Казақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы
жүктеу/скачать 457,4 Kb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тілдік жаздық мектепте сабақ
- Жазғы тілдік мектептер
- Деңгейлеп оқыту
- 1.3 Жазғы тілдік мектептерді ұйымдастыру
- Шығармашылық қызметіне
| 1 Казақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы
Министерство образования и науки Республики Казахстан Национальная академия образования им. И. Алтынсарина
ЖАЗҒЫ ТІЛДІК МЕКТЕП ТУРАЛЫ ЕРЕЖЕЛЕР ПОЛОЖЕНИЕ О ЛЕТНЕЙ ЯЗЫКОВОЙ ШКОЛЕ Астана
2016
2 Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы Ғылыми кеңесімен баспаға ұсынылды (2016 жылғы 17 наурыз № 3 хаттамасы)
Рекомендовано к изданию Ученым советом Национальной академии образования им. И. Алтынсарина (протокол № 3 от 17 марта 2016 года)
Жазғы тілдік мектеп туралы ережелер. – Астана: Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы, 2016. – 20 б.
Положение о Летней языковой школе. – Астана: НАО имени И. Алтынсарина, 2016. – 19 с.
Осы Ережелерде жазғы тілдік мектептердің мақсаты мен міндеттері, бағыты мен құрылымы, жазғы тілдік мектептерді ұйымдастыруға қойылатын талаптар және қатысушылардың құқықтары мен міндеттері ұсынылған. Бұл Ережелер барлық деңгейдегі білім беру ұйымдарының басшылары мен педагог қызметкерлеріне арналған.
В настоящем Положении представлены цель, задачи и направления деятельности Летних языковых школы, а также их структура. Кроме того в Положении прописаны требования к организации летних языковых школ и права и обязанности участников летних языковых школ. Положение адресовано руководителям и педагогическим работникам организаций всех уровней образования.
© Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы, 2016 © Национальная академия образования им. И. Алтынсарина, 2016 3 1 Жалпы ережелер 1.1 Негізгі терминдер және түсініктемелер
общеевропейская шкала уровней владения иностранным языком, система устанавливает единые стандарты, которые применяются для определения языковой компетенции во всем мире. CEFR –
жалпыеуропалық деңгейдегі шет тілін меңгеру шкаласы, жүйе бірыңғай стандарттарды орнықтыруды белгілейді, ол бүкіл әлемдегі тілдік құзыретті анықтау үшін қолданылады.
халықаралық ағылшын тілінің білім деңгейін бағалау жүйесі. 1.1.3 TOEFL (англ. Test of English as Foreign Language – ағылшын тілін білу стандарттық тесттері, (оның сотүстікамерикалық нұсқада) ағылшын тілдік емес шетелдіктерге тапсыру міндетті.
бар науқандарға қатысатын, өзінің үлесін әлеуметтік маңызды жобаларды іске асыруға құштар, қажетті ақпаратты тарату, қоғамдық акцияларды дайындауға және өткізуге. 1.1.5 Топтық жоба – бұл өзіндік қызметі білім алушылардың шешімі бойынша дәйекті, өзара байланысты оқу міндеттерінің ішінде белгіленген шектеулі уақыт кезеңіне қол жеткізуге бағытталған белгілі бір нәтиже. Топтық жобаны жүзеге асыру оқу міндеттері арқылы арнайы құрылған саны 3-тен 6 адамнан тұратын командалар күшімен шешуді көздейді.
байланысты элементтердіі жүйесін
білдіретін: білім
жағдайын, қатысушылардың өзара іс-қимыл нысандарын ұйымдастыру, білім беру мақсаты, білім мазмұны, оқыту әдістері. Сабақтар негізінде коммуникативтік өзара іс-қимылдарына айырмашылықтарына сәйкес екі топқа бөлінеді педагогтың және Жазғы тілдік мектеп қатысушының: −
білім көтерунімен қоса; −
Ұжымдық-топтық сабақтар (тілдік, интелектуалыдқ ойындар мен сайыстар, технологиялық жобала, тренингтер, сын тұрғысынан ойлау технологиясы, іскерлік ойындар, жүктеу, жобалар).
Оқыту тілі пән (CLIL) – бұл бірлестігі бірқатар тәсілдерді түрлі білім беру контексте. Бар бірқатар терминдерді сипаттайтын әр түрлі тәсілдерін енгізу CLIL, мысалы: толық тілдік батыру, «тіл нөсер» және т.б. Тілді және пәнді біріктіріп оқыту (CLIL) – бұл әртүрлі тәсілдер бірлестігін білім беру контексте біріктіру. Бірқатар терминдерді сипаттайтын әр түрлі тәсілдерін CLIL енгізу, мысалы: толық тілдік жүктеу, «тіл нөсерлері» және т.б. Тілді үйрену анағұрлым мақсатқа сай болып келеді, өйткені тілді нақты коммуникативтік міндеттерді шешу үшін пайдаланады. Сонымен қатар,
4 білім алушылардың оқып жатқан тілді жақсы білу және түсіну мәдениетін жақсы меңгеруге бар мүмкіндігі болады, Білім алушы өзі арқылы тілдік материалды жеткілікті үлкен көлемде өткізіп алады, бұл өз алдына табиғи тілдік ортаға толықтай жүктейді бұл оқушыға әлеуметтік-мәдени құзыретін қалыптастыруға қол жеткізеді. 1.1.8 Жазғы тілдік мектептер – бұл тілдік ортаға тереңдетіп ену, оқытылып жатқан тілде құрдастарымен және сол тілде сөйлеутіндермен, қосымша қызмет көрсету жүйесі, жазғы мектеп лагерінің әр түрлілігі, онда жазғы демалыс және белсенді сабақ оқумен бірге үйлеседі. Жазғы тілдік мектептер – бұл тілдік ортаға терең үңілу, оқытылып жатқан тілде сөйлейтіндермен және құрдастарымен қарым-қатыаста болу, қосымша қызмет көрсету жүйесін, жазғы мектеп лагерініңің алуандылығы, онда жазғы демалыс және белсенділік сабақтарымен айналысу барысында үйлеседі. 1.1.9 Тілде сөйлеушілер (ағыл. native speaker) – бұл тіл ортақтығының өкілі, тілдің нормаларын меңгерген, тілді белсенді пайдаланатын қазіргі тіл (әдетте, оған туған тіліндей болып табылатын) әр түрлі тұрмыстық, әлеуметтік- мәдени, кәсіби сала аумағындағы қарым-қатынас. 1.1.10 Деңгейлеп оқыту – бұл шет тілін меңгерудегі жалпы еуропалық бағалау жүйесінің деңгейі. 1.2 Жазғы тілдік мектептерді ұйымдастырудың Негіздері: −
«100 қадам жүзеге асыру бойынша бес институционалдық реформалар» (Ұлттық бес институционалдық реформаны жүзеге асырудағы Қадамдық жоспары мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың Үкіметтің кеңейтілген отырысы Астанада, 6 мамыр, 2015 жыл). −
арналған Бірлескен бұйрықтары Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі 5 қарашадағы 2015 жылғы № 622, Мәдениет және спорт Министрінің 9 қарашадағы Қазақстан Республикасының 2015 жылғы № 344, Инвестициялар және даму Министрі Қазақстан Республикасының 13 қарашадағы 2015 жылғы № 1066).
1.3.1 Жазғы тілдік мектептер мектеп жанындағы лагерьлерде, аула клубтарында, оқушыларлар үйлер\сарайларында,қала сыртындағы лагерьлерде құрылады. 1.3.2 Білім алушылардың контингенті жазғы тілдік мектепті ұйымның директоры оқу жылының соңына үш апта қалғанға дейін қалыптастырады (мектептерде), оқушылар тізімін сол білім беру ұйымдарының басшыларына (аула клубтары, қала сыртындағы лагерьлер, оқушылар сарайлары/оқушылар үйі) береді, олар мектептер базасында жазғы тілдік мектептерді ашатындығын хабарлайды. 5 1.3.3 Жазғы тілдік мектептің қатысушылар тізімі ата-аналардың немесе құқық қорғау өкілдерінің мектеп директорына атына жазылған өтінішінің негізінде қалыптастырылады, ол Жазғы мектеп жұмысының 10 жұмыс күні ішінде, одан кейінге кешеуілдетуге қалдырылмайды. 1.3.4
Білім беру ұйымының директоры (мектептердің) өз бұйрығымен жазғы тілдік мектеп жетекшісін тағайындап (директорды), ол мектеп жанындағы лагер базасында жұмыс істейтін болады.
6 2 Жазғы Тілдік мектептің мақсаты мен міндеттері
2.1 Жазғы тілдік мектептердың құрудың негізі мақсаты болып табылатыны лингвистикалық білім беру ортасын теңестіру үшін тілдік дайындық 5-10 сынып оқушыларымен жазғы мектеп каникулы уақыты. 2.2 Орнықтырылған мақсатқа қол жеткізу үшін төмендегідей міндеттерді шешу қажет: 2.2.1 өзге тілдерді (екінші, шетелдік) коммуникативті тәсілде зерттеу негізінде лингвистикалық білім беру ортасының тиімділігін қамтамасыз ету; 2.2.2 оқушылардың лингвистикалық білім беру ортасында жеке ерекшеліктеріне сәйкес және білім беруді білім алушылардың сұраныстарына сәйкес оқыту.
оқытылатын пәндер (терминология, сауаттылық және тілді күнделікті қарым- қатынас қолдану міндеттеріне назар аудару керек. коммуникативтік тәсілді зерттеу өзге тілдерге (екінші, шетелдік) тіл болжайды дағдыларын қалыптастыру, мәдениетаралық қарым-қатынасты ұйымдастыру арқылы оқу- ойын, шығармашылық, зерттеу, спорттық-сауықтыру қызметіне оқушылардың белсенділігін арттыруды қалыптастыру. Бұл ретте педагогтар негізге ала отырып, өздерінің кәсіби біліктіліктерін, жеке-тұлғалық сипаттамаларын, білім алушылардың техникалық және экономикалық мүмкіндіктерді білім беру ұйымының нәтижесінде болу: −
мен құралдарын дамыту, логикалық ойлау, есте сақтау, шығармашылық қиял, сондай-ақ олардың коммуникативтік қабілеттерін дамыту мүмкіндігін қолдарында бар болуы; −
дамыту мақсаттындағы бағытта жұмыс оқушылардың қызығушылығын тілдерді оқыту негізінде тұрақты қызығушылық мәдени-тарихи мұра ғана емес, тілі оқылатын елдің, олардың лингвистикалық дәстүрлері мен ерекшеліктері бар, бірақ және басқа да елдер мен халықтардың барысында жүргізуі; −
өзінің лингвистикалық қабілеттерін дамыту, практикалық дағдыларды зерделеу және пайдалану өзге тілдерді оқу және жеке қарым-қатынаста белсенділігін арттыруға ықпал етуі тиіс.
нәтижелерін негізге ала отырып, білім алушылардың тілдік дайындығына келесі деңгейіне қойылатын талаптарға бағдар жасауға тиіс: Түрткізу деңгейлері (A1) −
практикалық біліктігі мен дағдысын дамыту, өзге тілде ауызша және жазбаша қарым-қатынас; −
дағдыларын қалыптастыруға; 7 −
этикеттік сипатта диалог жүргізе білу дағдыларын қалыптастыру; −
сыныптастар мен мұғалімдердің сөйлеуін түсіне білу, сонымен қатар аутенциялық, аудио-бейне таспа мәтіндерді, сөйлеу материалын меңгеру басындағы дағыдларын қалыптастыру (тыңдауды толықтау түсіну); −
сауалнаманы қалай толтыру, формуляр (өзі туралы негізгі мәліметтерді хабарлауға: аты-жөні, тегі, жасы, азаматтығы, мекен-жайы және т.б.) қалыптастыру;
−
практикалық білігі мен дағдысын дамыту, ауызша және жазбаша қарым- қатынас оқытылатын тілде; −
оқу мәтінді немесе мақала оқи отырып, оларды баяу қарқында дағдысын қалыптастыру; −
этикеттіко сипаттағы диалог дағдысын қалыптастыру; −
негізгі мазмұны күрделі емес түпнұсқалық аудио- және бейнемәтіндерді, құрамында аз мөлшерде таныс емес сөздерді пайдалана отырып, контекстуалдық, тілдік, мемориалдық және басқа да түрлері тиетін болжамды түсіну (түсіну негізгі мазмұнын); −
түрлерінің сипатына сүйене отырып, сөйлеу этикет және адекватты стилін баяндау, қабылданған ағылшын тілді елдерде; Бастапқы деңгей (B1) −
қажеттілікті дамыту және өзін-өзі қалыптастыру оқытылатын тілдерде саласында; −
рөлі мен маңыздылығы, тілдің өмір және әлемдік жартылай мәдениетті қалыптастыру; -
материалға сәйкес қойылған коммуникативтік міндет дағдысын қалыптастыру; -
берілген тақырып негізінде оқылған/естіген жайлы хабарлама жасау дағдыларын қалыптастыру; −
мазмұнын, мәтін (бейтаныс сөздерді білу ескермеу, түсінуге кедергі жасайтын негізгі мазмұнын, мәтін); басты фактілерді мәтінінде назарын аудармай қосалқы тану, мәтіндер, әр түрлі жанрдағы (прагматикалық, публицистикалық, ғылыми-танымал және көркем), үлгідегі (мақала, әңгіме, жарнама және т.б.) анықтау; −
жоспар құруды, ауызша және жазбаша хабарлама тезисі, жобалық атқару қызметінің нәтижелерін қысқаша ұсынуды қалыптастыру; Шекті жоғары деңгей (В2) - коммуникативтік құзыретті одан әрі қалыптастыру, яғни қабілеті мен қарым-қатынас дайындығын тілде сөйлеушілермен ана тілдері деңгейінде өз 8 сөйлеу мүмкіндіктері мен қажеттіліктерін ауызша (айтылым және тыңдалым) және жазбаша (оқу және жазу) түрлері бойынша; −
жаңа тәжірибені алуға, пайдалануға, мәдениетаралық қарым-қатынас құралы ретінде, басқа халықтардың дүниетану және мәдениетін игері құралы негізінде қолдану; −
берілген тақырып негізінде оқылған/естіген жайлы хабарлама жасау дағдыларын қалыптастыру; −
дағлыдыны қалыптастыру; −
әрі қарай толық түсіну мақсатындағы деңгейінде мазмұнын және сынау мағынасын қалыптастыру дағдыларын (анықтау басты идеясын мәтінін айқын эксплициялық; ажырата білу фактілері желідегі пікірлер және т.б.); −
электрондық хабарлама (интернет) жаза білу дағдысын қалыптастыру; −
дағдысын қалыптастыру жазбаларды (үзінді мәтін); −
жазбаша нысандарды тіркеу дағдысын қалыптастыру (мәтіннен көшірме); −
қалыптастыру.
9 3 Жазғы тілдік мектептің құрылымы және атқару қызметінің бағыты 3.1 Тілдік мектептің атқару қызметінің негізгі бағыты Оқу-ойын әрекеті арқылы балалардың қоршаған әлем туралы білімді кеңейтеді, қажеттілігін қанағаттандырады баланың өз білімдері мен дағдыларын көздейді, жағымды қарым-қатынас пәні және жоғары мотивация тілді одан әрі меңгеруді өзге тілі сәйкестендіреді. Қызметтің бұл түрі сапарлар, экскурсиялар, концерттер мен спектакльдерді ұйымдастыруға, лекциялар, әңгімелер, іскерлік ойындар мен психологиялық тесттер, интерактивті сессия/сабақтар, бейне сабақтар, шығармашылық шеберханалар, ойын алаңдары, дамытуға ықпал ететін тілдік құзыреттілік арқылы сөйлеу, оқу, тыңдау және жазу арқылы іске асырылады.
қатысушының, оның өзін-өзі көрсетуіне құру үрдісінде шет тілі ортасыда дайындауды болжайды және конкурстар, сауалнамалар,сұрақтар, кештер, кездесулер ағылшын тілінде сөйлеушілермен мұражайға бару, экскурсиялар жасау негіінде жүргізіледі.
шығармашылық қабілеттерін дамыту оқушылардың оқылым мен алға ұсынып арналған өзге тілінде ынталандыру, қызығушылық өзге мәдениетіне ықпал ететін, рухани дамуына, өскелең ұрпақты қалыптастыру, білім алушылардың берік коммуникативтік құзыреттілік арқылы түрлі нысандары мен тәсілдерін, танымдық қызметі қалыптастыруға бағытталған. Шығармашылық түрлі ертегіні сахналау, театр қойылымдарына, декларациялау мен оқылатын түпнұсқалық мәтіндер, бірегей туындылардың авторлары, әншілер мен музыканттарда көрініс табады.
зияткерлік бастамаларды оқушы жұмысы барысында топтық жобаларды, оқыту, ақпараттық технологиялар және құралдарымен жұмы Демек, ол қалыптастырады, ақпараттық құндылықтықты мағыналық, тілдік,
лингвистикалық, коммуникативтік және басқа да құзыретіті де қалыптастырады. Зерттеу қызметіндегі мысалдары: шағын-жобалар мен презентацияларды, ақпараттық хабарламаларды іздеу, сол немесе басқа сұрақтарға жауап табу, рефераттар жазу, кроссвордтар жасау, тілдік, лингвистикалық, интеллектуалдық марафондар, топтық жобалар жазу.с коммуникация; балалардың кәсіби өзін-өзі анықтауын қалыпастырады. Спорттық-сауықтыру қызметі – салауатты өмір салтын құруға тәрбиелеуге тартуға, белсенді демалуға, дене шынықтыру сабақтарымен айналысуға, туризммен және спортпен түрінде ұйымдастырылады акциялар, фестивальдер, спорттық іс-шаралар, жорықтар, конкурстар, сауықтыру сапарлар мен экскурсиялар туған өлкеге, денсаулық сабақтарына бағытталған. Оқыту туризмі де айтарлықтай болмаса да маңызы бар. Осы қызметпен шұғылдану білім алушыларға өзін-өзі жүзеге асыру, өз деңгейді көтеру, өзін-өзі орнықтыру және өз бетінше жетілуге көмектеседі. Әртүрлі сауықтыру іс- 10 шараларына мектеп оқушылары қызықты салынған ойын түріндегі спорттық- сауықтыру жұмысына қатыса отырып,тартылады. Ойын қызметі белсенділігі ең оңтайлы тәсілі – балаларды тілдік, білім беру және сауықтыру ортаға бейімдеу түрінде ұйымдастырылады қозғалыс ойындарын, оның ішінде халықтық; спорттық мерекелер; байқаулар; сауықтыру-ойын-сауық іс-шаралар. 3.2 Тілдік мектептің құрылымы 3.2.1 Жазғы тіл мектебінде іріктеп оқыту мазмұны мен ұйымдастырудың қағидалары
Негізгі қағидасы жазғы тілдік мектебінің іріктеу және оқыту мазмұны жазғы тіл мектебінде мазмұндық интеграция тілдік пәндер және пәндік облыстар болып табылады. Көрсетілген қағидалық қызметте қағиданың екі түрінен шығады: қағидалары, жазғы тілдік мектепте оқытуды ұйымдастыру және жазғы тіл мектебінде іріктеу оқыту мазмұны. Оларға мыналар жатады: 1)
дамуын білдіреді доминантты қабілеттерін, мүдделерін және қажеттіліктерін (интеллектуалдық-танымдық, көркемдік-шығармашылық, ұйымдастырушылық- көшбасшылық) білім алушылардың, сөйлеу концерттік алаңдарында жүргізу неге көмектесетіні, еңбек сарбаздардың әзірлеу, әлеуметтік-маңызды жобаларды, үйірмелер, түрлі іс-шараларға қатысу. Бұл барлық нақты көрінетін нәтижесінің қорытындысына ықпал етеді жеке тұлғаның өзіндік бекуіне, шығармашылық және дербестігіне мүмкіндік беріп танытады; 2)
Шығармашылық қағидасы және таңдау бостандығы, ол, білім алушыларға әртүрлі танымдық қызметін таңдауға мүмкіндік береді; маңызды демалу және ойын-сауық іс-шаралардың маңыздылығын таңдайды; таңдау және бөлу рөлі арқылы қатысушылардың ұжымдық және іскерлік ойындар (ұйымдастырушы, сарапшы, жарнама агенті, кеңесші, костюмер, безендіруші, әлеуметтанушы және т.б.); әр түрлі формаларын пайдалану қатысу сауықтыру бағдарламалары (құю, зарядтау, шейпинг, массаж, спорттық секциялар, шомылу және т.б.); 3)
қатынастар негізінде құруды, құрметтеу және сенімге кіру, адамға, еліктіріп әкеліп, оның табысқа жету идеясы арқылы ізгілікті көзқарасты оқушыға, ата- аналарына, бұл үшін қызметкерлерге Жазғы тілдік мектебінің қажет психологиялық тұрғыдан қайта қарауды барлық негізгі компоненттерін, педагогикалық үрдісін қажеттілік етеді; 4)
өзара байланыс қағидасы педагогикалық және балалар ұжымдары қалыптастыруды білдіреді, уақытша топтарды дайындау және өткізу жөніндегі түрлі іс-шараларды (денсаулық сағаттары, клубтары, олимпиада, рөлдік ойындар) қызметтерін құру бойынша насихаттау, жариялау тіршілік мектебінде (газет, теледидар, ақпараттық бюллетень) және ұйымдастыру, шығармашылық ұжымдардың концерттік топтар, театр студиясы және т.б.) білдіреді; 11 5)
кешенділік қағидасы сауықтыру және тәрбиелеу, бұл уақытты бөлуді ұйымдастыруға сауықтыру және тәрбие жұмысын ескеретін барлық топтың алға қойған міндеттерінің тиімді сапалылығын бағалау болу оқушылардың жазғы тіл мектебін білдіреді; 6)
маңызды қызметті жүргізу кезінде түрлі ағартушылық, сауықтыру, спорт және демалыс іс-шараларын енгізуді ұсынады.
жүктеу/скачать 457,4 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|