Әдебиеттер 1.
Е.М.Үпішев, С.Мұқаұлы.Табиғаты пайдалану және қоршаған ортаны қорғау.
Алматы. 2006 ж.
2.
Ж.Бақытов. Қала ауасы көк түтіннен қашан тазарады? //Атамекен газеті.
Алматы 2005 ж.
3.
Мұрат Батырбаев. Алматы қаласының қоршаған ортаны қорғау маниторингі.
//Атамекен газеті. 2004 ж.
4.
Қазақстан Республикасы қоршаған ортаны қорғау министрлігінің орталығы
“КАЗГИДРОМЕТ”.
ТЫҢАЙТҚЫШТАРДЫҢ ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ӘСЕРІ Усманов С., Тойпасова У.М., Исахова М.М., Жуманова Г.С. әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Әлемде топырақ ресурстарының жағдайы белгілі, яғни кептірілген жерде егуге
жарамды топырақ мөлшері 22 % құрайды, яғни 3,2 млрд(га) шамасында, қазіргі кезде
оның ішінде шабындық 1,5 млрд.га-ға кеткен, қалған жыртылмаған 1,7 млрд.га құнарлығы
аз болып танылады. Сол себепті жыл сайын топырақтың тозудың қарқынды үрдісі
бақыланып отыр, яғни кезеңмен салыстырғанда соңғы жылдары тарихи 30 есе ұлғайып
отыр. Бұл үрдісті тоқтатуда және болашақта біздің ғаламшарымыз толыққанды
қоректенумен қамтамасыз етуде, жуық арада жаңа инновациялық шешім керек.
1960-2000 жж. аралығында минералды тыңайтқыштарды қолданудың артуы АҚШ –
та, Еуропада, Қытайда және Жапонияда топырақтың өзіндік табиғи потенциалының және
құнарлығының едәуір дәрежеде жойылуына, судың және ауаның сапасының
нашарлауына, ауылшаруашылық өнімінің сапасының төмендеуіне әкелді. Егіншілікті
жағдайда ЭМ-технологиясын пайдалану тиісті әсер береді [3].
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, әсіресе қолайсыз ауа-райы
жағдайында топырақ құнарлығы біруақытта қалпына келтіре отырып, ауылшаруашылық
өнімділігін 25-50% көтеруді жаңа қамтамасыз ететін энергетикалық шешім табу керек.
Біздіңше минералды тыңайтқыштарды биопрепараттармен бірге қолдану
айтарлықтай тиімді болатын сияқты. Бұл келесі социальды-экономикалық сұрақтарды
шешуге көмектеседі.
- өсімдік шаруашылығында жоғарғы сапалы өнім алуға
- топырақ құнарлығын сақтауға
- минералды тыңайтқыштарды қолдануда оның мөлшерін 2-3 ретке азайтқанда
жоғары экономикалық тиімділігін қамтамасыз етуде.
Органоминералды (байытылған) N-және NP-тыңайтқыштарын синтездеу «Б»
маркасы МЭРС микротыңайтқышын аммоний селитрасы және аммофос түйіршіктерін
бетіне бүркеу арқылы жүргізілді.
