Жергілікті желі (LAN - Local Area Network) - кәсіпорын, мекеме, бір ұйым шегіндегі желі.
Аймақтық желі (MAN - Metropolitan Area Network) - қала немесе облыс шегіндегі желі.
Ғаламдық желі (WAN - Wide Area Network) – мемлекет немесе мемлекеттер тобы аумағындағы желі.
Ақпаратты беру жылдамдығы бойынша компьютерлік желілер төмен, орташа және жоғары жылдамдыққа бөлінеді:
радиоарналар арқылы немесе инфрақызыл диапазонда ақпарат беретін сымсыз.
Компьютерлердің өзара әрекеттесуін ұйымдастыру әдісіне сәйкес желілер тең-теңімен және арнайы сервермен (иерархиялық желілер) бөлінеді.
Біррангілі локальды желіде барлық компьютерлер тең құқылы. Бөлінген сервері жоқ компьютерлік желілер бір рангілік деп аталады. Мұнда әр компьютер сервер ретінде де, клиент ретінде де жұмыс атқарады.
Үлкен желіде белгіленген сервер қолданылады. Белгіленген сервер дегеніміз тек қана сервер қызметін атқаратын құрылғы. Олар түскен сұраныстарды өңдейді және файлдар мен каталогарды басқарады.
Сымды және сымсыз желілік технологиялар
Желінің физикалық орналасуы әдетте желі түйіндерін қосатын топологияға қарағанда маңызды емес.
Сымды технологиялар. Келесі сымды технологиялардың тапсырыстары, шамамен, ең баяудан ең жылдам тарату жылдамдығына дейін.
Коаксиалды кабель кабельдік теледидар жүйелеріне, кеңсе ғимараттарына және жергілікті желілерге арналған басқа жұмыс орындарына кеңінен қолданылады. Кабельдер оқшаулағыш қабатпен қоршалған мыс немесе алюминий сымнан тұрады (әдетте жоғары диэлектрлік өткізгіштігі бар икемді материал), оның өзі өткізгіш қабатпен қоршалған. Оқшаулау кедергі мен бұрмалануды азайтуға көмектеседі. Тасымалдау жылдамдығы секундына 200 миллион биттен секундына 500 миллион биттен астамға дейін ауытқиды;
Бұрылған жұп сым - барлық телекоммуникациялар үшін ең көп қолданылатын орта. Бұралмалы кабельдер жұптарға бұралған мыс сымдардан тұрады. Қарапайым телефон сымдары жұпқа бұралған екі оқшауланған мыс сымдардан тұрады. Компьютерлік желі кабелі (IEEE 802.3 стандартында анықталған сымды Ethernet) 4 жұп мыс кабелінен тұрады, олар дауысты да, деректерді де жіберу үшін қолданылады. Бір-біріне бұралған екі сымды пайдалану айқас және электромагниттік индукцияны азайтуға көмектеседі. Тасымалдау жылдамдығы секундына 2 миллион биттен секундына 10 миллиард битке дейін ауытқиды. Бұрылған жұп кабельдер екі түрде келеді: экрандалмаған бұралған жұп (UTP) және экрандалған бұралған жұп (STP). Әрбір пішін әртүрлі сценарийлерде пайдалануға арналған бірнеше санат рейтингінде келеді;
DHCP протоколы
DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) – желі әкімшілері Интернет протоколы (IP) желісіне қосылған құрылғылардың желілік конфигурациясын орталықтан басқару және автоматтандыру үшін пайдаланатын байланыс протоколы.
DHCP IP мекенжайын қажет ететін құрылғыларға, мысалы, әрбір құрылғыда алдын ала тағайындалған және қолмен конфигурацияланған мекенжайға емес, іске қосылған кезде біреуін сұрауға мүмкіндік береді. DHCP көмегімен құрылғы бір жерден екінші жерге жылжытылса, оған әр жерде жаңа мекенжай тағайындалады. DHCP болмаса, желі әкімшілері жарамды IP мекенжайы бар әрбір құрылғыны қолмен конфигурациялап қана қоймай, желідегі жаңа орынға ауысқан жағдайда құрылғыны жаңа IP мекенжайымен қайта конфигурациялауы керек. DHCP IPv4 және IPv6 үшін де бар.
Тақырып 8. КИБЕРҚАУІПСІЗДІК. Жоспар: 1. Ақпараттың қауіпсіздігіне төнетін қатерлер және олардың жіктелуі. Киберқауіпсіздік индустриясы. Киберқауіпсіздік және интернетті басқару. 2. Зиянды бағдарламалар. Ақпаратты қорғау шаралары мен құралдары. 3. Ақпараттық қауіпсіздік саласындағы стандарттар мен ерекшеліктер. 4. Ақпараттық қауіпсіздік саласындағы құқықтық қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының заңнамалық актілері. 5. Электрондық цифрлық қолтаңба. Шифрлау.