Калық зерттеу әдістемесі оқу қҧралы АҚтау 2010 Ж
Ғылыми-педагогикалық зерттеудегі социометриялық әдіс
жүктеу/скачать 1,02 Mb. Pdf көрінісі
|
КАЛИЕВА Э.И.Ғылыми-педагогикалық зерттеу әдістемесі
| 3. Ғылыми-педагогикалық зерттеудегі социометриялық әдіс.
Социометрия әдісі алдын ала сҧрау кӛмегімен бір топ адамдар арасындағы тҧлғаралық қарым-қатынасты анықтауға мҥмкіндік береді. Адамдардың қарым-қатынасы, бірігіп қызмет ету қажеттілігінен және эмоционалдық жағдай - ҧнату мен жеккӛрушіліктен туындайды. Адамдардың бейресми қарым-қатынасын, қарым-қатынас қҧрылымын, ҧнату мен жеккӛрушілік сезімін қарапайым «Бос уақытыңызды кіммен ӛткізгенді қалайсыз? Кіммен бірге қызмет еткенді қалайсыз?» және т.б. сияқты сҧрақ қою арқылы білуге болады. Аталмыш сҧрақтар социометрияның негізгі белгілері болып табылады. Олар сан алуан тҥрлі болуы мҥмкін. Топтағы қарым-қатынастың қҧрылымын зерттеуге социометрия әдісі 2 нҧсқада қолданылады: ӛлшемді және олшемсіз. Ӛлшемді социометрияда зерттелушіге тағайындалған белгі бойынша шектеулі таңдау жасай алады. Мысалы, бос уақытын бірге ӛткізгісі келетін 5 жолдасын атау. Ӛлшемсіз социометрияда зерттеушілердің барлығы зерттеу жҧмысына оң кӛзқараста болған жағдайда қалаған адамды таңдауда шек қойылмайды. Ӛзге жағдайда «Барлығын бірдей таңдаймын» немесе «Ешқайсысын қаламаймын» деген зерттеу нәтижесін айтарлықтай бҧрмалайтын жауап болуы мҥмкін. Бҧл ретте, социометриялық таңдау мәнді белгілер бойынша жҥзеге асуы маңызды. Бҧнда әр тҥрлі белгілер бойынша ашылған тҧлғааралық қатынастар қҧрылымы бірдей болмайды. Зерттеуші белгілі бір сҧрақ таңдай отырып, демалу немесе бірлесіп қызмет ету ҥрдісіндегі топ қҧрылымының нақты қайсысын зерттеуді қалайтынынын болжайды. Егер социометриялық зерттеу екі немесе оданда кӛп белгілері бойынша жҥргізілетін болса, әр бір белгі ҥшін бӛлек матрица қҧрастырылады. Тӛменде осындай матрица қҧрудың мысалы келтірілген. жүктеу/скачать 1,02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|