Компьютерлердің, кабельдер мен басқа компоненттерінің, жалпы айтқанда желіні құраушыларының бірігуінің логикалық және физикалық әдістерін топология деп атайды. Топология желілердің өлшемдеріне қатысы жоқ қасиеттерін сипаттайды, яғни бұл объектілердің жұмыс өнімділігі және жұмыс істеу принципі, олардың типі мен каналдарының ұзындығы есепке алынбайды.
Компьютерлердің, кабельдер мен басқа компоненттерінің, жалпы айтқанда желіні құраушыларының бірігуінің логикалық және физикалық әдістерін топология деп атайды. Топология желілердің өлшемдеріне қатысы жоқ қасиеттерін сипаттайды, яғни бұл объектілердің жұмыс өнімділігі және жұмыс істеу принципі, олардың типі мен каналдарының ұзындығы есепке алынбайды.
ЖЕРГІЛІКТІ ЖЕЛІ- БІРНЕШЕ КОМПЬЮТЕРЛЕРДІ БІРІКТІРУ ҮШІН ҚОЛДАНЫЛАДЫ. ЖЕРГІЛІКТІ ЖЕЛІ ШЕКТЕУЛІ АЙМАҚТАҒЫ (БІР БӨЛМЕДЕ, БІР МЕКЕМЕДЕ, ЗАУЫТ НЕМЕСЕ БЕКЕТТЕ Т.Б.) КОМПЬЮТЕРЛЕРДІ БІРІКТІРЕДІ. ЖЕРГІЛІКТІ ЖЕЛІ ҚҰРУДАҒЫ СЕБЕП - ӨНДІРІСТІК ПРОЦЕСТЕРДІ АВТОМАТТАНДЫРУ, ӘР ТҮРЛІ ҚҰЖАТТАРДЫ ЖЕДЕЛ ӨҢДЕУ.
.
ЖЕЛІ ТҮРЛЕРІ
Сызықтық желі. Тек екі шеткі түйін болады, аралық түйіндерге шек жоқ, ал кез-келген түйін арасындағы жол біреу-ақ болады
Сақиналық желі. Әрбір түйінгі тек екі ғана тарау жалғасқан желі
Ағаш тәрізді желі. Шеткі түйіндер саны екіден көп, аралық түйін саны кем дегенде екеу және екі түйін арасында бір-ақ жол бар
Жұлдыз тәрізді желі. Тек бір ғана аралық түйіні бар желі
Ұяшықты желі. Кем дегенде екі түйінінің екі немесе одан көп арасын қосатын жолдары бар
Толық байланысқан желі. Кез-келген екі түйіні арасында жол бар.
ЖЕЛІЛІК АДАПТЕР- КОМПЬЮТЕРДІҢ БАЙЛАНЫС ЖЕЛІСІМЕН СӘЙКЕСТЕНДІРІЛУІН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТЕТІН ҚҰРЫЛҒЫ.
Кең таралған
адаптерлер
Ethernet
Token Ring
ArcNett
Байланыс арналары
Кабельдік байланыс сымдары арқылы байланысады.
Есілген қоссым
Коаксиалды кабель
Оптоталшық
ТОПОЛОГИЯ БОЙЫНША ЖЕЛІЛЕРДІҢ ЖІКТЕЛУІ:
1.
Шиналық топология;
2.
Сақина топологиясы;
3.
Жұлдыз топологиясы;
4.
Ақшақар тәрізді топология;
Шиналық топология – мұнда жұмыс станциялары желі адаптерлері арқылы жалпы шинаға немесе кабельге қосылады. Дәл осындай тәсілмен кабельге басқа да желілік құрылғылар қосыла береді. Желінің жұмыс жасау процесінде тасымалданатын ақпарат жөнелтуші станциядан жұмыс станцияларының барлық адаптерлеріне жеткізіледі, бірақ оны тек адресте көрсетілген жұмыс станциясы қабылдайды.
Шиналық топология – мұнда жұмыс станциялары желі адаптерлері арқылы жалпы шинаға немесе кабельге қосылады. Дәл осындай тәсілмен кабельге басқа да желілік құрылғылар қосыла береді. Желінің жұмыс жасау процесінде тасымалданатын ақпарат жөнелтуші станциядан жұмыс станцияларының барлық адаптерлеріне жеткізіледі, бірақ оны тек адресте көрсетілген жұмыс станциясы қабылдайды.
Жұлдыз тәрізді топология – мұнда ортақтандырылған коммутациялық түйін-желілік сервер болуы тиіс, ол барлық мәліметтерді жеткізуді жүзеге асырады. Бұл топологияның артықшылығы – кез келген бір жұмыс станциясының істен шығуы жалпы байланысқа әсер етпейді.
Сақиналық топология – мұнда байланысу арналары тұйықталған сақина бойында орналасады. Жөнелтілген мәлімет біртіндеп барлық жұмыс станцияларын аралап шығады да, оны керекті компьютер қабылдаған соң жұмыс тоқтатылады. Бұл топологияның кемшілігі – кез келген бір жұмыс станциясының істен шығуы жалпы байланысты бұзады.
Шина топологиясы
Жұлдызша топологиясы
Бір немесе бірнеше желілерді бір – бірімен өзара байланыстыру желіаралық байланыс немесе ауқымды желі деп аталады. Ауқымды желі қала, аймақ, ел, бүкіл Жер шарын қамтуы мүмкін.
Провайдер таңдау.
Провайдер деп – бұл ұйым мен жеке тұлғаларға Internet қызметтерін ұсынатын компания.
Nursat Para sang S&C Communications Қазахтелеком Астел Арна
Спринт
Mega line түрлері
Turbo Hip Start ADSL
Қазахтелеком ұсынған тариф – Mega line.
2006 жылдан бастап қолданылады. Жылдамдығы: 128 – 256 Кбит/с.
