7.
Жасуша орталығының сипаттамсы, атқаратын қызметі.
8.
Пероксисомалар мен сферасомалар туралы түсінік.
9.
Пластидтердің сипаттамсы, атқаратын қызметі.
10.
Вакуольдер мен қосындылар туралы түсінік.
Сабақ беру және оқыту әдісі: тақырып бойынша берілген
сұрақтарға ауызша жауап алу, тесттік бақылау жүргізу және тӛменде
берілген тапсырмаларды орындау.
Цитоплазма – жасушаның ядродан басқа барлық ішкі құрылымдық
бӛлігі. Ол
жасушаның метаболизмі жүретін жұмысшы аппараты.
Мұнда
негізгі метаболизмдік процестер – белок синтезі, гликолиз, жасушадағы
қозғалыстар мен оның жіктелуі жүреді. Цитоплазманың жіктелуі мен
оның жеке компоненттерінің мамандануы ядроның бақылауымен іс
жүзіне асырылады. Цитоплазманың маманданған құрылымдарына
миофибриллалар, нейрофибриллалар мен тонофибриллалар жатады.
Эукариоттық
жасушалардың
цитоплазмасы
гиалоплазмадан,
мембраналы және мембраналы емес компоненттерден тұрады.
Цитоплазма – гиалоплазмадан, органоидтар мен қосындылардан
тұрады. Гиалоплазма ядро мен органоидтарды байланыстыратын және
цитоплазманың коллоидтық қасиеттерін (қозғалысын iске асыратын
тұтқырлығын) қамтамасыз ететін жасуша ішілік процестерді іске
асыратын ішкі орта.
Органоидтар - белгiлi бiр құрылысы және арнайы атқаратын қызметi
бар
цитоплазманың
тұрақты
жоғары
дифференциацияланған
құрылымдары. Олар құрылысына қарай
мембраналы және
мебраналы
39
емес және қызметiне қарай
арнайы және
жалпы қызмет атқаратын органоидтар болып бӛлiнедi.
Мембраналы емес органоидтарға рибосомалар мен жасуша
орталығы, микротүтiкшелер жатады. Қалған органоидтар мебраналы.