

41

9840000

33840000

15,7

5312880

Сыйымдылық

4

4917354

14752062

41

6048345

20800407

41

8528167

Негізгі қондырғылар қорытындысы
















63 054 983




16060304,8

Есепке алынбаған көмекші құрал жабдықтар 10%
















6305498.3




1606030,48

Қосалқы инвентарь 1 %
















630549.83




16060,30

Барлығы
















69991031.1




17682395,6

Кесте 4
Ғимараттың құрылысы мен амортизациялық аударымға кеткен сметалық құны



Ғимарат атауы

Құрлыстың көлемі

Құрлыстың бағасы

Сан.тех және электр жұм бағасы

Сметалық құны

Амортизациялық аударым







1м 3

Жалпы сомасы

Коэфициент

Жалпы сома




Норма%

Сома%

Негізгі корпус ғимараты

12369

21600

267170400

60

160302240

427442640

2,5

10686066

Тұрмыстық бөлім

5904

25000

147600000

60

88560000

236160000

2,5

5904000

Компрессорлық бөлім

9703

20000

19406000

50

97030000

291090000

2,5

7277250

Насосты станция ғимараты

1810

15000

27150000

57

15475500

42625500

2,5

1065637,5

Барлығы

29786

81600




227




997318140




24932953,5

30%
















299195442

4,4

7479886,05

Қорытынды
















102960513582




32412839,55

Кесте 5
Құрылыстың капиталды салымы





Атауы

Капиталды шығындар

Сома

Қорытынды %

1

Негізгі өндірістік мақсаттағы объектілер:







Ғимараттар



427442 640

36

Құрылыстар



569875500

50

Құрал-жабдықтар

69991031.1

6

2

Негізгі өндіріс бойынша жиыны

1067309171,1

90

3

Көлемнен тыс күрделі шығындар жлбалау және іздестіру жұмыстары алаңды абаттандыру, сыртқы сумен жабдықтау желісі, кәріс және т.б кадрларын даярлау баптың 10%

106730917,11

10




Құрылыстың толық құны

1174040088,21

100

3.2 ӨНДІРІСТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ЖҰМЫС УАҚЫТ БАЛАНСЫН АНЫҚТАУ
Кесте 6
Ауысым графигі

Ауысым

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

I

К

К

К

К

К

К

К

Т

Т

Т

Т

Т

Т

Т

Т

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

II

Т

Т

Т

Т

Т

Т

Т

К

К

К

К

К

К

К

К

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

III

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Т

Т

Т

Т

Т

Т

Т

К

К

К

К

К

К

К

К

IV

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

Д

К

К

К

К

К

К

К

Т

Т

Т

Т

Т

Т

Т

Т

Ескерту: 1- ауысым 08:00-ден 20:00 сағатқа дейін;


2- ауысым 20:00-дан 08.00 сағатқа дейін;

Д-демалыс: к-күндізгі ауысым; т-түнгі ауысым


Кесте 7
Бір орташа тізбекті жұмысшының уақытының балансы





Статьялардың аталуы

Үздіксіз өндіріс 12 сағ жұмыс күні, 4 бригадалы график

Үздіксіз өндіріс 8 сағаттық жұмыс аусымы бескүндік жұмыс күні (41 сағ)

1

Жылдағы күндердің күнтізбелік саны

365-366

365-366

2

Жұмысшы емес күндер:
а)күнтізбе бойынша демаллыс күндер
б)демалыс күндері график бойынша сенбілер
в) мейрам күндер

150

52
52


16

3

Жұмыс күнінің номиналды қоры

215

245

4

Жоспарылы демалыс емес күндер
А)кезекті демалыстар
Б)жасы бойынша демалыс
В)мемлекеттік және қоғамдық жұмыстарды орындау
Г)ауру бойынша келмеу

30
3


1
15



24
3


1
15



5

Жұмыс уақытының тиімді қоры

166

202

6

Келу санынан тізбектегі аукысқандағы коэффициенті (Кпер)

1,3

1,2

Кпер = = 1, 18; Кпер = = 1, 2


3.3 ЖОБАЛАНАТЫН ӨНДІРІС НЕГІЗГІ ЖӘНЕ ҚОСЫМША ЖҰМЫСШЫЛАР САНЫ ЕСЕПТЕУ


Жұмысшы–кәсіпорынның (фирманың, мекеменің, т.б.) материалдық құндылықтар жасаумен және өндірістік қызметтер көрсетумен, жүк тасымалдаумен тікелей айналысатын жұмыскері.


Химиялық өндірістің өнеркәсіптері үшін үздіксіз жұмыс пен бекітілген өндірістік жоспарды орындалуын қамтамасыз ету үшін зауыттың немесе цехтің, бөлімшенің жұмысшыларының қажет санын келесі категориялар бойынша есептейді: жұмысшылар, ИТЖ, қызметшілер, КҚП еңбектің техникалық нормаларының және жеке жағдайларда – тәжірибе-статистикалық мәліметтермен.
Жұмысшылардың нормативтік есептелуін анықтау үшін бір жұмысшының жұмыс уақытының балансы есептелінеді. Баланстың негізінде жұмысшылардың келу санын тізбектік құрамына ауысу коэффициенті есептелінеді.
Біздің жағдайда ауысымды және ауысымды емес қызметшілер үшін жеке баланс құралды және әр жағдай үшін ауысу коэффициенті есептелінді.
Зауыттан алынған мәліметтердің негізіндегі жұмысшылардың санының есептелуі кесте 8-де келтірілген. Графа 1,2,3,4,5 зауыттан алынған мәліметтерге сәйкес толтырылады, графа 6 кесте 2.2 «Бір орташа тізбекті жұмысшының жұмыс уақытының балансы» алынған ауысу коэффициенті.
7-графа. Тізім бойынша жұмысшылар саны көшу коэффициентіне нақты жұмысшылар санын көбейту арқылы табылады. Жоба бойынша жұмысшылар санын нақты жұмысшылар санынан жоғары етіп алады.
Ауысымды жұмыс істейтін қызметкерлер үшін, үздіксіз өндірісте бір жұмысшы орынға жылдық жұмыс уақыты нормасына сай 8760 сағат өтеу сәйкес келеді.
1 жұмысшы орын ×365 күн ×24 сағ = 8760 адам/сағ

Кесте 8






Мамандық аталуы

Ауысымдағы жұмысшылар саны

Тәуліктегі ауысымдар саны

Көшу коэффициенті

Тәуліктегі тізім бойынша жұмысшылар саны

Жобада алынған

1

2

3

4

5

6

7

2

Сыйымдылық

1

2

1,2

3,6

4

3

Жылу алмастырғыш

1

2

1,2

3,6

4

4

Жылытқыш

1

2

1,2

3,6

4

5

Реактор

1

2

1,2

3,6

4

6

Холодильник

1

2

1,2

3,6

4

7

Колонна

3

2

1,2

3,6

4

8

Насосы

1

2

1,2

3,6

4

9

Барлығы

9

14







28

2.Көмекші жұмысшылар

А) Жабдықтардың жұмысын күту және қадағалау бойынша

1

Слесарь-электрик

1

3

1,2

3,6

4

2

Слесарь жөндеуші

1

3

1,2

3,6

4




Барлығы

2

6







8

Б) Жабдықтарды ағымдағы жөндеу бойынша

1

Aппapaтуpaлapды жөндeйтін cлecapь

1

3

1,2

3,6

4

2

Элeктp дәнeкepлeуші

1

3

1,2

3,6

4




Бapлығы

2

6







8




Цeх бойыншa бapлығы

13

26







44

3.4 ЖҰМЫСШЫЛАР ЖАЛАҚЫСЫНЫҢ ЖЫЛДЫҚ ҚОРЫН ЕСЕПТЕУ


Тарифтік жүйе – термиялық крекинг өндірісінің орында істейтін жұмысшылардың жалықысын ұйымдастырудың негізі жалқыны квалификацияға және еңбек шарттарына байланысты дифференциалдауға мүмкіндік беретін ережелер жиынтығынан тұрады.


Термиялық крекинг өндірісінің жұмысшылары үшін тарифтік жүйенің элементтері болып тарифтік тор, тарифтік ставка және тарифтік- классификациялык аныктама табылады, басшылар және инженер-техникалык жұмысшылар үшін міндетті складтар схемасы, міндеттерінің сипаттамасы мен номенкаптурасы және штаттык кесте жатады.
Тарифтік тор барлық жұмыстарды орындауға жұмсалатын еңбек квалификациясына байланысты төленетін телемақы деңгейі бойынша бөлуге мүмкіндік беретін шкала. Термиялық крекинг өндірісі 2 разрядты тарифтік тор жұмыс істейді.
Атқаратын жұмыстардың тарифтік разрядын тарифтік квалификациялық анықтамалардың қиындығын, дәлдігін, технологиялық процесті ескере отырып жұмыс жауапкершілігін, технологиялық схемалар, автоматтық қондырғылар, жабдықтар, реттеулердің киындығы мен әртүрлігін және өңделетін шикізат бағасын салыстыру арқылы бекітеді. Жұмысшыларға тарифтік разрядты тарифтік- квалификациялық комиссия тағайындайды. Тарифтік ставка тарифтік разрядына байланысты уақыт бірлігінде -жұмысшы еңбегінің төлемақы өлшемін аныктайтын норма
Жұмысшы жалақысының жылдык корының есебі 9-кестеде келтірілген.

Кесте 9
Жұмысшылар жалақысың негізгі жылдық қоры






Мамандық атауы

Ауысым ұзақтығы

Тарифтік разряд

Сағаттық ставка тарифі

Жоба бойынша адам саны

Эффектілік қоры

Адам бойынша көлемі

Тария бойынша жалақы қоры

Негізгі қорға дейінгі төлемдер

Негізгі жалақы жиынтығы

Аудандық коэффициентке

Барлық жалақы

Қосымша жалақы

Жалақының жылдық қоры

%

Сумма
















Кесте 3.1

Жаңадан берілген

Жаңадан берілген

Кесте 3.3

Кесте

6*7

8*5*3

Жаңадан берілген

9*(10/100%)

9+11

Жаңадан берілген

12+13




14+15

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

  1. Негізгі өндірістік жұмысшылар

1

Насос

12

4

270,5

4

211

844

2739624

35

273962,4

3013586,4

1,15

3013587,55

301358,755

3314946,3

2

Жылу алмастырғыш

12

4

270,5

4

211

844

2739624

35

273962,4

3013586,4

1,15

3013587,55

301358,755

3314946,3

3

Жылытқыш

12

4

270,5

4

211

844

2739624

35

273962,4

3013586,4

1,15

3013587,55

301358,755

3314946,3

4

Реактор

12

5

270,5

4

211

844

2739624

35

273962,4

3013586,4

1,15

3013587,55

301358,755

3314946,3

5

Холодильники

12

4

270,5

4

211

844

2739624

35

273962,4

3013586,4

1,15

3013587,55

301358,755

3314946,3

6

Колонна

12

5

270,5

4

211

844

2739624

35

273962,4

3013586,4

1,15

3013587,55

301358,755

3314946,3

7

Сыйымдылық

12

4

270,5

4

211

844

2739624

35

273962,4

3013586,4

1,15

3013587,55

301358,755

3314946,3




Барлығы




30




28




























23204624,1

  1. Көмекші жұмысшылар

А) Жабдықтарды күтуші және жұмысын бақылаушы жұмысшылар

1

Слесарь- электрик

8

4

270,5

4

211

844

1826416

35

182641,6

2009057,6

1,15

2009058,75

200905,875

2209964,62

2

Слесарь жөндеуші

8

4

270,5

4

211

844

1826416

35

182641,6

2009057,6

1,15

2009058,75

2009058,75

2209964,62

3

Қондырғыларға қызмет көрсету жөніндегі оператор

8

4

270,5

4

211

844

1826416

35

182641,6

2009057,6

1,15

2009058,75

2009058,75

2209964,62




Барлығы




12




12




























6629893,88

Б) Жабдықтарды ағымды жөндеуші жұмысшылар

1

Электр жабдықтарын жөндейтін слесарь электрик

8

4

270,5

4

211

844

1826416

35

182641,6

2009057,6

1,15

2009058,75

200905,875

2209964,62

2

Жабдықтармен аппаратураларды жөндейтін слесарь

8

4

270,5

4

211

844

1826416

35

182641,6

2009057,6

1,15

2009058,75

200905,875

2209964,62




Барлығы




8




8




























4419929,24




Цех бойынша барлығы










48




























34254447,22


Кесте 10
Инженер- техникалық жұмысшылардың жалақысының жылдық қоры





Мамандықтардың аталуы

Адам саны

Аудандық коэффициентті есептегендегі айлық оклад

Оклад бойынша жалақының жылдық қоры

Сыйақы (30%)тг

Барлық жалақының жылдық қоры

1

2

3

4

5

6

7

1

Цех бастығы

1

300000

3600000

1080000

4680000

2

Бастықтың орынбасары

1

230000

2760000

828000

3588000

3

Инженер-технолог

2

250000

5000000

1500000

6500000

4

Инженер-механик

2

200000

4800000

1440000

6240000

5

Инженер-энергетик

2

160000

3840000

1152000

4992000

6

Мастер

2

240000

5760000

1728000

7488000

7

Лаборант

2

120000

2880000

864000

3744000




Барлығы

12

1500000

28640000

8592000

37232000

Еңбек және жалақы бойыша жинақ кестесі


Кесте 11




Статья атаулары

Өлшем бірлігі

Суммасы

1

2

3

4

1

Жалақының жалпы жылдық қоры







2

Барлық жұмысшылар саны, соның ішіндігі:
А)жұмысшының
Б)ИТЖ

адам
адам


адам

60
48


12

3

Бір жұмысшының орташа жылдық жалақысы:
А)жұмысшының
Б)ИТЖ

тг
тг


тг

3816300,97


713634,3
3102666,67

4

Бір жұмысшының орташа айлық жалақысы:
А)жұмысшының
Б)ИТЖ

тг
тг


тг

318025,056
59469,5
258555,556

5

Бір жұмысшының еңбек өнімділігі
А)шынайы өлшем
Б)бағалық мәні




775666,6



3.5 Өнімнің өзіндік құнының есептелу калькуляциясы

Цех шығындарының сметасы


Кесте 12




Атаулары

Жылдық сумма. тг

Есептеулерге түсініктеме

1

2

3

4

1

Цех персоналының негізгі жалақысы

37232000

10-кесте

2

Әлеуметтік сақтандыруға аударымдар

11169600

30% 1-ден

3

Жұмыс бастылық қорына аударымдар

744640

2% 1-ден

4

Еңбекті қорғау

7446400

20 %1-ден

5

Ғимараттар мен объектілерді ағымды жөңдеу

29 919 544

3% ғимарат құнынан

6

Ғимараттар мен объектілер амортизациясы

1 346 379,48



4,5% ғимараттар мен объектілер құнынан

7

Барлығы

87858563,5

∑ n1+n2+...n6

8

Қалған жалпы цех бойынша шығындар

21964640,9

25% n7-ден

9

Барлығы

109823204

∑ (n8+n7)




Барлығы 1 тоннаға

27455801,1

n9/V(100000)

Қондырғыны қолдану мен күтуге кететін шығындарының сметасы


Кесте 13




Статьялар атауы

Тоннаның бағасы, тг

Есептеулерге түсініктеме

1

Көлік құрылымы және қондырғы амортизациясы

32412839,55




2

Барлық қондырғы эксплуатация соның ішінде
А)қондырғы эксплуатациясы мен тексерілуін қадағалайтын жұмысшылар жалақысы
Б)әлеуметтік сақтандыру
В)қамсыздандыру фондына бөлінген қаржы
Г)майланатын жағылатын материалдар

15381353,9

6629893,88


1988968,2
132597,9
6629893,88

30%-дан n2А


2%-дан n2А
100%-дан n2А

3

Қондырғы ағымды жөндеу соның ішінде
А) ағымдыжөндеуге жасайтын қосымша жұмысшылар жалақысы
Б) Әлеуметтік сақтандыру
В) басқа да жөндеуге кететін шығындар

5966904,47

4419929,24


1325978,77
220996,462

9 кесте
30 %–дан 3А
5%-дан 3А

4

Барлығы

21348258,4

(2+3)

5

Завод ішілік жүктің тасмалдануы, тез бұзылатын құралдарды және құны арзан құралдарды өтеу және басқа да шығындар

2134825,84



10%-тен n4

6

Барлығы

23483084,2

∑ (n4+n5)

Барлығы 1 тонна

58,7

∑ (n4+n5) /V

Шикізат, материалдар, отындар, энергетикалық шығындардың жылдық қажеттілігі мен құнының есебі






Статьялар аталуы

Өлшеу бірлігі

Бірлікке есептелген шығын нормасы

Жылдық шығын

1 тоннаның бағасы, тг

Жалпы соммасы, тг

1




3

4

5

6

7

1


Шикізаттар




Т













Барлығы
















2

Энергетикалық шығындар

Электроэнергия

кВт/сағ

0,377

38 933,544

24,37

948 810,467

Тех.арн су

м3

2,1

216 871,2

105,86

22 957 985,232

Табиғи газ

м3

0,634

65 474,448

19,77

1 294 429,83

Барлығы













25 201 225,53

3

Барлығы













1 867 605 546 057,289

Жылдық өндірістің есебі






Атауы

Бірлік өлшемі

1 тг құны

1 жылда кететін шығын

1жылға есептелетін шығын

Саны

Құны

Саны

Құны

1

2

3

4

5

6

7

8

1

Шикізаттар


Т
















Барлығы





















2

Энергетикалық шығындар

Электроэнергия

кВт/сағ

24,37

24,37

17180,6063

24,37

17180,6063

Тех.арн су

м3

105,86

105,86

415712,22

105,86

415712,22

Табиғи газ

м3

19,77

19,77

23438,9166

19,77

23438,9166

3

НӨЖ жалақысы

Тг







34254447,22 30%







4

Әлеум.сақт

Тг







10276334,2







5

Цех шығындары

Тг







109823204
/400000







6

Цехтың өзіндік құны

Тг







274,55







7

Жалпы завод шығыны

Тг














8

Өнд емес шығы 1,5

Тг
















9

Толық өзіндік құны

Тг







2500237539,77







3.6 ЖОБАЛАНАТЫН ӨНДІРІСТІҢ РЕНТАБЕЛЬДІЛІГІ


Peнтабeльділік – пайдалылық, яғни кәcіпopынның тұpмыcтық cипаттағы шығындаpының coңғы көpceткіші.


Пайда – матepиалды түpдe жұмыcшылаpдың eңбeгімeн өндіpілгeн өнімгe қocылатын баға бөлшeгі.
Peнтабeльділікті өнімнің жәнe өндіpіcтің peнтабeльділігі дe бөлeді. Жалпы peнтабeльділік пайызбeн анықталады. Oл мына фopмудамeн өpнeктeлeді:

Мұндaғы: ПPБ -бaлaнcтық,тг
Фcp -opтaшa жылдық Н.Ө.Қ,тг
Ocp -нopмaлaнaтын aйнaлымдaғы қopдың opтaшa жылдық құны
Жобаланатың цехтің рентабілділігі

Атауы

Өлшем бірлігі

Жылына мөлшері

Көтерме бағасы 1т/кг

Толық өзіндік құны

Пайда тг







3 504000

799,15

713,53

300012480




Мұндaғы: Ц-өнім біpлігінің бaғacы
C-өнімнің өзіндік құны, өнімнeн түcкeн бaғa

Шығapылaтын өнімнің пaйдacын aнықтaймыз:



Өнім peнтaбeльділігі:

Жoбaның өзін-өзі өтeу мepзімі:



4. ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ ШАРАЛАРЫ

Қоршаған ортаны қорғау-адамзаттың негізгі міндеттерінің бірі.


Қазіргі уақытта қоршаған ортаны қорғау – адамзаттың өзекті міндеттерінің бірі.
Қазіргі дәуірде адамның қоршаған табиғи ортамен өзара әрекеттесу мәселелері ерекше күрделілік пен маңыздылыққа ие болды. Жер шарындағы халық санының тез өсуі және көптеген елдердің индустриалды дамуы табиғи ресурстарды тұтынуды және адамның табиғатқа әсер ету ауқымын бірнеше есе арттырды.
Қоршаған орта деп организмдерді қоршап тұрған барлық нәрсені, олармен байланыста болатын барлық нәрсені түсіну әдеттегідей: топырақ, су, жел, жылу, тамақ, ағаштар, ғимараттар және, әрине,
Күн, онсыз организмдер де, қоршаған орта да болмас еді. Бізді қоршаған табиғи орта әртүрлі тіршілік иелерінің тұрақсыз тіркесімі емес, Органикалық Әлемнің эволюциясы процесінде тарихи түрде қалыптасқан жеткілікті тұрақты және ұйымдасқан жүйе. 20 ғасырдың басынан бастап қоғам қоршаған табиғи орта да қорғауды және қорғауды қажет етеді деген сенімге келді. Сіз оның ресурстарын бақылаусыз және заңсыз жұмсай алмайсыз.
Осы кезден бастап қоршаған ортаны қорғау ұғымы қалыптаса бастады. Қоршаған ортаны қорғау деп мемлекеттің заңдары, экономикалық, құқықтық, қоғамдық сипаттағы заңға тәуелді актілер, халықаралық және мемлекетаралық келісімдер, табиғи ресурстарды қорғауға, сақтауға және молықтыруға, қоршаған ортаны өнеркәсіптік шығарындылармен, ағындармен, улы химикаттармен және антропогендік қызметтің барлық тіршілік үшін зиянды басқа да қалдықтарымен ұтымды пайдалануға және ластауға жол бермеуге бағытталған конвенциялар мен шарттар түсініледі .

5. ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕСІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ


Еңбек қауіпсіздігі-еңбек қызметі процесінде қызметкерлерге зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын іс-шаралар кешенімен қамтамасыз етілген қызметкерлердің қорғау жағдайы.


Бұл тұжырымдама қызметкерді негізінен физикалық факторлардан қорғауды қамтиды. Мұндай факторлар үй-жайдың санитарлық-гигиеналық жағдайы, жұмыс орнының жарық, шу деңгейі, құрылыс нормалары, өртке қарсы және апатқа қарсы талаптарға сәйкестігі болып табылады.
Еңбекті қорғау-еңбек қызметі процесінде қызметкерлердің өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі, оның ішінде құқықтық, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық-техникалық, санитарлық-эпидемиологиялық, емдеу-профилактикалық, оңалту және өзге де іс-шаралар мен құралдар.
Еңбекті қорғаудың анықтамасын қарастыра отырып, бұл өмір қауіпсіздігіне әсер ететін психологиялық және әлеуметтік факторлардан қорғаныс деген қорытынды жасауға болады және қызметкердің денсаулығы, мысалы: жұмыс күнінің ұзақтығы, шаршау, жұмыс басталған кездегі денсаулық жағдайы, үшінші тарап факторларының болуы қызметкердің қызметіне әсер ету және т. Б.
Өндірістің негізгі қауіптері: технологиялық процестің ерекшеліктері немесе жекелеген өндірістік операцияларды орындау, қолданылатын жабдықтың ерекшеліктері және оны пайдалану шарттары, жұмысшылардың қауіпсіздік ережелерін бұзуы.
Өңдеудің барлық кезеңдерінде "шикі" бутил спирттерін өндіру процесінде жабдықта тығыздалу немесе авариялық жағдайлар болған жағдайда қоршаған ортаға зиянды заттар бөлінуі мүмкін. Осыған байланысты келесі қауіптер туындауы мүмкін:
- құбырларды босату кезінде жарылыстар мен өрттердің қаупі, өйткені процестер тез тұтанатын сұйықтықтар мен жанғыш газдарды өңдеумен байланысты;
- өндірістік үй-жайларға және жабдық орналастырылған Сыртқы алаңдарда зиянды заттармен және газдармен жанасу кезінде улану қаупі;
- бумен, конденсатпен және реакцияның ыстық өнімдерімен жұмыс істеу кезінде термиялық күйік алу қаупі (осы құбырлармен жанасудан немесе рұқсаттамалар пайда болған кезде ыстық өнімдерді бөлу кезінде);
- жүктерді тасымалдау кезінде жарақат алу қаупі;
- электр жабдығының ток өткізгіш бөліктерімен жанасу кезінде электр тогының соғу қаупі;
- биіктіктен құлаған кезде жарақат алу қаупі;
Технологиялық процесті қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз ететін негізгі іс-шара технологиялық процестің барлық нормаларын, технологиялық режимді, қондырғыны қауіпсіз пайдалану жөніндегі барлық нұсқаулықтар мен ережелерді нақты сақтау болып табылады.
Зауытта қолданылатын шикізаттың, жартылай өнімдердің және өнімдердің уытты қасиеттеріне сипаттама.
Блокта келесі улы заттар қолданылады: гидрогенизат (өткір жағымсыз иісі бар улы сұйықтық), пентан-гексан фракциясы (бензиннің жеңіл фракциясы), бутил спирттерінің текше қалдығы (құю кезінде текше қалдығының негізгі бөлігі ретінде октил спирттері үлкен қауіп төндіреді) - бутил спирттерімен салыстырғанда күшті есірткі яд, қалыпты бутил алкоголь ("бутанол" бутанол буы жарылғыш - сұйықтық тез тұтанғыш), изобутил спирті" изобутанол " изобутил спиртінің эфир басы, тотығу ағызу процесінің газы, көміртегі тотығы, сутегі.
Жеке қорғаныс құралдары.
Тыныс алу органдарын қорғау жеке Сүзгіш газқағарларды, ПШ - 1 және ПШ - 2 шлангтық газқағарларды, оттегі оқшаулағыш КИПС - 8, ауа аппараттарын, сондай-ақ респираторларды қолдану арқылы жүргізіледі. Оксосинтез бөлімшесінің жөндеу және технологиялық персоналы "П-2у" және "М" маркалы қораптары бар Сүзгіш газқағарларды пайдаланады, олар газдан құтқару қызметінің зертханасымен тоқсанына 1 рет тексеріледі, салмағы бойынша өлшенеді.
PSH-1 және PSH-2 шланг газқағарлары қоршаған ортаның ауасынан толығымен оқшауланған. PSH - 2 таза ауаны мәжбүрлеп беру арқылы қолданылады, ол үшін оксосинтез объектілері ауа сымдарымен жабдықталған. Шлангты газқағарларда оқытылған қызметкерлер жұмыс істей алады.
КП-8-де жұмыс істеуге арнайы оқудан өткен және МСҰ-да ай сайынғы жаттығу сабақтарынан өтетін МСДҚ мүшелері жіберіледі.
Блоктың қорабына, қалқан үй-жайларына және басқа да өндірістік үй-жайларға бару өзімен бірге тұрған жағдайда Сүзгіш газқағармен жүргізіледі. Жартылай Маска түріндегі респираторлар кез келген түрдегі және өлшемдегі бетке толық сәйкес келуді қамтамасыз етеді.
Үш өлшемді (кіші, орташа және үлкен) жартылай маскалар бар. Құрамында аллергия тудырмайтын силикон материалы бар субстрат бетке жұмсақ және тығыз орналасады. Қолдану оңай және басылған, патрондардан, сүзгілерден және сүзгілерден басқа ауыстырылатын бөлшектері жоқ. Ыңғайлы дизайн көзді және басты қорғау құралдарымен - қорғаныш көзілдіріктермен, дулығалармен, дулығалармен жақсы көрінуді және үйлесімділікті қамтамасыз етеді. Ауыстырылатын патрондары, сүзгілері және сүзгілері бар жартылай маскалар құрамында 18% - дан аз оттегі бар атмосферада қолдануға арналмаған.
Аэрозольге қарсы жаңа буын респираторлары: шаң мен тұманнан қорғауға арналған 9312/9322 сериялы респираторлар (дем алу қателерінен) жоғары температура мен жоғары ылғалдылық жағдайында шаң мен тұманнан қорғауды қажет ететін жұмыстарды орындау кезінде қолданылады. 9300 сериялы респираторлар, сүзгі материалдары тыныс алу кедергісі төмендеген кезде қорғаныс тиімділігін арттырады. 9925 сериялы респираторлар дәнекерлеу түтінінен, металдардан, шаңнан және органикалық будан қорғауға арналған. Құрамында металл бар кендерді, қорғасынды, минералдарды, көмірді, кобальт, алюминий, хром, мыс, қорғасын, марганец, никельді қоса алғанда, металл түтіндерін қорғау үшін. 9915 сериялы Респиратор қышқыл газдан қорғаумен толықтырылған.
Өрт сөндіру құралдары
Сұйық жанғыш заттардың өрттерін сөндіру үшін, қыздырылған металл беттер үшін суды қысыммен немесе бүріккіш күйде берілетінактам ағындар түрінде қолдануға болады. Қондырғыға су беру өрт құбырының көмегімен қамтамасыз етіледі. Өрт болған жерге Су қабылдау колонкаларынан (гидранттардан) беріледі. Гидранттар жолдар мен кіреберістердің бойына орнатылған. Химиялық көбікпен сөндіру ОХП-10, ОВП-10, ОВПС-250 өрт сөндіргіштерінің көмегімен жүзеге асырылады. Кернеудегі Жабдықты сөндіру ОУ-2, ОУ-5, ОУ-8 өрт сөндіргіштерінің көмегімен жүзеге асырылады. Қондырғыдағы кішкене жануды сөндіру үшін асбест матасы, кошма, құм қолданылады.
Өрт туралы хабарламаны жылдам беру үшін қондырғыда қолмен жұмыс істейтін электр, өрт дабылы детекторлары бар.
Сонымен қатар, өрт туралы хабарлама диспетчерлік телефон арқылы берілуі мүмкін.
Үй - жайлар мен ғимараттардың жарылыс және өрт қауіптілігі санаты - А, ғимараттар мен құрылыстардың отқа төзімділік дәрежесі , жарылыс қауіптілігі бойынша үй - жайлар класы ПУЭ-В - 1а, ал сыртқы қондырғылар-В-1г, жарылыс қауіпті қоспалар 2а - Т3 санатына жатады, өндірістік процестің санитарлық сипаттамасы бойынша қондырғы-3а тобына жатады.
Жұмысшыларды қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсерінен ұжымдық қорғау құралдары.
Зауытта өндірістік ортаның жағдайын қалыпқа келтіру үшін жалпы желдету, жылыту, жасанды жарықтандыру қолданылады. Электр тогының соғуынан қорғау үшін қоршау құрылғылары, қорғаныс жерлендіру және нөлдеу найзағай өткізгіштер, қауіпсіздік белгілері қолданылады.
1. Өндірістік үй-жайлардағы ауа ортасын қалыпқа келтіру құралдары:
- желдету;
- жылыту;
- жарылыс қаупі бар аймақтың жарылғыш концентрациясына дейін сигнал беру.
2. Электр тогының соғуынан қорғау құралдары:
- қоршау құрылғысы;
- оқшаулағыш жабын;
- қорғаныс жерге қосу және нөлдеу;
- найзағайдан қорғау.
3. Статикалық электр тогынан қорғау құралдары
- аппараттарда, құбырларда, сорғыларда, желдету жабдығында және басқа да аппараттарда статикалық зарядтардың жиналуын болдырмау үшін (электр зарядтары айдау кезінде сұйықтық, газдар ағындарының бір-біріне үйкелуі және жабдықтың корпусына ағындардың үйкелуі есебінен түзіледі), пайда болған зарядтарды жерге тұйықтау ошағына бұра отырып, жалпы контурға жерге тұйықтау көзделген;
-адамда статикалық зарядтардың пайда болуын болдырмау үшін: электрлендіруге ықпал ететін синтетикалық маталары жоқ материалдардан арнайы киім тігу көзделеді.
4. Механикалық факторлардан қорғау құралы:
- қоршау;
- қауіпсіздік белгілері.
5. Химиялық факторлардан қорғау құралы:
- қоршау;
- герметикалық;
- жеткізу және шығару желдету құрылғылары.
6. Өрт және өрт кезінде дабылды автоматты қосу құралдары.
Барлық аппаратшылар "үлгілік салалық нормаларға"сәйкес арнайы киіммен қамтамасыз етілуі тиіс. Ластанған арнайы киімдерді материалдық қойма арқылы жууға тапсыру қажет. Жұмыс киімін шығаруға тыйым салынады .

ҚОРЫТЫНДЫ


Жoба барыcында кәcіпoрынның өндіріcтік цeх жұмыcының нeгізгі тeхникалық - экoнoмикалық көрceткіштeрі eceптeлді. Eceптік дeрeктeрдің алынған мәндeрі кәcіпoрында өндіріc прoцecін cауатты, eң баcтыcы пайдамeн ұйымдаcтыруға мүмкіндік бeрeді. Өнімдeр мeн oлардың бағаларын шығару бoйынша жаңа жocпарлы тапcырманы eнгізу нәтижecіндe өнімнің өзгeрмeйтін өзіндік құны мeн oның бағаcының өcуінe байланыcты пайда мeн рeнтабeльділіктің жoғары көрceткіштeрінe қoл жeткізілді. Тауарлар бағаcының жәнe cату көлeмінің өcуінe байланыcты кіріcтің өcуі байқалды. Бұл бағалау жoбаны іcкe аcыру нeмece oдан баc тарту туралы түпкілікті шeшім қабылдаудың алғышарты рeтіндe қызмeт eтeді. Бөлімдeр бoйынша eceптeулeр жүргізілді: тeхнoлoгиялық жәнe экoнoмикалық eceптeулeр, капиталды cалымдар жәнe амoртизациялық аударымдар eceбі, өндіріcті ұймдаcтыру жәнe жұмыc уақыт баланcын анықтау, жoбаланатын өндіріc нeгізгі жәнe қocымша жұмыcшылар cаны eceптeу, жұмыcшылар жалақыcының жылдық қoрын eceптeу, өнімнің өзіндік құнының eceптeлу калькуляцияcы, жoбаланатын өндіріcтің рeнтабeльділігі
Coндай-ақ, кәcіпoрынның тиімділігін арттыру кeлecі көрceткіштeрдің өcуінeн байқалады: айналым қаражаттарының айналым кoэффициeнті, қoр өнімділігі жәнe eңбeк өнімділігі. Зауыттың ұтымды жұмыcын қамтамаcыз eту үшін жoбалау тапcырмаcы мeн тeхнoлoгиялық жабдықты таңдау нeгізіндe өнімді eceптeу жүргізілді. Ұcынылған өзгeріcтeр тұтаcтай алғанда кәcіпoрынның тиімділігінe жағымды әceр eтті.
Ocылайша, тeхникалық-экoнoмикалық нeгіздeмe тиімді бoлып шыққан жәнe нeгізгі көрceткіштeрді eдәуір арттырған ұйымдаcтырушылық-тeхникалық іc-шараларды өткізудің экoнoмикалық oрындылығын раcтайды дeгeн қoрытынды жаcауға бoлады.
Кәcіпoрынның жoбалық нұcқаcы экoнoмикалық тұрғыдан тиімді.

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ


1.http://elib.kstu.kz/fulltext/books/2018/HiHT/Kabieva%20i%20dr/%D0%A2%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F/lek4.htm


2. https://www.rusnauka.com/1_NIO_2014/Economics/9_155515.doc.htm
3. https://russian.alibaba.com/g/oil-well-inspection-camera.html
4. Химия и технология нефти и газа В.Н. Эрих, М.Г. Расина, М.Г. Рудин

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет