89-бап. Асырап алуға жататын балаларды және
балаларды асырап алуға тілек білдірген
адамдарды есепке алу
1. Асырап алуға жататын балаларды есепке алу осы Кодекстің 117-бабының 5 және 6-
тармақтарында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.
2. Бала асырап алуға тілек білдірген адамдарды есепке алуды Қазақстан Республикасының
балалар құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органы
тәртіппен қорғаншылық немесе
белгілеген
қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органдар жүргізеді.
3. Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын балаларды асырап алуға тiлек
бiлдiрген шетелдiктердi есепке алуды Қазақстан Республикасының балалар құқықтарын қорғау
саласындағы уәкілетті органы
тәртiппен Қазақстан Республикасының шетелдегі
айқындайтын
мекемелері жүргiзедi.
Ескерту. 89-бап жаңа редакцияда - ҚР 29.09.2014
N 239-V
Заңымен (алғашқы ресми
жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).
90-бап. Бірнеше бала асырап алу
1. Бiр адамның ағалы-iнiлi және апалы-сiңлiлi (қарындасы) болып табылатын немесе
бір-бірімен өзара туыстық қатынасы жоқ бiрнеше баланы асырап алуы мүмкін.
Өзара туыстық қатынасы жоқ асырап алынған балалардың арасында ағалы-iнiлiлер мен
апалы-сiңлiлiлердің (қарындасының) арасындағы сияқты құқықтар мен мiндеттер туындайды.
2. Асырап алу балалардың мүдделерiне сай келетiн және балалар өздерінің туыстығы туралы
білмеген, бірге тұрмаған және бірге тәрбиеленбеген жағдайларды қоспағанда, бір отбасында
тәрбиеленген ағалы-iнiлілер мен апалы-сiңлiлілердi (қарындастарды) әртүрлi адамдардың асырап
алуына жол берiлмейдi.
91-бап. Бала асырап алушы болуға құқығы бар адамдар
1. Бала асырап алушы адамның отбасында баланың қалыпты дене бітімі, психикалық, рухани
және адамгершілік жағынан дамуы, тәрбиеленуi және бiлiм алуы үшiн жағдайлар болған кезде бала
асырап алуға рұқсат етiледi.
2. Мыналарды:
1) сот әрекетке қабiлетсiз немесе әрекет қабiлетi шектеулі деп таныған адамдарды;
2) сот біреуін әрекетке қабiлетсiз немесе әрекет қабiлеті шектеулі деп таныған
ерлi-зайыптыларды;
3) сот ата-ана құқықтарынан айырған немесе сот ата-ана құқықтарын шектеген адамдарды;
4) өзiне Қазақстан Республикасының заңдарында жүктелген мiндеттердi тиiсiнше орындамағаны
үшiн қорғаншы немесе қамқоршы мiндеттерінен шеттетiлген адамдарды;
5) егер сот олардың кінәсінен бала асырап алудың күшiн жойса, бұрынғы бала асырап
алушыларды;
6) денсаулық жағдайына байланысты ата-ана құқықтарын жүзеге асыра алмайтын адамдарды
қоспағанда. Адамның бала асырап алуы, оны қорғаншылыққа немесе қамқоршылыққа, патронатқа
қабылдап алуы мүмкін болмайтын аурулар болған кезде, олардың тiзбесiн денсаулық сақтау
саласындағы уәкілетті орган белгiлейдi;
7) тұрақты тұрғылықты жері жоқ адамдарды;
8) дәстүрлi емес жыныстық бағдар ұстанатын адамдарды;
9) бала асырап алу кезінде қасақана қылмыс жасағаны үшін соттылығы өтелмеген немесе
алынбаған адамдарды;
10) азаматтығы жоқ адамдарды;
11) анасының қайтыс болуына немесе оның ата-ана құқықтарынан айырылуына байланысты
баланың кемінде үш жыл іс жүзінде тәрбиелену жағдайларын қоспағанда, тіркелген некеде тұрмаған
(ерлі-зайыпты болмаған) еркек жынысты адамдарды;
12) асырап алған кезде асырап алынған баланы Қазақстан Республикасының
заңнамасында
белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейімен қамтамасыз ететін табысы жоқ адамдарды;
13) наркологиялық немесе психоневрологиялық диспансерлерде есепте тұратын адамдарды
қоспағанда, кәмелетке толған адамдар бала асырап алушылар болуы мүмкін.
3. Бiр-бiрiмен некеде тұрмайтын (ерлі-зайыпты болмаған) адамдар сол бiр баланы бiрлесiп
асырап ала алмайды.
Ескерту. 91-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014
N 239-V
Заңымен (алғашқы ресми
жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).
92-бап. Бала асырап алушы мен асырап алынушы бала
арасындағы жас айырмасы
1. Бала асырап алушы мен асырап алынушы баланың жас айырмасы кем дегенде он алты жас
болуға және ол қырық бес жастан аспауға тиіс. Сот дәлелді деп таныған себептер бойынша жас
айырмасы қысқартылуы мүмкін.
2. Өгей әкесi (өгей шешесi) бала асырап алған кезде, осы баптың 1-тармағында белгiленген
жас айырмасының болуы талап етiлмейдi.
93-бап. Бала асырап алуға заңды өкілдердің келісімі
1. Егер ата-ана құқықтарынан айрылмаған болса, баланы асырап алу үшін оның ата-аналарының
келісімі қажет.
Кәмелетке толмаған, жасы он алтыға толмаған ата-аналардың баласын асырап алған кезде,
сондай-ақ заңды өкілдерінің келісімі қажет.
Кәмелетке толмаған ата-аналардың заңды өкілдері болмаған кезде немесе кәмелетке толмаған
ата-аналар баланы туған кезде медициналық ұйымда қалдырған және үш айдан аса оның тағдырына
ешкім қарайласпаған жағдайда, - қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге
асыратын органның келісімі қажет.
2. Бала асырап алуға ата-аналардың келiсiмi нотариалды куәландырылған немесе ата-анасының
қамқорлығынсыз қалған бала тұратын ұйымның басшысы не бала асырап алған жердегі немесе
ата-аналар тұратын жердегi қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге
асыратын орган растаған өтініште көрсетiлуге тиiс, сондай-ақ бала асырап алу iсiн жүргiзу
кезiнде сотта тiкелей бiлдiрiлуi мүмкiн.
Бала асырап алу туралы сот шешiмi шығарылғанға дейiн ата-аналар бала асырап алуға өздерi
берген келiсiмiнiң күшiн жоюға құқылы.
3. Ата-аналар нақты адамның не нақты адамды көрсетпей-ақ бала асырап алуына келiсiм беруi
мүмкiн. Қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын
сотқа
органдар
бала асырап алудың баланың мүдделерiне сай келетiндігі туралы қорытындыны ұсынады. Баланы оның
өгей әкесi (өгей шешесi) асырап алған жағдайда мұндай қорытынды талап етiлмейдi.
4. Қорғаншылықтағы немесе қамқоршылықтағы балаларды асырап алу үшiн олардың
қорғаншыларының немесе қамқоршыларының жазбаша нысандағы келiсiмi қажет.
5. Баланы патронаттық тәрбиелеуге беру туралы шарт бойынша тәрбиеленiп жатқан балаларды
асырап алу үшiн
жазбаша нысандағы келiсiмi қажет.
патронат тәрбиешiлерiнiң
6. Жетім балаларды, ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған және білім беру ұйымдарындағы,
медициналық және басқа да ұйымдардағы балаларды асырап алу үшін осы ұйымдар басшыларының
жазбаша нысандағы келісімі қажет.
7. Осы баптың 1, 4, 5 және 6-тармақтарында аталған адамдардың келісімінсіз, сот баланың
мүддесінде оны асырап алу туралы шешім шығаруға құқылы.
Ата-анасының екеуі не некеде (ерлі-зайыптылы) тұрмаған анасы бас тарту туралы
өтінішті
Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ресімдеместен, медициналық ұйымда
туған баладан бас тартқан жағдайда, сондай-ақ үш жастан аспаған тастанды (ата-анасы бас тартқан
) бала табылған кезде, ол қалдырылғаннан немесе табылғаннан кейін үш ай өткен соң сот баланың
мүддесінде Қазақстан Республикасы азаматтарының бала асырап алуы туралы істі қарауға құқылы.
94-бап. Баланы ата-аналарының келісімінсіз
асырап алу
Егер ата-аналар:
1) белгiсiз болған немесе сот оларды қайтыс болған деп жариялаған, хабар-ошарсыз кеткен
деп таныған;
2) сот оларды әрекетке қабiлетсiз деп таныған;
3) сот оларды ата-ана құқықтарынан айырған;
4) баламен бiрге тұрмаған және сот дәлелсiз деп таныған себептер бойынша алты айдан астам
уақыт бойы оны тәрбиелеу мен күтіп-бағудан жалтарған жағдайларда, олардың баланы асырап алуға
келісімі талап етілмейді.
Некеде тұрмаған (ерлі-зайыпты болмаған) ананың Қазақстан Республикасының
заңнамасында
белгіленген тәртіппен ресімделген, медициналық ұйымдағы баладан бас тарту туралы жазбаша
өтініші болған кезде сот ата-аналардың баланы асырап алуға келісімін растайтын басқа да
құжаттарды талап етуге құқылы емес.
95-бап. Баланың асырап алуға келісімі
Он жасқа толған баланы асырап алу үшін оның келісімі қажет.
Баланың асырап алуға келісімін ата-аналарының не баланың басқа да заңды өкілдерінің,
прокурордың қатысуымен сот анықтайды.
96-бап. Ерлі-зайыптылардың біреуінің бала асырап
алуға келісімі
1. Егер баланы ерлi-зайыптылардың екеуi асырап алмаса, ерлi-зайыптылардың бiреуi баланы
асырап алған кезде бала асырап алуға екінші жұбайдың жазбаша келiсiмi талап етiледi.
2. Егер ерлi-зайыптылар іс жүзінде отбасылық қатынастарды тоқтатқан болса немесе бiр
жылдан астам уақыт бөлек тұрып жатса, бала асырап алуға екiншi жұбайдың келiсiмi талап
етiлмейдi.
97-бап. Асырап алынған баланың аты, әкесінің аты
және тегі
1. Асырап алынған баланың өз аты, әкесiнiң аты (егер бар болса) және тегi сақталуы мүмкін
.
2. Егер бұл баланың мүдделерiне қайшы келмесе, асырап алынған балаға бала асырап алушының
өтiнiшi бойынша бала асырап алушының тегi, сондай-ақ ол көрсеткен аты берiледi. Егер бала
асырап алушы ер адам болса, асырап алынған баланың әкесiнiң аты - асырап алушының аты бойынша,
ал баланы әйел асырап алған кезде, ол асырап алынған баланың әкесi ретiнде көрсеткен адамның
аты бойынша айқындалады.
Егер бала асырап алушы ерлi-зайыптылардың тектерi әртүрлi болса, бала асырап алушы
ерлi-зайыптылардың келiсiмi бойынша, асырап алынған балаға олардың бiреуiнiң тегi берiледi.
3. Баланы некеде тұрмайтын (ерлі-зайыпты болмаған) адам асырап алған кезде, оның өтiнiшi
бойынша бала асырап алуды тіркеуші органда мемлекеттік тіркеу кезінде бала асырап алушының
көрсетуi бойынша тууды жазу кiтабына асырап алынған баланың әкесiнiң (анасының) аты, әкесiнiң
аты және тегi жазылады. Бала асырап алушының тілегі бойынша әкесі (анасы) туралы мәліметтер
көрсетілмеуі мүмкін.
4. Бала асырап алу құпиясын талап ететін жағдайларды қоспағанда, он жасқа толған асырап
алынған баланың аты, әкесiнiң аты және тегi оның келiсiмiмен ғана өзгертiлуi мүмкiн.
5. Асырап алынған баланың атының, әкесiнiң аты мен тегiнің өзгеруі туралы оны асырап алу
туралы сот шешiмiнде көрсетiледi.
98-бап. Асырап алынған баланың туған күнi, айы,
жылы мен туған жерінің өзгертілуі
1. Бала асырап алу құпиясын қамтамасыз ету үшiн бала асырап алушының өтiнiшi бойынша
асырап алынған баланың туған күнi, айы, жылы алты айдан аспайтын мерзімге, сондай-ақ оның туған
жерi өзгертiлуi мүмкiн.
Үш жасқа дейiнгi баланы асырап алған кезде ғана асырап алынған баланың туған күнiн, айын,
жылын өзгертуге жол берiледi.
Асырап алынған баланың туған жерін өзгерту Қазақстан Республикасы аумағының шегінде ғана
жүргізіледі және баланың жасына қарамастан асырап алушының қалауы бойынша жол беріледі.
2. Асырап алынған баланың туған күнiнің, айының, жылының және (немесе) туған жерiнiң
өзгеруі туралы оны асырап алу туралы сот шешiмiнде көрсетiледi.
99-бап. Бала асырап алушыларды асырауға алынған
баланың ата-аналары ретінде жазу
1. Бала асырап алушылардың өтiнiшi бойынша сот туу туралы актілер жазбалары кiтабына
оларды өздері асырап алған баланың ата-аналары ретiнде жазу туралы шешiм қабылдайды.
2. Мұндай жазбаның қажеттiлiгi соттың бала асырап алу туралы шешiмiнде міндетті түрде
көрсетiледi.
100-бап. Бала асырап алудың құқықтық салдары
1. Асырап алынған бала және оның ұрпағы - бала асырап алушылар мен олардың туыстарына
қатысы бойынша, ал бала асырап алушылар мен олардың туыстары асырап алынған бала мен оның
ұрпағына қатысы бойынша жеке мүлiктiк емес және мүлiктiк құқықтары мен мiндеттерінде шыққан
тегi бойынша туыстарына теңестiрiледi.
2. Асырап алынған бала жеке мүлiктiк емес және мүлiктiк құқықтарынан айрылады және өзiнiң
туған ата-аналарына қатысты мiндеттерден босатылады.
3. Баланы бiр адам асырап алған кезде, егер бала асырап алушы ер адам болса - анасының
тiлегi бойынша немесе, егер бала асырап алушы әйел болса - әкесiнiң тiлегi бойынша жеке
мүлiктiк емес және мүлiктiк құқықтар мен мiндеттердiң сақталуы мүмкiн.
4. Бала асырап алушы асырап алынған баланың меншiгiндегi мүлiктiң сақталуы үшiн
жауаптылықта болады. Бала асырап алудан бас тартылған жағдайда, осы мүлiктi қайтару жөнiндегi
мiндет те бала асырап алушыға жүктеледi.
5. Асырап алынған баланың ата-аналардың бiреуiмен немесе қайтыс болған ата-анасының
туыстарымен қарым-қатынастарының сақталуы туралы бала асырап алу туралы сот шешiмiнде
көрсетiледi.
6. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында көзделген бала асырап алудың құқықтық салдары, осы
баланың туу туралы актілер жазбалары кітабында бала асырап алушылардың ата-анасы ретiнде
жазылуына қарамастан туындайды.
101-бап. Асырап алынған баланың жәрдемақыға және
басқа да әлеуметтік төлемдерге құқығының
сақталуы
Өзі асырап алынған кезге қарай ата-аналарының бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы
және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларындағы зейнетақы жинақтарына, асыраушысынан айырылу
жағдайы бойынша жәрдемақыларға және басқа да әлеуметтік төлемдерге құқығы бар бала осы құқықты
асырап алынған кезде де сақтайды.
Ескерту. 101-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.06.2013
N 106-V
(алғашқы ресми жарияланғанынан
кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
102-бап. Бала асырап алу құпиясы
1. Бала асырап алу құпиясы заңмен қорғалады.
2. Ата-аналары, туыстары, баланың құқықтарын қорғау жөніндегі функцияларды жүзеге асырған
ұйымдардың және (немесе) бала асырап алуды мемлекеттiк тiркеудi жүзеге асырған мемлекеттiк
органдардың лауазымды адамдары, бала асырап алу туралы шешiм шығарған судьялар, сондай-ақ бала
асырап алу туралы өзгедей түрде хабардар болған басқа да адамдар бала асырап алу құпиясын
сақтауға мiндеттi.
103-бап. Бала асырап алуды жарамсыз деп тану
1. Бала асырап алу:
1) бала асырап алу туралы сот шешiмі жалған құжаттар негiзiнде қабылданған;
2) осы Кодекстің
аталған адамдардың келісімінсіз бала асырап алынған;
93-бабында
3) некеде тұрған (ерлі-зайыпты болған) адам басқа жұбайының жазбаша келiсiмiнсiз бала
асырап алған;
4) осы Кодекстің 91-бабының
көзделген ережелер бұзылған жағдайларда жарамсыз
2-тармағында
деп танылады.
2. Бала асырап алуды жарамсыз деп тану сот тәртiбiмен жүргiзiледi.
3. Бала асырап алуды жарамсыз деп тану туралы iстi асырап алушылардың, прокурордың және
қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын орган өкілінің міндетті
түрде қатысуымен сот қарайды.
104-бап. Бала асырап алуды жарамсыз деп тануды талап
етуге құқығы бар адамдар
Асырап алынған баланың ата-аналары, бала асырап алушының жұбайы, бала асырап алуға
байланысты құқықтары бұзылған адамдар, прокурор, қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі
функцияларды жүзеге асыратын орган бала асырап алуды жарамсыз деп тану туралы талап қоюға
құқылы.
105-бап. Бала асырап алуды жарамсыз деп танудың
салдары
1. Бала асырап алу туралы сот шешiмi шыққан кезден бастап бала асырап алу жарамсыз деп
танылады.
2. Бала асырап алу жарамсыз деп танылған жағдайда, егер бұл баланың мүдделерi үшін қажет
болса, асырап алынған баланың және бала асырап алушылардың, бала асырап алушылардың туыстарының
өзара құқықтары мен мiндеттерi тоқтатылады және бала мен оның ата-аналарының (оның туыстарының)
өзара құқықтары мен мiндеттерi қалпына келтiрiледi.
3. Егер олар асырап алу кезінде өзгерсе, ата-аналардың талап етуi бойынша балаға бұрынғы
аты, әкесiнiң аты (егер бар болса) және тегi берiледi, сол сияқты бұрынғы туған күні, айы, жылы
мен туған жері қалпына келтіріледі.
4. Бала асырап алуды жарамсыз деп тану туралы сот шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап
сот үш күн iшiнде осы шешiмнiң үзінді көшірмесін бала асырап алуды мемлекеттiк тiркеу орны
бойынша тіркеуші органға және қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге
асыратын
жiберуге мiндеттi.
органдарға
106-бап. Бала асырап алудың күшін жою негіздері
1. Егер бала асырап алушы:
1) өзіне жүктелген ата-аналар міндеттерін атқарудан жалтарған;
2) ата-ана құқықтарын теріс пайдаланған;
3) асырап алынған балаға қатігездік көрсеткен;
4) асырап алынған балаға күш қолданған немесе психикалық зорлық жасаған;
5) асырап алынған баланың жыныстық тиіспеушілігіне қастандық жасаған;
6) маскүнемдікпен, нашақорлықпен және (немесе) уытқұмарлықпен ауырады деп танылған;
7) Қазақстан Республикасының заңнамасында және Қазақстан Республикасы қатысушысы болып
табылатын халықаралық шарттарда белгіленген бала құқықтарын бұзған жағдайда бала асырап алудың
күші жойылады.
2. Сот баланың мүдделерін негізге алып және оның пікірін ескере отырып, басқа негіздер
бойынша да баланы асырап алудың күшін жоюға құқылы.
107-бап. Бала асырап алудың күшін жою
1. Бала асырап алудың күшiн жою
жүргiзiледi.
сот тәртiбiмен
2. Бала асырап алудың күшiн жою туралы iс бала асырап алушылардың, қорғаншылық немесе
қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органның, сондай-ақ прокурордың міндетті
түрде қатысуымен қаралады.
3. Бала асырап алудың күшiн жою туралы сот шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап бала
асырап алу тоқтатылады.
Бала асырап алудың күшiн жою туралы сот шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап үш күн
iшiнде сот осы шешiмнiң үзінді көшірмесін бала асырап алуды мемлекеттiк тiркеу орны бойынша
тіркеуші органға және қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын
органдарға жiберуге мiндеттi.
108-бап. Бала асырап алудың күшін жоюды талап етуге
құқығы бар адамдар
Баланың ата-аналарының, бала асырап алушылардың, бала асырап алушының жұбайының, он төрт
жасқа толған асырап алынған баланың, қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды
жүзеге асыратын органның, сондай-ақ прокурордың баланың мүддесінде бала асырап алудың күшiн
жоюды талап етуге құқығы бар.
109-бап. Бала асырап алудың күшін жоюдың салдары
1. Сот бала асырап алудың күшiн жойған кезде, егер бұл баланың мүдделерi үшін қажет болса
, асырап алынған баланың және бала асырап алушылардың, бала асырап алушылардың туыстарының
өзара құқықтары мен мiндеттерi тоқтатылады және бала мен оның ата-аналарының (оның туыстарының)
өзара құқықтары мен мiндеттерi қалпына келтiрiледi.
2. Бала асырап алудың күшi жойылған кезде бала сот шешiмi бойынша ата-аналарына берiледi.
Ата-аналары болмаған кезде, сондай-ақ баланы ата-аналарына беру оның мүдделерiне қайшы келсе,
бала қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органның
қамқоршылығына берiледi.
3. Сот сондай-ақ баланың асырап алынуына байланысты оған берiлген аты, әкесiнiң аты (егер
бар болса) және тегi сақталды ма, сондай-ақ бала асырап алу кезінде өзгерген туған күні, айы,
жылы мен туған жері қалпына келтірілді ме деген мәселені шешеді.
Он жасқа толған баланың аты, әкесiнiң аты немесе тегi оның келiсiмiмен ғана өзгертілуі
мүмкiн.
4. Сот баланың мүдделерiн негiзге ала отырып, осы Кодекстің
және
139
141-баптарында
белгiленген мөлшерде бұрынғы бала асырап алушыны баланы күтіп-бағуға арналған қаражатты төлеуге
мiндеттеуге құқылы.
110-бап. Асырап алынған бала кәмелетке толған соң
бала асырап алудың күшін жоюға жол бермеу
Бала асырап алудың күшiн жоюға бала асырап алушы мен асырап алынған баланың, сондай-ақ
егер ата-ана құқықтарынан айырылмаған не олар шектелмеген немесе сот әрекетке қабiлетсiз деп
танымаған асырап алынған баланың ата-аналары тiрi болса, олардың өзара келiсiмi болған
жағдайларды қоспағанда, егер бала асырап алудың күшiн жою туралы талап қойылған кезде асырап
алынған бала кәмелетке толса, бала асырап алудың күшiн жоюға жол берiлмейдi.
14-тарау. БАЛА АСЫРАП АЛУ ЖӨНІНДЕГІ АГЕНТТІКТЕРДІ АККРЕДИТТЕУДІ ЖҮРГІЗУ
111-бап. Жалпы ережелер
1. Аккредиттеу туралы өтініш берген кезде өз мемлекетінің аумағында аталған салада
филиалдар немесе өкілдіктер құру жолымен өз қызметін кемінде он жыл жүзеге асыратын бала асырап
алу жөніндегі агенттіктер (бұдан әрі – агенттіктер) аккредиттеуге жатады.
2. Аккредиттеу агенттіктің филиалы және (немесе) өкілдігі есептік тіркелгенге дейін
жүргізіледі.
3. Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау жөніндегі уәкілетті органының,
жергілікті атқарушы органдардың, жетім балалар, ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған балалар
ұйымдарының қызметкерлері, олардың жұбайларын және жақын туыстарын қоса алғанда, агенттік
филиалының және (немесе) өкілдігінің қызметкерлері бола алмайды.
4. Бала асырап алу жөніндегі агенттіктерді аккредиттеу қағидаларын Қазақстан
Республикасының балалар құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органы
.
айқындайды
Ескерту. 111-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014
N 239-V
Заңымен (алғашқы ресми
жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).
112-бап. Агенттіктерді аккредиттеуді жүргізу тәртібі
1. Агенттіктерді аккредиттеу, соның ішінде аккредиттеуден бас тарту туралы мәселені
Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органы қарайды.
2. Агенттіктің сенім білдірген адамы Қазақстан Республикасының аумағында балаларды асырап
алу жөніндегі жұмысты жүзеге асыру үшін мынадай құжаттарды:
1) құрылтай құжаттарының нотариатта куәландырылған көшірмелерін;
2) оның тиісті салада қызметті жүзеге асыруға өкілеттігін растайтын, агенттік орналасқан
мемлекеттің құзыретті органы берген құжаттың көшірмесін;
3) агенттіктің өкілеттігін растайтын құжатты берген немесе агенттіктің Қазақстан
Республикасының аумағында тиісті қызметті жүзеге асыру мүмкіндігі туралы қызметіне бақылауды
жүзеге асыратын мемлекеттің құзыретті органының ұсыным хатын;
4) бала асырап алуға үміткерлерге агенттік ұсынатын, көрсетілетін қызметтердің тізбесін;
5) асырап алынған балалардың тұрмыс жағдайлары мен тәрбиесіне бақылауды жүзеге асыру және
тәртіппен тиісті есептер және ақпарат беру жөніндегі міндеттемені;
белгіленген
6) бала асырап алушылардың өздері тұратын мемлекетке келген соң асырап алынған баланың
Қазақстан Республикасының консулдық мекемесінде
қойылуын бақылауды жүзеге асыру
есепке
жөніндегі міндеттемесін;
7) агенттіктің сенім білдірген адамға берген нотариатта куәландырылған сенімхатты қоса
тіркей отырып, өтініш беруге міндетті.
Осы тармақтың 1) - 4) тармақшаларында санамаланған құжаттар олар берілген күннен бастап
алты ай бойы жарамды болады. Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы
уәкілетті органы қажет болған жағдайда осы құжаттардың түпнұсқа даналарын қосымша сұратуға
құқылы.
Барлық ұсынылған құжаттар Қазақстан Республикасының
және Қазақстан
заңнамасында
Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарда көзделген тәртіппен заңдастырылуға
тиіс.
3. Агенттікті аккредиттеу туралы шешімді Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын
қорғау саласындағы уәкілетті органы өз құзыреті шегінде аккредиттеу мүмкіндігі туралы тиісті
қорытындылар беретін Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігімен, Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрлігімен, денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органмен, Қазақстан
Республикасы Әділет министрлігімен және халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті
органмен келісе отырып қабылдайды.
4. Аккредиттеуден бас тартқан жағдайда, оны негіздей отырып, Қазақстан Республикасының
балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органы аккредиттеу туралы немесе
аккредиттеуден бас тарту туралы шешімді ол қабылданған күннен бастап он жұмыс күні ішінде
шығарады.
5. Сенім білдірілген адамның аккредиттеу туралы өтініші Қазақстан Республикасының жеке
және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы
көзделген мерзімдерде
заңнамасында
қаралады.
6. Агенттікті аккредиттеу туралы шешім жоғалған кезде, өкіл тиісті өтініш берілген күннен
бастап он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы
уәкілетті органында оның телнұсқасын алуы мүмкін.
7. Агенттік бір жыл мерзімге аккредиттеледі. Аккредиттеу туралы шешім иеліктен
шығарылмайды және басқа адамдарға беруге жатпайды.
8. Агенттікті аккредиттеуден, оның қызмет мерзімін ұзартудан және (немесе) оның қызметін
мерзімінен бұрын тоқтатудан бас тарту негіздері:
1) ұсынылған құжаттардың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға
сәйкес болмауы;
2) өз қызметі туралы дәйексіз мәліметтер ұсынуы;
3) агенттіктің немесе оның филиалдарының және (немесе) өкілдіктерінің қызметі туралы шет
мемлекеттің құзыретті органдарынан, сондай-ақ Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарынан
келіп түскен келеңсіз ақпараттың болуы;
4) агенттіктің орналасқан жері, қолайсыз әлеуметтік-экономикалық, саяси, экологиялық
ахуал, мемлекетте әскери іс-қимылдардың жүзеге асырылуы;
5) агенттіктің филиалы және (немесе) өкілдігі қызметкерлерінің Қазақстан Республикасының
заңнамасын бұзуы;
6) агенттіктің асырап алынған балалардың тұрмыс жағдайлары мен тәрбиесін бақылау және
тәртіппен тиісті есептер және ақпарат беру жөніндегі өз міндеттемелерін бұзуы;
белгіленген
7) агенттіктің асырап алынған баланың белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының
консулдық мекемесінде
қойылуын бақылауды жүзеге асыру жөніндегі өз міндеттемелерін бұзуы
есепке
;
8) агенттіктің өз мемлекеті аумағында қызметінің тоқтатылуы болып табылады.
9. Өз қызметін аккредиттеуден бас тарту туралы шешімді алған агенттік алты ай өткен соң
Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органына қайтадан
жүгінуге құқылы.
113-бап. Агенттіктер филиалдарының және (немесе)
өкілдіктерінің қызметін ұзарту, тоқтата
тұру және (немесе) тоқтату
1. Агенттікті аккредиттеу мерзімін ұзарту үшін ол аккредиттеу мерзімі өткенге дейін
күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау
саласындағы уәкілетті органына мерзімді ұзарту туралы өтініш береді.
Агенттікті аккредиттеу мерзімін ұзарту туралы өтінішті Қазақстан Республикасының
балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органы өтінішті қабылдаған күннен бастап он
жұмыс күні ішінде қарайды. Агенттікті аккредиттеу мерзімін ұзарту туралы (ұзартудан бас тарту
туралы) дәлелді шешімді Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы
уәкілетті органы қабылдап, агенттіктің филиалына және (немесе) өкілдігіне шешім қабылданған
күннен бастап бес жұмыс күні ішінде жібереді.
2. Егер олар агенттікті алғашқы аккредиттеуден кейін бір жыл ішінде Қазақстан
Республикасының заңнамасында белгіленген барлық талаптарды сақтаған болса, осы баптың 1-
тармағында көзделген мерзім өткен соң аккредиттеу мерзімі өздігінен ұзартылады.
3. Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органы:
1) осы Кодекстің нормалары сақталмаған;
2) Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органына
және (немесе) өзге де мемлекеттік органдарға агенттік филиалының және (немесе) өкілдігінің
қызметіне негізделіп шағымдар жасалған жағдайда, агенттікті аккредиттеу туралы шешімнің
қолданылуын тоқтата тұрады.
Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органы
Агенттік филиалының және (немесе) өкілдігінің қызметін тоқтату туралы шешім қабылданған күннен
бастап бес жұмыс күні ішінде оларға хабарлайды.
4. Агенттікті аккредиттеу туралы шешімнің қолданылуын тоқтата тұруға әкеп соққан
бұзушылықтар бір ай ішінде жойылған кезде Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау
саласындағы уәкілетті органы оны қайтадан қолданысқа енгізеді.
5. Агенттіктің филиалдары және (немесе) өкілдіктері мынадай жағдайларда:
1) балаларды асырап алу жөніндегі қызметін агенттіктің құрылтай құжаттарына сәйкес жүзеге
асырмаса;
2) агенттікті аккредиттеу туралы шешімнің қолданылуын тоқтата тұруға әкеп соққан
бұзушылықтарды бір ай ішінде жоймаса;
3) агенттіктің филиалы және (немесе) өкілдігі қызметін тоқтату туралы өтініш берсе;
4) агенттікті аккредиттеу туралы шешімнің қолданылу мерзімі өтсе және аккредиттеу
мерзімін жаңа мерзімге ұзарту мүмкін болмаса, өз қызметін тоқтатады.
6. Агенттік филиалдарының және (немесе) өкілдіктерінің қызметін тоқтату мәселелері осы
баптың 5-тармағында көрсетілген мән-жайлар анықталған (туындаған) күннен бастап он жұмыс күні
ішінде қаралады.
Агенттік филиалының және (немесе) өкілдігінің қызметін тоқтату туралы дәлелді шешімді
Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органы қабылдайды
және шешім қабылданған күннен бастап он жұмыс күні ішінде оған жібереді.
7. Агенттік филиалының және (немесе) өкілдігінің қызметін тоқтата тұру немесе тоқтату
туралы шешім оны бұқаралық ақпарат құралдарында орналастыру арқылы тиісті әкімшілік-аумақтық
бөліністің аумағында таратылады.
Достарыңызбен бөлісу: |