Көшпенділер



Pdf көрінісі
бет125/316
Дата25.11.2023
өлшемі2,53 Mb.
#125998
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   316
Әдеби KZ
 
 
түкпір-түкпіріне «білгір дәрігер» іздетіп ат шаптырған. Осы кезде нөкерлері Мерв 
қаласынан әбдіразақты алып келген. Оған міне, он жылдан асып барады. 
Әбдіразақ келгелі көзі ашылды. Тұншықтырғыш дерттен мүлдем жазып жібермесе 
де, «кенет өліп қалады екенмін» деген қауіптен құтқарды. Оның үстіне адамның 
жасы үлкейген сайын жабыса кететін дерттерден ханды кәдімгі үшкіріп жазғандай 
жазады. Денсаулығы жаратылысынан нашар Әбілқайыр енді ұзақ жыл өмір сүреді 
екенмін деп үміттеніп қалды. Ал үміт өмір серігі, енді ол кейде, көңілі қош 
кездерде, «әбдіразақ өлмей мен өлмеймін» деп жымыңдауды шығарды. Осындай 
бар өмірі қолында тұрған әбдіразақпен хан санаспасқа амалы жоқ-ты. Сол 
себептен де ол дәруіштің аузынан қақпады. Әбдіразақ кеткеннен кейін Бақты-
Қожа уәзірді шақыртып алып Рабиу сұлуды айыптауды әзірге тоқтата тұруын 
бұйырды. Ол кенет Сүйіншік баласының хан тағына құмар бола қалуынан бұл 
арада тағы да бір суық ойдың салқыны соға бастағанын аңғарған. Бұл суық ой 
кімнен шықты? Бақты-Қожадан ба, басқадан ба — хан білгісі келген. 
«Жауыз ханнан құтылғың келсе, оның жауыз баласына сені хан етем де!» дейді 
монғолдың көне қағидасы. Ал расына келсек әбдіразақ Нахичеванидың айтқаны 
шындық еді. 
Сонымен айлакер уәзір он үш жасар баланың ішінде бұйығып тыныш жатқан 
мансапқорлық жыланын оятты. Ол жылан енді жас баланың бар сезімін бұлқан-
талқан еткен, ақыл-ойын арбаған, еркін алған кеселге айналдырды. Бейбақ 
бүлдіршіннің басынан «хан болсам» деген бір қияли ой шықпай қойды. Осылай 
ойлаған сайын, көзінде ағайын-туысына, бауырларына деген бір қор- 
қыныш суық ызғар пайда болды. Түрі де өзгеріп, бұрын қаны тамып тұратын 
ақшыл беті, енді жаққа ұрғандай құп-қу боп кетті. Кеше ғана анасының жанынан 
шықпайтын ерке кенжесінің кенет былай құбылуынан, кейде тіпті өзіне рақымсыз 
ишаратпен қарауынан шошыған Рабиу-Сұлтан-Бегім ханым дәруіш әбдіразаққа өз 
ойын айтты. Баласына қандай пәленің келгенін біліп беруін өтінді. Он жылдан 
астам хан сарайында өткен өмірінде әбдіразақ дәруіш мұндай сырдың талайына 


134 
Iлияс Есенберлин. «Алмас Қылыш» (Көшпендiлер – 1)
© «I. Есенберлин атындағы қор», 2004 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   316




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет