Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы
-семинар. 1929 жылғы Қызылордада өткен ғылыми
жүктеу/скачать 1,76 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Емле принципі
| 12-семинар. 1929 жылғы Қызылордада өткен ғылыми
орфографиялық конференция материалдары Сөйтіп, жаңа жазудың графикасы мен орфографиясы және емле принциптерін айқындау және қазақ тілі емле ережесін талқылау, қабылдау үшін 1929 жылы 2-4 маусым аралығында Қызылордада ғылыми орфографиялық конференция шақырылады. Конференцияға Е.Омаров, Юдахин, Т.Шонанұлы, Вундцетель, Байділдин, Қ.Кемеңгерұлы, Әлібаев, Байманов, Тоқтыбаев, Е.Д.Поливанов, Қ.Жұбанов қатынасады. 236 237 Қазақ орфографиясына қатысты бұл алғашқы ғылыми кон- ференцияда мынадай негізгі мәселелер сөз болып, ұсыныстар айтылды. Емле принципі туралы: - Емле фонетикалық принципке негізделеді. Фонетикалық принцип былай түсіндіріледі: “Наш фонетический принцип – не принцип фонетической академической транскрипции. Мы понимаем под словам фонетическиим принципом пере-дачу без искажения смысла слова, звуков нашей речи”. Яғни фонетикалық принцип сөз мағынасын айыратын фонеманы ғана таңбалайды дегенге саяды. Және морфологиялық принцип те фонематикалық негізде түсіндірілді. “Но и там, где мы применя-ем морфологический принцип, под этот принцип подводим фо-нетическое объяснение, ибо по нашим наблюдением нет такого пункта в нашем правописании и не должно быть такого место в нашем языке, которой возможно было бы объяснить фонетичес-ки” (Т.Шонанұлы). - қазақ тілінде диалект болмағандықтан морфологиялық принциптің қажеті жоқ (Т.Шонанұлы, К.Юдахин, Е.Омаров); түбірді фонетикалық, қосымшаны морфологиялық принциппен жазуды тіл табиғаты қалайды, бірақ морфологиялық жазуды 15- 20 жылдан кейін енгізу (Е.Омаров); - шет сөзін түпнұсқа принципімен жазып, өз тіліміздің дыбыстық құндағында (Н.Уәлиұлының термині) оқу (Е.Омаров); - құрлы, қой, қана сөздерін морфологиялық принциппен жазу (Е.Омаров), (К.Кемеңгеров); - жүктеу/скачать 1,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|