Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
Халықаралықзерттеулерформатындағытапсырмаларүлгілері
жүктеу/скачать 3,91 Mb. Pdf көрінісі
|
10 сынып әдебиет
| Халықаралықзерттеулерформатындағытапсырмаларүлгілері
Мә тін ді оқып, сұ рақ тар ға жау ап бер. Өс ке мен нің ар жа ғын да, Бұқ тыр ма ның оң жа ғын да әлем ге аян Ал тай бар. Сол Ал тай дың күн гейі нен құ бы ла жақ қа құ лай ақ қан, құ лай ағып Ер тіс түс кен, күр-күр ет кен Күр шім бар. Ал тай Күр ші мі – не за ман нан қа лың Най ман ме ке ні. Сол Ал тай мен сол Күр шім нің қы сы қыс пақ, жа зы са мал, күн жылт ет се, төрт тү лік мал қа ра- ғай лы қарт Ал тай дың, Ал тай сын ды ана сы ның кө кі ре гін ай ма ла сып, ты раң- да сып, мәй ек ба сып, ма мыр ла сып жат қа ны. Қарт Ал тай дың қақ ба сын да, ала қан ның ая сын да, бал та ты ған ай на су лы, тү рі де ас пан, сы ры да ас пан, ша рап су лы Мар қа кө лі. Мар қа көл ді ал қа ла ған, ақ ау ыл ды Ал тай елі. Ал тай елі – ал тай жа зы тау ер ке сі – киік бо лып, өз ге ел дер ден би ік бо лып, Мар қа көл дің са ма лы на сай ран етіп жат қа ны. Мар қа көл дің суы бал дай. Мар қа көл дің суын ішіп, отын же ген са ры қа рын, тұ там ем шек жа ну- ар дың бауы ры нан сүт сор ға лап, сүт емес-ау құт сор ға лап, кө нек-кө нек лы қыл- дай ды; қа ра са ба емі зік теп, қою, сал қын, са ры қы мыз, бы жыл да ған дә рі қы мыз ша ра-ша ра шы пыл дай ды. Бір ша ра сын іш кен адам дәл хор қы зын құш қан дай боп, бе ті ши қан дуыл дай ды; ау ызы қо быз гуіл дей ді; мас бо ла ды, жас бо ла ды; жел жет пес ке мі ніп алып, Ал тай тау ын дүр сіл де тіп, тау дың та сын кү тір ле тіп, көк пар, жа рыс, алыс-жұ лыс асыр са лып жат қа ны. Әл гі Ал тай дың ару ла рын ай ту ға тіл жет пей ді. Ал тын, кү міс – Ал тай ке- ні; ал тын сыр ға ал ты қа рыс алып тү сіп құ лақ та рын, жү зі Ал тай дың ай ын дай боп, кө зі құ ра лай ын дай боп, күл кі сі ат қан та ңын дай боп, бойы Қо па та лын- дай боп, былқ-сылқ етіп бұ раң да сып, күл бі ре сіп, кө лең де сіп, езу тарт са, есің ке тіп, сұң қыл қақ са, шым-шым етіп, бой ың бо сап, ой ың бо сап, қия лың қи ян ке зе ді. жүктеу/скачать 3,91 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|