КөҢіл күй одағайы жекіру одағайы
жүктеу/скачать 2,78 Mb.
|
шугыла презен
|
“ОДАҒАЙ СӨЗДЕР,ТҮРЛЕРІ, ЕМЛЕСІ” “ОДАҒАЙДЫҢ ҮШ ТҮРІ БАР 01 02 03 КӨҢІЛ КҮЙ ОДАҒАЙЫ ЖЕКІРУ ОДАҒАЙЫ ШАҚЫРУ ОДАҒАЙЫ КӨҢІЛ КҮЙ ОДАҒАЙЫ шаттану, таңырқау, ренжу, өкіну, қуану мәнінде қолданылады: пәлі, алақай, пай-пай, уһ, әттеген-ай, қап. Шақыру ШАҚЫРУ ОДАҒАЙЫ
Одағайы ЖЕКІРУ ОДАҒАЙЫ тыйым салу, жекірумәнінде айтылады: тәйт, тек, жә деген сөздер Одағай сөйлем басында келсе, одағайдан кейін үтір қойылады. Мысалы, Пай-пай, туған жер қандай ыстық! Құрау-құрау, кер бесті! 01 02 03 04 Одағай сөйлемнің ортасында келсе, одағайдың екі жағынан да үтірқойылады.Мысалы, Далаға шықсам, ойпырай,батыс жақ от болып жанып жатқандай... ОДАҒАЙ СӨЙЛЕМ БАСЫНДА ДА, ОРТАСЫНДА ДА, СОҢЫНДА ДА КЕЗДЕСЕДІ. СОҒАН БАЙЛАНЫСТЫ ОДАҒАЙҒА ҚОЙЫЛАТЫН ТЫНЫС БЕЛГІЛЕР Одағай сөйлемнің соңында келсе, алдынан үтір қойылады. Мысалы: Осы алған бетіңнен танба, бәрекелді! Көз жасыңды көрсетпе, тәйт! Кейбір жағдайда одағай қатысқан сөйлем соңына леп белгісі қойылады. Мысалы: Қазақстан! Пай, пай, пай, ардағым-ай! Сен менің Шолпанымсың жанған ұдай ОДАҒАЙЛАР НЕГІЗГІ ЖӘНЕ ТУЫНДЫ БОЛЫП ЕКІГЕ БӨЛІНЕДІ.
ОДАҒАЙ Одағай - сөз табы. Одағай сөздер көбінесе адам сезімінің алуан түрлі күйін білдіретін дыбыстар сияқты болып келеді. Бірақ олар жай ғана дыбыстар емес, жұртшылыққа әбден түсінікті болып, белгілі дағды бойынша сөз ретінде пайдаланатын дыбыстар. Олар жұртшылыққа әбден түсінікті болып қалыптасқандықтан, жай ғана дыбыстардың қатарынан шығып, белгілі сөзге айналған. PROJECT 1 адамның әр түрлі сезімімен байланысты шығатын дыбыстық ишараттарды білдіреді. Мысалы: Мұны бастап жүрген кім екен, ә? . PROJECT 2 Адамның көңіл күйі құбылмалы болатындықтан, одағай сөздердің көпшілігінің мағыналары да құбылмалы, ауыспалы демек, көп мағыналы болып келеді. PROJECT 3 Одағай сөздер сөйлемнің басқа мүшелерімен грамматикалық жағынан байланыспайды, олай болса, өзі жарыса айтылған сөйлемнің мүшесі болмайды Одағайлар — өз алдына ерекшеліктері бар сөздер. Ал ол ерекшеліктері мыналар: ОДАҒАЙҒА ТӘН НЕГІЗГІ БЕЛГІЛЕР Лексикалық мағынасы болмайды Сөйлемдегі басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түспейді Сөйлем мүшесінің қызметін атқара алмайды N°1 N°2 N°3 1 НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ! жүктеу/скачать 2,78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|