. Алғашқы жыныстық циклдар, әдетте, толық емес, аритмикалық. Жыныстық жетілу уақытын және жыныстық циклдердің ырғағын есепке алу практикалық маңызы зор. Олар жануарлардың құнарлылығын сипаттайды,ұрғашыны еркектерінен дер кезінде бөліп, оларды асыл тұқымды пайдалануға дұрыс дайындауға мүмкіндік береді. Жас жануарларды белгілі бір жасқа жеткен кезде (биелер — 3 жас, сиырлар — 16-18 ай, шошқалар — 9-12, қой мен ешкілер — 12-18 ай) физиологиялық жетілуіне жеткен кезде төл алу үшін пайдаланады. Бұл ретте еркектердің жыныстық қызметін алдымен шектейді.Жыныстық жетілген жануарлар деп ұрықтандыруға немесе жүкті (ұрғашы) қабілетті әр адам деп аталады. Барлық жануарларда жыныстық жетілу ағзаның өсуі мен жалпы дамуына қарағанда әлдеқайда ерте келеді. Физиологиялық жетілу деп ағзаның қалыптасуын аяқтау процесін, экстерьерьерді және 65-70% салмақ алуды, ересек жануарларға тән Дайн тұқымдары мен жынысын түсінеді.
. Алғашқы жыныстық циклдар, әдетте, толық емес, аритмикалық. Жыныстық жетілу уақытын және жыныстық циклдердің ырғағын есепке алу практикалық маңызы зор. Олар жануарлардың құнарлылығын сипаттайды,ұрғашыны еркектерінен дер кезінде бөліп, оларды асыл тұқымды пайдалануға дұрыс дайындауға мүмкіндік береді. Жас жануарларды белгілі бір жасқа жеткен кезде (биелер — 3 жас, сиырлар — 16-18 ай, шошқалар — 9-12, қой мен ешкілер — 12-18 ай) физиологиялық жетілуіне жеткен кезде төл алу үшін пайдаланады. Бұл ретте еркектердің жыныстық қызметін алдымен шектейді.Жыныстық жетілген жануарлар деп ұрықтандыруға немесе жүкті (ұрғашы) қабілетті әр адам деп аталады. Барлық жануарларда жыныстық жетілу ағзаның өсуі мен жалпы дамуына қарағанда әлдеқайда ерте келеді. Физиологиялық жетілу деп ағзаның қалыптасуын аяқтау процесін, экстерьерьерді және 65-70% салмақ алуды, ересек жануарларға тән Дайн тұқымдары мен жынысын түсінеді.
Жыныстық цикл. Жыныстық жетілген малдың организмінде әсіресе, жыныстық жүйеде белгілі бір мезгілде кайталанып отыратын өте күрделі морфологиялық, физиологиялық құбылыстар болады. Бұл өзгерістер гипоталамус-гипофиз, аналық жыныстық безбен басқада эндокриндік жүйелердің аракатынастық жағдайына байланысты және орталық жүйке жүйесінің тікелей басшылығымен іске асып отырады. Осы құбылыстардың белгілі бір тәртіппен қайталанып отыруын жыныстық цикл деп атайды. Жыныстық циклді жан-жақты зерттеп, оны ілім ретінде қалыптастырған профессор А. П.Студенцов болды.
