Жоспар: Стресс туралы түсінік
Өзін-өзі реттеу екі формада болады - ерікті және еріксіз
жүктеу/скачать 35,52 Kb.
|
4-лек пси
3. Өзін-өзі реттеу екі формада болады - ерікті және еріксіз.Ерікті өзін-өзі реттеу (саналы) мақсатты белсенділікпен байланысты, ал еріксіз (бейсаналық) өмірді қолдаумен байланысты, мақсаты жоқ және организмде эволюциялық жолмен бекітілген нормалар негізінде жүзеге асырылады.Сонымен бірге өзін-өзі басқару мен өзін-өзі реттеудің ұқсастықтары бар: олар субъект өмірінің оңтайлы деңгейіне жетуге бағытталған. Субъекттің жұмыс істеуінің оңтайлы деңгейіне жету - бұл мақсат, ал өзін-өзі басқару және ерікті өзін-өзі реттеу осы мақсатты жүзеге асырудың тетіктері болып табылады, соның арқасында бүкіл психикалық құбылыстар жүйесінің элементтері жүйелі түрде өзгеріп отырады.Өзін-өзі реттеу келесі құрылымнан тұрады: 1) субъект қабылдаған оның ерікті қызметінің мақсаты; 2) маңызды кәсіпкерлік жағдайлардың моделі; 3) нақты орындалатын әрекеттер бағдарламасы; 4) іс-әрекет табысының критерийлер жүйесі; 5) қол жеткізілген нақты нәтижелер туралы ақпарат; 6) нақты нәтижелердің бекітілген критерийлерге сәйкестігін бағалау; 7) қызметті түзету қажеттілігі мен сипаты туралы шешімдер. Өзін-өзі реттеудің жалпы заңдылықтары жүйке іс-әрекетінің нақты жағдайлары мен ерекшеліктеріне байланысты, субъектінің жеке қасиеттері мен оның іс-әрекетін ұйымдастырудағы әдеттеріне байланысты жеке түрде жүзеге асырылады. Психологиялық өзін-өзі реттеу әдістері - өзінің күйлерін басқарудың ішкі құралдарын қалыптастыруға бағытталған оқыту әдістерінің жүйесі. Мұндай әдістердің бірнеше түрлері бар. Мысалы, жүйке-бұлшықет релаксациясы, мұндағы бұлшықеттің релаксациясы тыныштық сезіміне, жүйке кернеуінің немесе ауырсынудың төмендеуіне әкеледі; елестету псиихотерапиясы - ол қиял бейнелерін мақсатты түрде шақыруға және осы жолмен анықталған ішкі қақтығыстармен одан әрі жұмыс істеуге байланысты психиканың әр түрлі қабаттарына ену тәсілдеріне негізделген; медитация - психиканы ішкі концентрацияның ерекше күйіне келтіру процесі, бұл көбінесе медитациялы транс деп аталатын дене мен денеден тыс тіршілік арасындағы өтпелі сана күйі; автосуггестия –немесе өзін өзі сендіру - ұсынушы ықпалдың субъектісі мен объектісі сәйкес келгенде, өзіне бағытталған ұсыныстың процесі мен нәтижесі. Ол өзін-өзі реттеу деңгейінің жоғарылауына әкеледі, бұл зерттелушіге белгілі бір сезімдерді, қабылдауды тудыруға, зейін, есте сақтау, эмоционалды және соматикалық реакциялар процестерін басқаруға мүмкіндік береді. Бақылау сұрақтары: Стресстің пайда болу кезеңдері қандай Стресс факторларына талдау жасаңыз Стресстің обьективті себептерін атаңыз Стресстің субьективті себептері қандай Когнитивті диссонанс дегеніміз не Өзін-өзі реттеудің жалпы заңдылықтары қандай Әдебиеттер: 1.Бодров В.А. Психологический стресс: развитие и преодоление. - М.: ПЕР СЭ. – 2006. 2. Стресс: Тонкости, хитрости и секреты. – Серия книг «Ваше здоровье». – М.:Бук-пресс, 2006. − 384 с. 3. Катков А.Л., Джарбусынова Б.Б. Психическое здоровье населения Республики Казахстан. – Павлодар, 2006. − 120 с. 4. Щербатых Ю.В. «Психология стресса и методы коррекции». – СПб: Питер, – 2006. − 256с. жүктеу/скачать 35,52 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|