3.3 Зертханалық жұмыс №3. Жалпақ шағылыстырғыш күн коллекторының пайдалы әсер ету коэффициентін анықтау.
Бұл зертханалық жұмыстың мақсаты жазық шағылыстырғыштары бар күн коллекторының тиімділігін эксперименттік анықтау болып табылады.
Бұл зертханалық жұмысты деректерді жинау процесін автоматтандыру және өлшеу дәлдігін арттыру үшін компьютерде орындау ұсынылады.
Теориялық негіздер Күн коллекторының негізгі сипаттамасы оның ПӘК (Ƞ) болып табылады. ПӘК коллектордың тиімділігі оған түсетін күн энергиясы ағынының қанша бөлігі (N кеткен ) жылу түрінде берілетінін көрсетеді (N берілген қуат) тұтынушыға:
(3.3.1)
=F ; Вт (3.3.2)
-күн коллекторының шағылыстырғышының проекциялық ауданы , Вт/ - жылу сәулеленуінің қарқындылығы (№1 зертханалық жұмыс бойынша эмитенттің әрбір биіктігі үшін анықталады)
(3.3.3) –судың тығыздығы –тұтыну - сұйықтың өлшенетін көлемі – уақыт аралығы - судың меншікі жылу сыйымдылығы - салқындатқыш температурасының төмендеуі -жылу тасымалдағыштың шығу температурасы - жылу тасымалдағыштың кіру температурасы Егер ПӘК формуласына қойсақ: (3.3.4)
(3.3.4) формуласынан күн коллекторының тиімділігі салқындатқышқа, шығынға және күн коллекторындағы температураның төмендеуіне байланысты екенін көруге болады.
Практикалық бөлім жұмысты орындау тәртібі: 1. Сәйкес ауыстырып, қосқышты ауыстыру арқылы стендті басқару жүйесінің қуатын қосыңыз тумблер 39.
2. 30 бекіту бұрандасын босатып, эмитентті мүмкіндігінше төмендетіңіз, 30 бұранданы қатайту арқылы позицияны бекітіңіз.
3. КР3, КР4, КР5 крандарын ашыңыз. КР1, КР2, КР6 крандарын, ЗД1 клапандарын толығымен жабыңыз.
4. "ЖЭК-КК" өлшеу бағдарламасын іске қосыңыз, негізгі мәзірден "зерттелетін құрал" - "жалпақ шағылыстырғышы бар коллекторды"таңдаңыз.
5. Эмитентті көлденең бағыттағыштар бойынша жылжыту арқылы 32, оны тегіс рефлекторы бар коллектордың үстіне қойыңыз 28.
6. Сәйкес ауыстырып қосқышты ауыстыру арқылы сорғыны қосыңыз 43.
7. ЗД1 клапанын сағат тіліне қарсы ашып, ағын жылдамдығын 8 мл/с-қа тең етіп орнатыңыз. Ол үшін КР4 кранды жабыңыз. Өлшем сыйымдылығына түсетін сұйықтықтың V көлемін өлшеңіз EM1 уақыт аралығында t. КР4 Кранды ашыңыз. Деректерді 3.3-кестеге енгізіңіз, шығынды есептеңіз.
8. Жапқыштарды жабыңыз 15, эмитентті тиісті қосқышпен қосыңыз 41.
9. Температура мен берілетін қуаттың өзгеруін тұрақтандыруды күтіңіз. Жазық рефлекторлы коллектордың кіреберісіндегі сұйықтық температурасының және жазық рефлекторлы коллектордың шығысындағы сұйықтық температурасының мәндерін кестеге енгізіңіз. 3.3. Деректерді түсіру үшін компьютерде өлшеу бағдарламасымен зертханалық жұмыс жасағанда, "нүктені жою" қатесі болған жағдайда "нүкте қосу"түймесін басыңыз.
10.Эмитентті өшіріңіз.
11.Есептеу сәулелену қуаты 3.3.2 формуласы бойынша және пайдалы қуат , 3.3.3 формуласы бойынша салқындатқышқа берілді.
12.Өлшеу бағдарламасында берілген қуаттың жылу тасымалдағыш ағынына тәуелділігі туралы мәліметтер мен кестені сақтаңыз.
13. 3.3.4 формуласы бойынша тиімділік мәндерін есептеңіз.
14.Ол үшін 30 бекіту бұрандасын босатыңыз, эмитентті 5 сантиметрге көтеріңіз және бұранданы сағат тілімен қатайту арқылы оның әрбір жаңа орнын бекітіңіз. Эмитент толық көтерілгенше 7-13 тармақтарды қайталаңыз.
15.Сорғыны өшіріңіз.
16.Басқару жүйесінің қуатын өшіріңіз.
17.Қорытынды жасаңыз.