Қағанаттың саяси жағдайы. Ба тыс Тү рік қа ға на ты ның сая си кү шей ген ке зі
Ше гу (610–618 жж.) мен Тон (618–630 жж.) қа ған дар дың би лік құр ған мез гі лі бол ды.
Тон қа ған ба тыс та ғы ел дер ді жау лап алу ды ой лас ты рып, Ор та Азия мем ле кет те рі не
қа таң сая си ба қы лау ор нат ты. Тон қа ған Ви зан тия ның Иран ға қар сы кү ре сін қол дап,
кө мек бе ру үшін 627 жы лы әс кер ат тан дыр ған. Алай да қа ға нат ішін де 630 жы лы би лік
үшін та ластар тыс бас тал ды.