50
Саяси жүйенің құрылымы: институционалдық, нормативтік,
функционалдық, коммуникативтік кіші жүйелер. Саяси жүйенің
элементтері: мемлекеттің, саяси партиялар мен қозғалыстарды,
қоғамдық бірлестіктерді қамтитын қоғамның саяси ұйымы; саяси
билік пен саяси жүйенің психологиялық және идеологиялық
жақтарын сипаттайтын саяси сана; саяси билік бойынша жүйе
элементтері арасында қалыптасатын саяси қатынастар; саяси
қызметтен және саяси тәжірибе жиынтығынан тұратын саяси
практика. Институционалдық, идеологиялық, коммуникативтік,
нормативтік және мәдени жүйешіктер арқылы саяси жүйенің
құрылымына талдау (Т. Парсонс, Д. Истон, Г. Алмонд және т.б.)
саяси жүйелердің типологиясы.
Саяси жүйенің тиімділігі - бұл оның талаптарға тез және
барабар жауап беру, қойылған мақсаттарға жету, әлеуметтік және
саяси қатынастарды реттеу қабілеті. Саяси жүйе тиімділігінің
өлшемдері ретінде оның қабілеттерінің даму деңгейін есептеуге
болады, оларға мыналар жатады: ресурстарды жұмылдыру
қабілеті; индивидтар мен топтардың мінез-құлқын бақылау
қабілеті; тапшы ресурстарды, қызметтер мен мәртебелерді бөлу
қабілеті; құндылықтарды сақтау мен молықтыру қабілеті.
Саяси тұрақтылық - қоғамның саяси өмірінің қоғам
тарапынан билік институттарын тұрақты қолдау деңгейіне
байланысты қоғамдағы бар барлық саяси институттардың
тұрақты жұмыс істеуінде көрініс табатын жай-күйі.
Саяси тәртіп - бұл қоғамның саяси жүйесінің тиімді және
орынды жұмыс істеуі мен дамуы үшін қолайлы жағдай жасайтын
жағдайлар кешені, бұл саяси процестердің реттелу жағдайы.
Саяси тұрақтылықтың түрлері.
Саяси тәуекелдіктің
факторлары. Қазақстан Республикасының саяси жүйесі.
Достарыңызбен бөлісу: