| 4. Ішкі үйкеліс (тұтқырлық)
Әртүрлі жылдамдықпен қозғалған параллель газ қабаттарындағы (сұйықтардың да) молекулалардың ретсіз жылулық қозғалысының салдарынын импульстарының бір қабаттан екіншісіне ауысуын ішкі үйкеліс деп атайды. Ішкі үйкелістің салдарынан тез қозғалған қабаттың импульсі ақырындайды, керісінше баяу қозғалған қабаттың импульсі артады да, тез қозғалған қабаттың үдеуі кемиді (тежеледі), ақырын қозғалған қабат үдеу алады.
Екі газ (сұйық) қабаттарының арасындағы ішкі үйкеліс күшін Ньютон заңымен өрнектеуге болады.
мұнда - динамикалық тұтқырлық (тұтқырлық коэффициенті), - қабаттардың қозғалыс бағытына перпендикуляр бойынша жылдамдықтың өзгерісін көрсететін жылдамдық градиенті, күш әсер ететін аудан.
Екі қабаттың әсерлесуін Ньютонның екінші заңы бойынша бірлік уақыт ішінде модулі жағынан әсер етуші күшке тең бір қабаттан екінші қабатқа тасымалданатын импульс деп қарастыруға болады. Олай болса (2.10) өрнекті (2.11) түрінде жазамыз.
мұнда
Достарыңызбен бөлісу: |
