Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы


ш, ж, й  дыбыстарының аралығындағы [ а]-[ә]



Pdf көрінісі
бет154/234
Дата16.12.2023
өлшемі1,82 Mb.
#140228
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   234
Байланысты:
Қазақ жазуының тарихы мен теориясы

ш, ж, й 
дыбыстарының аралығындағы [
а]-[ә] 
дүдәмалдығын
 
қосымшаның жуан
 
жалғанатынына қарап, 
а
ретінде таңбалау 
(т.Шонанұлы); өйткені <
ж>, <ш>, <й>-
лардың жіңішкеруі диа-
лектке байланысты болуы мүмкін (К. Юдахин);
- сөз аяғындағы <б>-ны таңбалау (б
олыб, келіб, саб, қаб).
- <к>-нің жіңішкеруі мен <қ>-ның жуандауын (
әкт, пыртақол

жазуда белгілеу (Кемеңгеров);

һ
әрпін әліпбиге алмау: 
қаћарман
сияқты сөздерді 
қаарман
деп жазу (Қ.Кемеңгеров, тоқтыбаев).
Кірме сөздердің емлесі туралы:
- шет сөздерді қазақ тілінің дыбыстық заңдылығына икем-


240
241
деп жазу, игеру тәсілдеріне қазан төңкерісіне дейінгі дыбыстық 
өзгерістерді алу (т.Шонанұлы); шет сөздерді морфологиялық 
принцип арқылы игеру; өйткені кірме сөздердің “тасқыны” 
оларды өте аз уақытта табиғи түрде игеруге мүмкіндік бермейді 
(Қ.Кемеңгерұлы);
- шет сөздердегі
 <ц>-
ны
-[ш]
етіп игеру, себебі 
шіркеу-церковь
болып игерілген, 
<в>-
ны дауысты аралығында 
[у],
сөз басында 
[б],
тұйық буында 
[п]
етіп игеру, ер адам фамилиясының соңын 
[п],
әйел адам фамилиясының соңын 
[уа]
етіп жазу (е.Омаров). 
“а это значит, что мы от иностранных слов берем основу, име-
ющую материальное значение, с подчинением всех морфологи-
ческих и других наращений этой основы свойствам казъязыка” 
(т.Шонанұлы); 
- өзге тіл фамилиясын түпнұсқада жазу (К.Юдахин),
- өзге тіл фамилияларын икемдеп жазу (е.Омаров);
- орыс тіліндегі <


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   234




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет