Дауыстының емлеге байланысты жері

айтқан.  Богородицкий  «ы»,  «і»  дыбыстары  бітеу  буында  да  жоғалады  дейді. 
Мысалы, тыс-тстық. Бұндай ережені татарлар 1929 жылы қабылдап, 1934 жылы 
тастап  кеткен  болатын.  Бұлар  да  Богородицкийге  еріп:  «Екпінді  буындағы  «ы» 
дыбысын  жазу  керек,  екпінсіз  буындағы  «ы»-ны  жазбау  керек»  деген-ді.    Татар 
сөзінің  соңғы  буынында  ғана  екпін  болады  деп  түсінген  олар  «ы»    дыбысын  тек 
соңғы  буында  жазған.  Ал  біз  «ы»  дыбысының  жазылатын,  не  жазылмайтын 
жерлерін  буынның  таптастырылуына  қарай  белгілегенбіз.  Әйтпесе  қай  буында 
екпін  барлығын  белгілеу  қиын.  Буынның  қайсысында  екпін  барлығын  белгілеу 
үшін  сол  сөздегі  түрлі  буынға  екпін  салып  көру  қажет.  Осыншалық  қиындығы 
болған соң татарлардың осы жөніндегі ережесі кәдеге аспай қалды.  
Ғылымда дауысты дыбысты v таңбасымен, дауыссыз дыбысты с таңбасымен 
көрсетеді.  Бір ы дыбысының ішінде дауысты  да, дауыссыз да бар дегенді былай 
көрсетеміз:  

жүктеу/скачать 1,97 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: