% мәніне, ал аз қуаттытрансформаторларда номиналды токтың 25 — 30 %
мәніне жете алады.
Бос жҥрісті ток I
0 трансформатордың магнит ӛткізгішінде магнитті ағым
тудырады. Магниттік ағымның қозуы ҥшін трансформатор желіден
реактивтік қуатты тҧтынады. Белсенді қуат бос жҥріс кезінде
трансформаторды пайдалана отырып, гистерезиске және қҧйынды токка
жоғалтылым болып табылатын, магнит ӛткізгіштегі жоғалтымды жабу ҥшін
шығындалады. Трансформатордың бос жҥріс кезінде реактивтік қуаты
белсенді қуаттан айтарлықтай кӛп болатындықтан, қуат коэффициенті (cos
ⱷ) едәуір аз және 0,2 — 0,3 тең болады.
Трансформатордың бос жҥріс тәжірибесі деректері бойынша келесілер
анықталады:
■
бос жҥріс ток кҥшін I
0
;
■
магнитті ӛткізгіштің болатындығы гистерезис және қҧйынды токқа
жоғалтылым Р
ст
;
■
трансформация коэффициенті к. Бос жҥріс ток кҥші I
0 трансформатордың бірінші реттік желісіне
қосылған амперметрмен ӛлшенеді.
Магнит ӛткізгіштің болатындағы жоғалтым трансформатордың бірінші
реттік желісіне қосылған ваттметрмен ӛлшенеді. Бҧл бірінші реттік
ӛткізгіштердегі жоғалтым негізінде жасалады. Ӛйткені аз бос жҥріс тогының
болмашылығынан ескермеуге және оны бос жҥріс кезінде барлық қуат тек
болаттағы жоғалтымға жҧмсалады деп есептеуге болады.
Трансформатордың трансформация коэффициенті бірінші реттік және
екінші реттік желілерге қосылған вольтметр кӛрсеткіштерінің қатынасымен
анықталады.