«Жаратылыстану»
жүктеу/скачать 0,91 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1 5- нұсқа Мамыр 2016
(орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында) 1-сынып 2 5- нұсқа Мамыр 2016
Ұзақ мерзімді жоспар 3 Тілдік мақсаттар туралы 6 Орта мерзімді жоспар 8 1-бөлім. Мен -зерттеушімін.Ғылым мен зерттеушілердің ролі. Табиғатты тану әдістері 8 2-бөлім. Тірі табиғат: Өсімдіктер
5 2-бөлім. Тірі табиғат: Адам 30 5- бөлім. Табиғат физикасы: Күш пен қозғалыс 4-бөлім. Ғарыш және Жер: Ғарыш. Жер. Кеңістік пен уақыт
52 5-бөлім.Табиғат физикасы: Жарық 61 5-бөлім. Табиғат физикасы: Дыбыс 65 Қысқа мерзімді жоспар Ошибка! Закладка не определена. Сабақ жоспары 709 3 5- нұсқа Мамыр 2016
(«Өзім туралы» ортақ тақырыбы аясында)
Бөлім контекстінде оқушылар білуі тиіс: 1.1.1.1
қоршаған әлем
құбылыстары,үдерістері мен
нысандарын зерттеудің қажеттілігін түсіндіру 1.1.2.1
қоршаған әлем
құбылыстарына бақылау
жүргізу; 1.1.2.2
көрсетілген экспериментті түсіндіру
(«Мен және менің отбасым» ортақ тақырыбы аясында)
1.2.3.1 адам денесінің негізгі бөліктерін және
олардың қызметтерін атау; 1.2.3.2 адам өмірінің кезеңдерін сипаттау; 1.2.3.3 адамның өсуі мен дамуы үшін
керек қажеттіліктерді анықтау
(«Саяхат» ортақ тақырыбы аясында)
білуі тиіс : 1.4.2.1 астрономияны ғарыш туралы ғылым ретінде сипаттау; 1.4.2.2
ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар мен ұшу аппараттарын сипаттау;
денелерді атау және сипаттау 5- бөлім. Табиғат физикасы: Жарық («Тағам және сусындар» ортақ тақырыбы аясында)
1.5.2.1
жарық пен
қараңғылықты салыстыру; 1.5.2.2 жарықтың табиғи және жасанды көздерін ажырату; 1.5.2.3
жасанды жарықтың қажеттілігін және оның көздерін анықтау
1.2 Табиғатты тану әдістері 1.1.2.1
қоршаған әлем
құбылыстарына бақылау жүргізу; 1.1.2.2
көрсетілген экспериментті түсіндіру 2-бөлім. Тірі табиғат: Өсімдіктер («Өзім туралы» және «Менің мектебім» ортақ тақырыбы аясында) Бөлім контекстінде оқушылар білуі тиіс: 1.2.1.1өсімдіктердің негізгі сипаттамаларын және олардың 5 бөлім. Табиғат физикасы: Күш және қозғалыс («Бізді қоршаған әлем» ортақ тақырыбы аясында)
1.5.1.1
түрлі денелердің қозғалысынан мысалдар келтіру; 1.5.1.2 қозғалыстың адам өміріндегі және табиғаттағы маңыздылығын
(«Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті» ортақ тақырыбы аясында)
1.5.4.1 жылыту жабдықтары мен құрылғыларын анықтау 1.5.5.1 адамдардың күнделікті өміріндегі электр энергиясының
(«Дені саудың жаны сау» ортақ тақырыбы аясында)
1.5.3.1 дыбыстың таралуының ерекшеліктерін түсіндіру; 1.5.3.2 дыбыстың табиғи және жасанды көздерін ажырату
4 5- нұсқа Мамыр 2016
өмірлік формаларын анықтау; 1.2.1.2 өсімдіктердің негізгі бөліктерін ажырату; 1.2.1.3 жабайы өсімдіктер мен мәдени өсімдіктерді ажырату; 1.2.1.4 өсімдіктердің тіршілігіне қажетті жағдайларды зерттеу; 1.2.1.5 мәдени өсімдіктерге күтім
жасаудың тәсілдерін сипаттау
1.1.2.1
қоршаған әлем
құбылыстарына бақылау жүргізу; 1.1.2.2
көрсетілген экспериментті түсіндіру анықтау; 1.5.1.3
қозғалыстың түрлі
траекториясын зерттеу, оларды сурет түрінде көрсету 1.2 Табиғатты тану әдістері 1.1.2.1
қоршаған әлем
құбылыстарына бақылау жүргізу; 1.1.2.2 көрсетілген экспериментті түсіндіру маңызын түсіндіру 1.5.6.1 магниттілік қасиеті бар жекелеген денелерді анықтау; 1.5.6.2 магниттің қасиетін зерттеу
1.1.2.1
қоршаған әлем
құбылыстарына бақылау жүргізу; 1.1.2.2
көрсетілген экспериментті түсіндіру 2- бөлім: Тірі табиғат: Жануарлар («Менің мектебім» ортақ тақырыбы аясында)
1.2.2.1
жануарлар мен
өсімдіктерді салыстыру, олардың ұқсастықтары мен айырмашылығын анықтау; 1.2.2.2 жабайы және үй жануарларын ажырату; 1.2.2.3 жыл мезгілдерінің ауысуына жануарлардың
5 5- нұсқа Мамыр 2016
бейімделуін дайындығын түсіндіру
Сабақта зерттеушілік іс-әрекет ұстанымын жүзеге асыру үшін «Табиғатты тану әдістері» бөлімшесінің оқу мақсаттарын басқа бөлімшелердің оқу мақсаттарымен кіріктіріп қолдануды ұсынамыз.
тоқсанда екі ортақ тақырып аясында оқу мақсаттары қарастырылады. Ұ- ұжым ( бүкіл сынып) Т -топтық жұмыс Ж - жұптық жұмыс Ө - өзіндік жұмыс ОТ - оқушы тәжірибесі МК –мұғалім көрсетілімі Қ- қалыптастырушы бағалау 6 5- нұсқа Мамыр 2016
Жалпы білім беретін мектептер пән мазмұны мен тілді оқып үйренуге тең қолдау көрсетілетін оқу ортасын құруға ұмтылады. Әр пәннің өз тілдік стилі бар, оны нақты бір пәннің «ғылыми тілі» деп атауға болады. Ғылыми тіл – пәннің мазмұнын оқып үйрену, ойлау қабілетін және пәндік мазмұнның негізгі ұғымдарымен жұмыс істеуді жақсарту үшін қолданылатын негізгі құрал. Оқушыларға олардың ғылыми тіл мен пән мазмұнын толық игеруі үшін білім алу үдерісінде үнемі қолдау көрсетілуі қажет. Үштілді білім беру контексінде бірінші ғылыми тілдің дамуы да тұрақты назарды талап етеді, сондықтан бірінші тіл арқылы оқуға жұмсалатын шектеулі уақыт тиімді және нәтижелі қолданылуы керек.
Тілдік мақсаттар ғылыми тілді үйрену үшін маңызды құрал болып табылады. Оқушылар үшін өздерінен не күтілетіндігін түсінуі тілдік мақсаттардың анық құрылуына байланысты. Сондай-ақ, тілдік мақсаттар мұғалімдер мен оқушыларға оқуға деген ынтаны қалыптастыруға, өлшеуге және қолдауға көмектеседі. Пән мазмұны мен ғылыми тілді оқытуды үнемі қатар назарда ұстайтын пән мұғалімдері оқушыларға үлгі көрсетіп, пән мен тілді оқып үйренуге көмектеседі.
мақсаттарын жүйелі түрде қосу ұсынылады: • оқушылар назарын ғылыми тілге аудару (мысалы, пән бойынша оқу мақсаттарына жету үшін қажет терминология немесе тұрақты тіркестері бар лексиканы қолдану); • сабақта пән мазмұнының ұғымдарымен жұмыс істеуге қажетті жұмыс тілін қолдану (мысалы, топтық жұмыстар, сұрақты дұрыс қоя білу, жағдайды талдау және пікірталас жүргізу үшін қажетті сөздер мен сөз тіркестері); • алдын ала оқыту, оның ішінде ең бастысы, пәнді оқуда дұрыс қолдана білу үшін қажетті терминология мен тіркестер жиынтығын қамтитын лексиканы алдын алаойдағы контексте қолдану; • оқушылардың тілдік төрт дағдының барлығын түрлі әрекеттерде (мысалы, оқылым- тыңдалым,оқылым-жазылым,оқылым-айтылым,тыңдалым-жазылымжәнет.б.)түрлі мақсаттарға қол жеткізу үшін қолдану; • оқушыларды диалог пікірталасқа қатыстыру (мысалы, оқушылардан қысқа жауаптарды қабылдамау және білімді ғана көрсететін сұрақтарды қоймау; оқушыларды өз білімін нәтижелі талқылау үшін пайдалануға ынталандыру, сондай-ақ оқушыларды Диалогке қатыса алуы үшін бай лексикалық қормен қамтамасыз ету); • тілге тән оқу дағдыларын дамыту (мысалы, таңдамалы түрде тыңдау, түсіндіру, металингвистикалық және метакогнитивтік танымды дамыту, басқа сөзбен айту, сөздікпен жұмыс істеу дағдылары); • тіл туралы сын тұрғысынан ойлауды дамыту(мысалы тілдерді салыстыру, оқушылардың тілді барынша нақты пайдалануына ынталандыру, тілді оқудағы жетістіктерді бағалау); • сабақтың басында тілдік мақсатты белгілеу және сабақтың соңында осы мақсат бойынша қол жеткізген жетістіктерді талқылау.
Тілдік мақсат үлгісі оқу жоспарының әр бөлімінде көрсетілген. Тілдік мақсат үлгісі сонымен бірге ғылыми тілдің құрамдас бөліктерін қамтиды, оны пайдалану мен есте сақтауға оқушылардың назарын аудару маңызды. Бұл құрамдас бөліктер келесі тақырыпшалармен көрсетілген: (1) пәнге тән арнайы лексика және терминология, (2) диалог/жазылым үшін қажетті сөз тіркестері. Берілген тіл оқушылар үшін түсінікті әрі анық болса, бұл олардың пәндік мақсаттар мен тілді оқудағы мақсаттарға қол жеткізуіне көмектеседі.
Тілдік мақсаттарды анықтау үшін келесі етістіктерді пайдалануға болады: саралау, санаттарбойынша, таңдау, жіктеу, салыстыру, байланыстыру, қарсы қою, көшіру, құрастыру, сынау, анықтау, суреттеу, әзірлеу, бағалау, түсіндіру, мысал келтіру, жорамалдау, негіздеу, келіссөздер жүргізу, болжау, өндіру, балама шешімдер ұсыну, себептерді түсіндіру, пысықтау, қайта ұйымдастыру, басқа сөзбен айту, мазмұндау, қайта қарап шығу, көшіріп алу, рөлдік ойындар ойнау, қорыту, синтездеу және 7 5- нұсқа Мамыр 2016
жазу, түрлі мақсаттар үшін пайдалану, өз сөзімен анықтама жазу, безендіру. Тілдік мақсаттардың кейбірін пән мазмұнын оқу мақсаты деп те есептеуге болатынына қарамастан, мазмұн мен тілдің бөлінуі оқушылардың мазмұнға да, тілге де баса назар аударуына көмектеседі. Бұл, сондай-ақ, жауаптар мен шешімдер іздеу үшін қолданылатын үдерістермен салыстырғанда, жауаптарға/шешімдерге аударылатын назарды теңгерімге келтіруге көмектеседі. Атап айтқанда, осындай үдерістерге баса назар аудару тілдің нақты қолданылуы мен ойлау әрекетінің жақсаруына көмектеседі.
Тілдік емес пәндерде оқыту мақсаттарының көпшілігі мазмұнға бағытталады, бірақ ең кемінде біреуі тілдік сауаттылықты дамытуға бағытталуы тиіс. 8 5- нұсқа Мамыр 2016
«Жаратылыстану» пәні. Бастауыш мектеп. 1-сынып 1-тоқсан 1A бөлім: Мен зерттеушімін. Ғылым мен зерттеушілердің рөлі. Табиғатты тану әдістері Осыған дейін меңгерілген білім Оқушылар кейбір табиғи құбылыстар мен қоршаған әлем нысандарын атай білуі қажет. Контекст «Өзім туралы» тақырыбы аясында оқушылар тірі және өлі табиғат денелері атауын және олардың адамдарға әсерін біледі. Бұл «Өнер» (бақылау нәтижесінде сурет салу) және «Математика» (есеп және сан) пәндерімен пәнаралық байланыс үшін жақсы мүмкіндік болады.
Оқушылардың бөлім бойынша тілдік мақсаттарына жету үшін төменде ғылыми тілдің үлгісі көрсетілген Пән бойынша оқу мақсаты Оқытудың тілдік мақсаты Пәнге тән лексика және терминология Диалогке/жазуға пайдалы сөз тіркестері 9 5- нұсқа Мамыр 2016
Оқушылар:
құбылыстар, қоршаған әлем үдерістері мен нысандарын зерттеудің қажеттілігін түсіндіреді. •
ұғымын білетін болады.
Оқушылар:
ғылым мен техниканың дамуы үшін қоршаған әлем нысандарын бақылаудың маңыздылығын талқылайды. •
әлемді бақылаулары туралы әңгімелейді. Келесі терминдер мен сөз тіркестерін қамтиды: табиғат құбылыстары, қоршаған әлем нысандары, жаңбыр, қар, күн күркіреу, найзағай, бұршақ, тірі ағзалар, ғылым, техника, адам өмірі. •
бақылау, тәжірибе, бақылаушы, зерттеу нысаны, зерттеу жабдықтары Талқылауға арналған сұрақтар:
Неге біз табиғатта болып жатқан құбылыстар туралы ойланамыз?
қаншалықты көмектеседі?
Бір-біріңнің тұжырымдарыңды тыңдап шығыңдар. •
білдіреді? •
Бақылаушы қоршаған әлемді қалай бақылайды? •
•
Адамдар неге қоршаған әлемді бақылайды? •
Неге бақылаулар адамға жаңалық ашуға көмектеседі? Басқа да тілдік мақсаттарды қою және ғылыми тілді оқытуға қатысты қосымша нұсқаулық үшін жоғарыдағы «Тілдік мақсат туралы» бөлімді қараңыз.
Оқушылар тірі табиғат құбылыстары туралы өз танымдарын кеңейте түседі. Олар ғылымдағы жаңалықтарды адам жүргізетін бақылаулар және зерттеулермен салыстыра бастайды.
10 5- нұсқа Мамыр 2016
1.1.1.1 қоршаған әлем құбылыстары,үдер істері мен нысандарын зерттеудің қажеттілігін түсіндіру
мен ғарыш кемесі, балық пен сүңгуір қайық, найзағай мен электр шамы бейнеленген бейнефрагмент не суреттерді қарап шығуды ұсыныңыз. Оқушылармен бірге тірі табиғат нысандарын бақылаудың адам үшін ғылым мен техникадағы жаңалықтарға қаншалықты әсер еткенін талқылаңыз.
ұшып келе жатқан құс бейнеленген бір суреттен таратыңыз. Сурет бойынша тірі табиғат нысанын
(құс), табиғат
құбылысын (жауын)
және үдерісті (қозғалыс, құстың демі) анықтауды ұсыныңыз. (Т) Оқушыларға топта қоршаған әлем нысандары мен үдерістері, табиғат құбылыстары бейнеленген бірнеше
суреттерді қарастыруды ұсыныңыз. Оқушылардан суреттерді екі топқа: тірі табиғат нысандары мен құбылыстарға бөліп шығуды сұраңыз. Жұмыс соңында оқушылар өз таңдауларын негіздеп айтуы қажет.
(Ұ) Оқушыларға «Иә-Жоқ» атты ойынды ойнауды ұсыныңыз. Пайымдау ретінде қоршаған әлемнің таңсық құбылыстары мен нысандары жайлы фактілерді Құс пен ұшақтың, балық пен сүңгуір
қайықтың суреттерін қарастырған кезде, дененің сүйір пішініне; медуза мен ракетада қозғалысқа; найзағай мен электрлікте электр разрядтарына көңіл бөлу.
Оқушыларға тірі табиғаттың нысандары, онда болып жатқан үдерістер мен құбылыстар туралы ұғымдық аппаратты қалыптастыруға міндетті түрде көмектесу.
Суреттерді үй жұмысы ретінде оқушылар өздері
алдын-ала дайындай алады.
Ойнау үшін
оқу кабинетінің қарама-қарсы жақтарына «Иә» және «Жоқ»
деген жазулары бар қағаздарды іліп қойыңыз. Сыныпқа қоршаған әлемнің
нысандары, Құс, ұшақ, медуза, ғарыш кемесі, балық,
сүңгуір қайық, найзағай, электр шамы суреті
Жауын астында ұшып келе жатқан құс суреті
«Иә», «Жоқ»
жазылған үлкен қағаз. Табиғат құбылыстары 11 5- нұсқа Мамыр 2016
жүктеу/скачать 0,91 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|