рылган Петри табакщасы, балауызды карындаштар, лу-
палар, Вольфрогель есепшот камерасы, колониялары са-
науга арналган арифмометр, микроскоп жэне боялган
препараттарды дайьшдап, оларды микроскоппен карауга
кджепч курал-жабдыктар.
148
Кесте
Бактериялы тыцайткыштардыц
салыстырмапы сипаттамасы
Тьшаиткьшггар
сипатгау
белпдер!
Нитрагин
Азотобактерин
Фосфоробактерин
Крлаанылти
микроорганизм
Микроорганизмге
кыекдша сипттама
Туйнек бакте
риялары
Rizobium
begumine
Spoium жэне
баска турлер1
Azonobacter
Chroococcum
Фосфор бацил-
ласы
Bac.megaterium
var.phosphaticum
Маида, спорасыз
таякша немесе
бакгсриод
симбиозны азот
тутушы
Кдока таякща
жэне шар тер1здо
жэне диплокок-
калар, жеке ттр-
шипк erynii азот
тутушы_________
Спора тузетш
бацилла, органо-
фосфатты ыдьгра-
тады, uiipindm
аэроб
Бактериялык
тыидйткыштар-
ДЬЩ
ТИШ
Топыракты,
шымтезек суйык
жэне кургак,
нитрогин
Топыракты,
шымтезекп
агарлы жэне
жергипкп азото
бактерин
Кургак ф осф оро-
бакгерин
Бактериялар типрНСоя жэне люпин! 1 г 40 млн кем
(Tipi
клеткалар
I
ушш 70 млн.
1емес
саны,
г)
\ баскаларына
300 млн._____
1 г 8 млрд кем
Кридай дакыл-
\Жогарыда кор-
\Дэшо, техника
дарга
1 ссплген буршак \лык
кекеш с
\тукымдастар ту- \ дакылдарын
\кцмын ондеуге
Бар лык
дакылдарды
Г ектарлык
\ 500 т (6ip шел- 1 Дэнщ дакылдарга
| порция
\мекге)
\Ъ кг, картотека
,6-9 кг
[ Дензд дакылд арга
5 -1 0 г , баекдла-
I рыка
15 г
Крлдану
тает
Сагану мерэаш
\Тукыммен 6ipre \Тукыммен б\рге \ Алдын-ала
\себ
1
леш
\ссбшсдх, кешетпеЦ “притгелл, тукымды
\
\6ipre огыргызган-\ ендейш
\да крлданады
\ Даяр л анганнан
ъбастап 9 ай
\ Ддярланганнан
\бастап
Ъ
ай
1 Х зак сакталаддл
12 жыл
Луьи шаруашылык ес'шд'истершгц зи янкест ери м ен к у р е
-
суде микроорганизмдердЁ крлдану
. Адам бал асы via кд ж еттг
тагамдардын. нег*1зг1
квз! ауыл
шаруашы
лык,
ес1ъдд1кгге p i
149
екеш баршага аян. Осы еЫмджтерден сапалы жене мол
ешм алуда оларды закымдайтын микроорганизмдермен
жене насекомдармен куресудщ мацызы зор. Жер жузшдеп
барлык. мемлекеттерде сощы жылдары ауыл шаруашылык
ес1мд1ктериин зиянкестер1мен куресуде биологиялык шара-
ларды колдану етек алуда. Олай болатын ce6e6i, бул тесш
табигатта эволюциялык жолмен калыптаскан биоценозды
курдел! езгеркггерге ушыратпай, коршаган ортаньщ эко-
логиялык жагдайъш жаксартып, адамдар мен жануарларга
Tepic
эсер етпейдь
Осы максатта ennipicTe жасалып, пракгикага усынылган
микробиологиялык препарапардьщ 160-тан астамы зиянды
насекомдарга кдрсы куресте кещнен кодданылып келеда.
Курамында микроорганизмдер! бар биологиялык ин-
сектицидтер б1рнеше топтарга белшедь
1. Б акт ериялы к; инсект ицидт ер — насекомдар мен
KeMipyinuiepre
жойкын есер ете алатын патоген (ауру коз-
дыргыш) бактериялардан жасалады. Азыкден 6ipre бакте
риялар жене олар белетш улар насекомдардьщ ас корыту
органдарьша барьш туседо. Улы заттар ияек-кдрьш клеткала-
рыньщ шырыш кабатьш булдареда де, олар кырыла бастайды.
2. Сацыраукулак)пык препарат т арды — микроскоптык
санырау-кулактардын спораларьш колдана отырып даяр-
лайды. Споралар зиянды насекомдардьщ сырткы органда-
рына жугып, eH in-ecin, онда innci органдарына ауысып,
оларды закымдай бастайды.
3. Виру стык; препаратт ар — насекомдарда ауру козды-
ргыш патоген вирустар непзшде жасалады. Насекомдар
коректенетш заттармен вирустар олардын шине енш, eHin-
e c in , олардьщ пршш гш жояды.
Бактериялык; препараттар. Бул препараттардьщ есер
етуип купи Bac.thuringiensis тобьша жататын микроорган из -
мдер споралары мен тузетш уларына тнселей байланысты.
Энтобактерин. Осы препаратты ещцру энтомопатоген
микроорганизмдер (бациллалар) непзшде жасады. Ол омар-
таны закымдайтын араньщ улкен канкебелеп — галлерия
мелионелла (Galleria melonella) насекомыньщ жулдызку-
ртынан белшш алынган. Микробтьщ аты да осы насе
комдар атымен байланысты койылган, ягни Bac.thurin
giensis var.galleria. Микроорганизмдер споралары мен 6ipre
150
|
