Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
жүктеу/скачать 3,91 Mb. Pdf көрінісі
|
10 сынып әдебиет
| Ту ра мі нез деу – бұл ав тор мі нез де ме сі. Адам ды бір сөз бен де мі нез деу ге
бо ла ды. Мы са лы, са раң бол са – Қа ра бай, аң қау бол са – Мыр қым бай, өті рік ші бол са – Су ды рах мет дей міз. Кей іп кер ге қа тыс ты құ бы лыс тар мен зат тар ды су рет теу ар қы лы қа һар ман бей не сін ашып көр се туді жа нама мі нез деу дей ді. Өлеңдегібуын,бунақжәнеырғақ Өле де ге ні міз – бел гі лі бір өл шеммен, үй ле сім ді ыр ғақ пен ұй қа сып ке ле тін поэзия лық жанр тү рі. Өлең нің құ ры лым дық жүйесі бо ла ды. Өлең тар ма тар дан, яғ ни өлең жол да ры нан, тар мақ буна тар дан тұ ра ды. Бунақ тар өлең нің ыр а ын құ рай ды. Ал тар мақ тар дың соң ғы сөз де рі үн де сіп ке ліп, өлең ұй қа сы на әсер ете ді. Бұ лар дың бар лы ғы же ке жүйе құ рап, өле ні шума ы деп атала ды. Мы салы, Абай дың: Құ лақ тан кі ріп, бой ды алар, Жақ сы ән мен тәт ті күй. Кө ңіл ге түр лі ой са лар, Ән ді сүй сең, мен ше сүй. Дү ние ой дан шы ға ды, Өзім ді-өзім ұмы тып. Кө ңі лім ән ді ұға ды, Жү ре гім бой ды жы лытып, – де ген өле ңін ала тын бол сақ, бұл үзін ді се гіз өлең жо лы нан, яғни тар ма тан құ рал ған. Ал ғаш қы төрт жол да ғы әр тармақ төрт бунақ тан тұр ған ды ғын кө ре міз. Ке ле сі төрт жол да ғы әр тар мақ үш бунақ тан тұ ра ды. Өлең нің бі рін ші, үшін ші, екін ші, төр тін ші тар мақ та ры ның соң ғы сөз де рі бір-бі рі мен үндесіп, ұйқас құ рап тұр. Бар лы ғы өлең нің шума ын құ рай ды. Ал бесін ші, же тін ші жә не ал тын шы се гі зін ші тар мақ та ры да ұйқа сып, өлең нің ке ле сі шума ғын құ рап тұр. жүктеу/скачать 3,91 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|