К ә с І п т І к б І л І м б е ру г. В. Ярочкина электротехника негіздері

Трансформатордың сыртқы сипаттамасы U
2
 = f(I
2
) және тәуелділік  n = 
f(I
2
) тәжірибелі және есептік жолдармен алуға болады. 
Тәуелділік  тҥрі  U
2
  =  f(I
2
)  жҥктеме  сипаттамасымен  анықталады. 
Сонымен,  жҥктеменің  сыйымдылық  сипатында  (cos  ср  <  0)  токтың  I
2 
ӛсуімен кернеу U
2
 ҧлғаяды. Ал индуктивтік сипатта (cos ср > 0) тӛмендейді 
(6.6 сурет). 
 
Пайдалы 
әрекет 
коэффициенті 
(ПӘК), 
немесе  
трансформатордың  беруі,  трансформатордың  пайдалы  қуатының  Р
2
 
электр  энергия  кӛзі  желісінен  Р
1
  тҧтынылатын  қуатқа  қатынасы  болып 
табылады: 
 
Тҧтынылатын  қуат  Р
1
  әрдайым  пайдалыдан  Р
2
  кӛп  болады.  Ӛйткені 
трансформатордың  қолданысы  кезінде  ауысатын  энергияның  жоғалтымы 
орын  алады.  Трансформатордағы  жоғалтым  магнит  ӛткізгіш    ∆Р 
болатындағы және орамдардағы ∆Р
 
жоғалтымдарынан жиналады. 
Осылайша, трансформатормен тҧтынылатын қуатты келесі формуламен 
анықтауға болады: 
 
Бір фазалы трансформатордың пайдалы қуаты  
                                       
 
мҧндағы  p  —  жҥктеме  коэффициенті;  S
H
  —  трансформатордың  толық 
қуаты, В- А. 
Демек, бір фазалы трансформаторға арналған ПӘК-і 
 
 
 
6.6 сурет. Жҥктеме сипатынан 
тәуелділік U
2
 = f(I
2
) 
(трансформатордың сыртқы 
сипаттамасы) 
 
6.7 сурет. Жҥктеме 
коэффициентінен β ∆Р ∆Р және n 
тәуелділіктері  

6.7.  суретте  β  жҥктеме  коэффициентіне  ∆Р
 
∆Р  және  ղ  тәуелділіктері 
кӛрсетілген.   
Трансформатордың  ең  ҥлкен  ПӘК  магнит  ӛткізгіш  болаттағы 
жоғалтым  орамдағы  жоғалтымға  тең  болатын  жҥктеме  кезінде  болады. 
Заманауи  трансформаторлардың  ПӘК  айтарлықтай  жоғары  және  толық 
жҥктемеде  95 — 99,5 % жетеді. 
ղ=  f  (β)  тәуeлділік  графигінде  трансформатордың  бастапқы  жҥктемесі 
кезінде  ПӘК  кенет  жоғарылайтыны,  ал  сосын  β  кейбір  мәндерінде 
максимумға жете отырып, ӛте аз ӛзгеретіндігі кӛрінеді. 
 
Есте сақтаңыз 
■ 
Магнит  ӛткізгіш  болаттағы  ∆Р  жоғалтылым  магнитӛткізгіште 
ауыспалы ток пен магниттік индукцияның жиілігіне және  магнитӛткізгіш 
жасалған болат маркасына тәуелді. Себебі, трансформатордың қолданысы 
кезінде ток желісінің жиілігі және магниттік индукция ӛлшенбейді. Содан 
болаттағы жоғалтым да жҥктемеге тәуелді болмайды және  тҧрақтылығын 
сақтайды. Әрі бос жҥріс жоғалтымына тең болады.  
■ 
Трансформатордың 
орамдарымен 
токтардың 
ӛтуі 
трансформатордың жҥктелімі коэффициентінің квадратына пропорционал 
орамдарда қуат жоғалтымын шақырады. 

жүктеу/скачать 7,04 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: