Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім


Тіршілікте қайталанбайтың вирустардың



Pdf көрінісі
бет2/8
Дата02.12.2023
өлшемі1,53 Mb.
#131527
1   2   3   4   5   6   7   8
Байланысты:
Нуклеин қышқылдары

Тіршілікте қайталанбайтың вирустардың 
қасиеттері:

Құрамында нуклеин қышқылының бір түрінің 
ғана болуы.

Вирустарда автономды зат алмасу процесінің 
болмауы.

Вирустардың шашыранды жолмен көбеюі.


Қазіргі кезде вирус 
тұқымдастарының саны 55-тен 
артық. Вирустардың көпшілігі 
әлі бір жүйеге келіп 
реттелмеген. Адамдар мен 
жануарлардың 19 тұқымдасы 
белгілі. Оларды жетеуі ДНҚ-
лы, ал ок екісі РНҚ-лы 
вирустар.


ДНҚ-сы бар 7 тұқымдастығы белгілі
Poxviridae
Herpesviridae
Hepadnaviridae
Adenoviridae
Papovaviridae
Parvoviridae
Iridoviridae


Poxviridae.
Бұл тұқымдастың вирустары өте үлкен, 
мөлшері жағынан бактерияларға жақын. 
Поксовирустар құрамында 30-ға жақын құрылымдық 
ақзаттар, ДНҚ-на тәуелді РНҚ полимеразасы бар,
нәсілдік аппараты екі жіпшелі ДНҚ-ның бір 
молекуласынан тұрады. Поксвирустардың екі 
тармағы: Chordopoxvirinae
Enteropoxvirinae. Chordopoxvirinae 6 туыстыққа 
бөлінеді: Orthopoxyvirus,Parapoxvirus, Avipoxvirus, 
Leporipoxvirus, Suipoxvirus, Capripoxvirus
Herpesviridae
тұқымдастығы герпесвирустар. 
Герпесвирустар облигатты кең таралған. Вирустың сыртқы 
пішіні икосаэрге ұқсас куб тәрізді, капсиді 162 капсомерден 
тұрады. Оның үш тармағы бар: Alphaherpesvirinae – бұларға 
адамда болатын жай ерпес вирусы, жеңіл шешек вирусы 
және. Т.б.
Betaherpesvirinae – адам және тышқан цитомегаловирустары 
жатады және сілекей бездерінде кездеседі.
Gammaherpesirinae – тек лимфоциттерде өсіп-жетілетін 
Эпштеин-Барр, Марек ауруының вирусары.


Hepadnaviridae
– бұл топқа жататын вирустар 
адамның бауыр ауруының «В» вирусы және 
т.б. жануарлардың. Бұл вирустардың өсіп-
өнетін жері бауыр клеткаларының ядросы. 
Вирион мөлшері 50 нм, сфера пішінді .
Iridoviridae
тұқымдастығына кіретін вирустар 
түрі куб тәрізді, мөлшері 130 нм. Вирустар 
клетканың цитоплазмасында өсіп-жетіледі.
Adenovirida
e тұқымдастығының 
вирустары куб тәрізді симметриядан 
тұрады, 252 капсомер бар, үлкендігі 70-
90 нм, қабықшасы бар. Аденовирустар 
адамға, жануарларда, құстарда ауру 
туғызады. Оның 90-нан аса вирустар 
түрі бар. Екі туыстығы бар: 
Mastadenovirus, Aviadenovirus.


Papovaviridae
тұқымдасының сыртқы 
қабықша болмайды, пішіні куб тәрізді, 
капсидте 72 капсомер бар, оның үлкендігі 45-
55 нм. Құрамында 7-ге дейін құрылымдық 
белоктар бар. Жай өтетін созылмалы ауру 
қоздырады. Кейде қатерлі ісік ауруын 
қоздырады. Туыстастықтары: Papillomavirus 
– вирус адам мен мал сүйелін туғызады.
Polyomavirus 
Parvoviridae
өте кішкене болатын 20 нм 
вирустар. Пішіні куб тәрізді, капсидінде 32 
капсомері бар. Үш туыстығы бар: Parvovirus –
созылмалы ауру қоздырып, организмде ұзақ 
сақталады, Dependovirus – аденовирустар бар 
жерде ғана өсетін жетілмеген вирустар,
Densovirus шыбын-шіркей вирустары.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет