4.7. мысал. Қуаттың белсенді бӛлігін ӛлшейтін электротехникалық
қондырғының толық қуаты S = 800 В – А. Қуаттын белседі бӛлігін
ӛлшейтін Ваттметр оны 720ВТ тең екенін корсетеді. Қуат
коэффициентін
φ анықтау керек.
Шешімі: Қуат коэффициенті Р/
S= cos
φ = 720/800=0,9 . Бҧл дегеніміз -толық
қуатттың 90 % пайдалы жҧмысқа белсенді қуат ретінде
пайдаланылады. Ал 10% реактивті пайдасыз қуаттың болуымен
негізделген.
4.8. мысал . Бесенді кедергісі
R = 40 Ом және индуктивті кедергісі
X L = 30 Ом ие индуктивті шарғы қосылған айнымалы ток электр
тізбегін есептеңіз. Индуктивті қысқыштардағы кернеу 120В.
1) тізбектің толық кедергісін;
2) индуктивті шарғыдағы ток кҥшін;
3) қуат коэффициентін;
4) ток және кернеу фазасының ауысымының бҧрышын;
5) толық, белсенді және реактивті қуатты аңықтаңыз.
Шешімі: 1.
Тізбектің толық кедергісін
Z = √
R 2 + X L = √ 40
2
+ 30
2
= 50 Ом.
2.
Ток кҥші
І
=U/ Z= 120/ 50=2,4 А 3.
Қуат коэффициенті
cos
φ = R/ Z=40/ 50= 0,8. Егер cos
φ = 0,8, онда фазасының ауысымының бҧрышы
φ = 36 0 4.
Толық қуат
S = UI = 2,4· 120 = 288 В· А.
5.
Белсенді қуат
P = S cos
φ =
UI cos
φ = 2,4· 120· 0,8 = 230,4 Вт.
6.
Реактивті қуат
Q = S sin
φ =
UI sin
