Жеке тұлғаның қалыптасуындағы психика мен сананың рөлі.
Адам факторының қалыптасуында ықпал етуші байланыс,биологиялық өсу мен саналық өсу ықпалында.Кез-келген тұлға қалыптауында –мақсат-мүделері тұлғаның әлеуметтік сипаттамасы.Тұлға болып қалыптасу үшін,психикалық дамудың белгілі бір дәредесіне өтіп,басқа адамдарға қарағанда ерекшеліктерінің бар екендігін,тұтастығын түсінуіне болады.Әр дамушы тұлғаның даму ұғымыағзаның өсуі мен стихиалы әсері байқалады.Әр өсіп келе жатқан адамнан психикалыө дамуы да сырт көзге көрініп тұрады.Әсіресе балалық және жасөспірімдік кезеңдерде-қоршаған ортасы,ата-анасы,достары мен ұстаздары даму деңгейін тез ұғады.Арнайы заңдылыққа бағынатын ағза,дәл сол мезгілдегі өсу деңгейін дәлелдеп көрсетіп,айқындайды.Қоғамдағы педогогика,психология,философия ғылымдары тұлға дамуын жан-жақты зерттеп дәлелдеп қойғандығы сияқты,адам сол жас ерекшелігіне тиісті ішкі жағдайда өмірін жалғастыра береді.Адам материалдық және рухани қамтамассыздық ортасында өмір сүруші болғандықтан,сол адамның жеке басына ғана тән денсаулықы,ақыл-ойы мен ақыл-парасаттылығы,ой-пікірімен дараланады.Әр психикасы дамыған тұлғаның ұадылдау физологиясы да өзіне тән білінеді.Мысалы апаттық жағдайдағы қобалжу,түрлі нәрселерден фобия,немесе өнер білімге икемділігі.Сондықтан әр адамға жеке тұлға деп қараймыз.Жеке тұлғаға арналған қасиеттер сана-сезімімен өлшенеді.Адамдық қарым-қатынасты бір-бірін қадағалау мен бағалау үнемі орын алынуы тиіс.Бұл құбылыс өзара байланысты нығайтады.Ішкі эмоциясын басқара алатын тұлғаны психологтар өте жоғары бағалайды.Ол дамыған тұлға ретінде саналады.Бұл үдерістің бәрі дамыған психологиялық үдеріс болып табылады.
Психиканың дамуының негізгі кезеңдері Айта кету керек, психиканың дамуының негізгі кезеңдері біртіндеп туады, әрбір тірі жанның эволюциялық жақсаруы:
Сенсорлық, сезімталдық кезеңі өте күрделі емес сөзсіз рефлекстермен сипатталады. Қозғалтқыш аппараты бір уақытта – сенсорлық, есту, көру, иіс және т.б. дамытады.
Қабылдау кезеңі күрделі жүйке жүйесінің пайда болуын белгілейді, оның анализаторлар арасындағы байланыстарын қалыптастыратын бөліктері жетілдірілуде. Ең алдымен, мотор жады пайда болады. Жануарлар өздерінің эмоцияларын көрсету қабілетін алады.
Зияткерлік : мақсаттарға жету жолында қиындықтар туындаған кезде интеллектуалды әрекет ету қабілеті, бірақ мұндай әрекеттер жиі мінез-құлықта басымдыққа ие емес.
Психологиялық және физикалық қалыптасу сатысы . Адамдар ғана бар. Бұл кезеңде сөйлеу, дерексіз ойлаудың дамуы өздерінің қарым-қатынастарына қажет. Төменде психикалық дамудың негізгі кезеңдері болып табылатындығын атап өту маңызды, олар тек адамда.
Сана кезеңі . Адамның шындықтағы әлемді зерттеуге, шығармашылыққа ұмтылуға деген ұмтылысы
Адамдардың өзін-өзі тану кезеңі , оның ажырамас бөлігі қоршаған адамдар туралы білу арқылы өзімнің «Мен» білу. Өзін-өзі басқару, өзін-өзі тәрбиелеуді дамыту.
Әлеуметтік мінез-құлық кезеңі . Бұл кезеңде әр адамның жеке басы кемелділікке жетеді.
